गुल्मी–२ मा लगातार पाँच चुनाव हारेको कांग्रेस, अहिले आफैँ उठ्ला कि झाँक्रीलाई अघि बढाऊला ?

गुल्मी–२ मा लगातार पाँच चुनाव हारेको कांग्रेस, अहिले आफैँ उठ्ला कि झाँक्रीलाई अघि बढाऊला ?

A+ A A-

२०४८ सालको निर्वाचनमा गुल्मीको तत्कालीन क्षेत्र नम्बर ३ बाट कांग्रेस उम्मेदवार रुद्रमणि शर्मा निर्वाचित भए । त्यसयता तत्कालीन क्षेत्र नम्बर ३ र २ का समेत केही क्षेत्र समेटेर बनाइएको अहिलेको क्षेत्र नम्बर २ मा कांग्रेस उम्मेदवार विजयी हुन सकेका छैनन् ।

त्यसयता २०५१ मा मध्यावधि निर्वाचन र २०५६, २०६४, २०७० र २०७४ मा गरी पाँचवटा निर्वाचन भएका छन् । यी पाँचवटै निर्वाचनमा कांग्रेस पराजित बनेको छ । २०६४ को निर्वाचनमा त कांग्रेस तेस्रो बन्न पुग्‍यो ।

२०४८ यताका निर्वाचनहरू

मिति	पार्टी	उम्मेदवार	विजयी
२०४८	कांग्रेस	रुद्रमणि शर्मा भण्डारी	रुद्रमणि शर्मा भण्डारी
२०४८	एमाले	टंकप्रसाद पोखरेल	रुद्रमणि शर्मा भण्डारी
२०५१	कांग्रेस	रुद्रमणि शर्मा भण्डारी	टंकप्रसाद पोखरेल
२०५१	एमाले	टंकप्रसाद पोखरेल	टंकप्रसाद पोखरेल
२०५६	एमाले	गोकर्ण विष्ट	गोकर्ण विष्ण
२०५६	कांग्रेस	त्रैलोक्यप्रताप सेन	गोकर्ण विष्ण
२०६४	एमाले	गोकर्ण विष्ट	चन्द्रबहादुर थापा
	कांग्रेस	सुरेशचन्द्र भुसाल
	माओवादी	चन्द्रबहादुर थापा
२०७०	कांग्रेस	त्रैलोक्यप्रताप सेन	गोकर्णराज विष्ट
२०७०	एमाले	गोकर्ण विष्ट	गोकर्णराज विष्ट
२०७४	कांग्रेस	चन्द्रबहादुर केसी	गोकर्णराज विष्ट
२०७४	एमाले	गोकर्णराज विष्ट	गोकर्णराज विष्ट

लगातार हारजितको कारण

कांग्रेसी नेताहरू २०५१ सालको निर्वाचन हार्नुमा राप्रपाकाे सहयोग एमालेलाई भएको दाबी गर्छन् । २०५६ सालको निर्वाचनमा कांग्रेस र एमालेबीच भएकाे झडपले पनि हारजितको लाभ र हानिमा भूमिका खेल्याे । गुल्मीको दर्लामचौरमा भएको चुनावी सभामा एमालेले विरोध गरेको र कांग्रेसले प्रतिकार गर्दै गर्दा ठूलो झडप भएकाे थियो । झडपमा एमाले नेताहरू घाइते हुन पुगे । यसले एमालेमा सहानुभूतिको भोट गएको कांग्रेसीहरू बताउँछन् ।

त्यसयताको चुनावमा भने राम्रो काम गरेका कारण जित्दै आएको एमालेकाे दाबी छ । 'चुनाव जहिले पनि राम्रो काम गरेर र जनताको मन जितेर जितिने कुरा हो । हामीले गरेका राम्रा कामको लाभ जनताले दिएको अनुभूति भएको छ', एमाले नेता गोकर्ण विष्ट भन्छन् ।

कांग्रेसले प्रतिपक्षमा हुँदा निभाउनुपर्ने भूमिका निभाउन नसकेको कारण हार्नुपरिरहेकाे कतिपय कांग्रेसकै नेता बताउँछन् । यसबाहेक पार्टीमा समान तहमा रहका नेताको व्यवस्थापन पनि समस्या देखिएकाे एक नेताले बताए ।

'यो ठाउँमा कांग्रेस निकै बलियो हो । २०१५ को निर्वाचन पनि जितेको थियो । २०४८ मा पनि शानदार जित थियो त्यसयता लगातार हार्नुका कारण छन्,' उनले थपे, 'नेतृत्वमा बस्नेहरू लगातार पद कसरी हडप्ने भन्नेमा मात्रै लागे । अर्को विषय समान तहका नेता एकै ठाउँमा हुँदा पनि व्यवस्थापनमा चुनौती भयो ।'

कस्ताे छ अहिलेकाे अवस्था ?

यो क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धनबाट एकीकृत समाजवादीकी सचिव रामकुमारी झाँक्रीले टिकट पाउने सम्भावना छ । तर, दुई दिनअघि मात्रै पार्टी अध्यक्षसहितका नेताहरू एमालेमा समाहित भएपछि विगतमा झाँक्रीलाई उठाउन उदार देखिएका कांग्रेस नेताहरू पनि अहिले झस्किएका छन् । प्रतिनिधिसभा उम्मेदवारका लागि सिफारिस भएका कांग्रेस नेता दामाेदार भुसाल अहिले कांग्रेसका लागि अवसर भएको अवस्थामा अरुलाई सिट दिएर जाेखिम लिन नहुने बताउँछन् ।

'कुनै उम्मेदवार कमजोर हैन । तर धरातल त हेर्नुपर्ने नै हुन्छ । जसरी निर्वाचन जित्न सकिन्छ त्यही विधि अपनाउनुपर्ने होला । ७० प्रतिशत मत भएको पार्टीले ३० प्रतिशतको उम्मेदवारलाई सहयोग गर्ने कि ३० प्रतिशतले ७० लाई सहयोग गर्ने हाम्रा नेताहरूले टुङ्ग्याउनु हुनेछ भन्ने विश्वास छ', उनले भने ।

समग्र मतलाई आधार मान्ने हो भने गुल्मी- २ मा एमाले बलियो नै देखिए पनि स्थानीय तहको चुनावमा जितको आधार हेर्ने हो भने स्थिति फरक छ । यो निर्वाचन क्षेत्रमा पर्ने पाँचवटै स्थानीय तहको प्रमुख वा अध्यक्षमा एमाले पराजित बनेको छ । त्यस्तै ४३ वडामध्ये जम्मा १७ वटामा एमालेका वडाध्यक्ष विजयी भएका छन् । बाँकी २६ मध्ये २५ मा कांग्रेस र एउटामा माओवादी केन्द्रका वडाध्यक्ष निर्वाचित भएका छन् ।

तर, वडाध्यक्षमा आएको मतलाई आधार मान्ने हो भने एमाले १ हजार ७ सय २ मतले अघि रहेको छ । २०७४ कै स्थानीय चुनावलाई आधार मान्ने हो भने एमाले कांग्रेसभन्दा ५ हजार १ सय ४१ मतले पछि थियो भने २०७४ को प्रतिनिधिसभा सदस्यको मतलाई हेर्ने हो भने कांग्रेसका चन्द्रबहादुर केसीलाई १४ हजार ४ सय १६ मतले पछि पारेर एमालेका गाेकर्ण विष्ट विजयी भएका थिए । कांग्रेस उम्मेदवार केसीले २० हजार मत ल्याउँदा विष्टले ३४ हजार बढी मत ल्याएका थिए ।

यसलाई दुईवटा विषयमा हेर्न सकिन्छ । पहिलो, स्थानीय तहको निर्वाचनको आएको भोटभन्दा गोकर्णलाई व्यक्तिगत भोट बढी आउने देखिन्छ । दोस्रो, ०७४ को तुलनामा अहिले प्रतिस्पर्धी पार्टीको भोट बढेको छ । तर, २०७४ मा विष्टलाई आएको भोट माओवादी केन्द्रको पनि हो भने अहिले माओवादी केन्द्रको भोट विष्टको विपक्षमा हुनेछ ।

यद्यपि, स्थानीय तहको मतले भने एमालेलाई बलियो देखाएको छ ।

वडाध्यक्षमा आधारमा कुन पार्टीको कति मत ?

एमाले : ३१ हजार ५२३

कांग्रेस : २९ हजार ८२१

माओवादी : १८४१

एकीकृत समाजवादी : ६५८

अन्य : ९७९

वडाध्यक्षको मतका आधारमा छुट्टाछुट्टै रूपमा हेर्दा एमाले पहिलो र कांग्रेस दोस्रो रहेको छ । अन्य पार्टीको मत धेरै देखिँदैन । तर, गठबन्धनका मुख्य पार्टीको भोट हेरियो भने एमालेभन्दा गठबन्धन अघि रहेको छ ।

गठबन्धन : ३२ हजार ४२७
एमाले : ३१ हजार ५२३
अन्तर : ९०४

तर, गठबन्धनका नेताहरू भने स्थानीय तहको चुनावमा भएको तालमेलको कारण एमालेको बढी मत देखिए पनि गठबन्धन गर्दा मतान्तर बढी देखिएको बताउँछन् । पाँचवटा स्थानीय तहमध्ये धुर्कोट गाउँपालिकामा माओवादीले पालिका अध्यक्ष र एमालेले सबै वडाध्यक्ष उठाएका कारण त्यहाँ गएको करिब २ हजार भोट माओवादी केन्द्रको भएको दाबी माओवादी नेताको छ । यसो हुँदा मत अन्तर करिब ३ हजारको हुन्छ । विगतकै प्रभावलाई हेर्ने हो भने अझै पनि गोकर्ण असहज अवस्थामा भने देखिएका छन् ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ २२, २०७९ १३:३९