संघीय सरकारको लुम्बिनीमा बजेटः यी हुन् प्राथमिकता

A+ A A-

संघीय सरकारले आर्थिक वर्ष २०७९/०८० को लागि बजेट ल्याएको छ । अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले ल्याएको बजेटमा लुम्बिनी प्रदेशका केही मुख्य क्षेत्रमा बजेट विनियोजन गरिएको छ। राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाका साथै अन्य योजनाहरुमा बजेट परेको हो। विशेषगरी रुपन्देही, दाङ, कपिलवस्तु लगायतका जिल्लामा धेरै बजेटका शीर्षकअरु परेका छन।

बजेटमा प्रत्येक प्रदेशमा ठूला र मध्यम आकारका मोडिफाइड एटमोस्फेयर कोल्ड स्टोर खोल्ने व्यवस्था अनुरुप रूपन्देहीको कर्साघाटमा आधुनिक कृषि उपज निर्यात बजार निर्माण कार्य सुरू गरिने उल्लेख गरिएको छ। भैरहवाको विशेष आर्थिक क्षेत्र सेजलाई पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा ल्याइने जनाइएको छ।

नेपालगञ्ज एकीकृत जाँच चौकीको निर्माण कार्य सम्पन्न गरिने र भैरहवाको एकीकृत जाँच चौकी निर्माण कार्य प्रारम्भ गरिने बजेटमा उल्लेख गरिएको छ।

भैरहवामा रहेको गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई पूर्णरुपमा संचालनमा ल्याउने र आन्तरिक हवाई सेवाको गुणस्तर अभिवृद्धि गर्न र पहुँच विस्तार गर्न दाङको विमानस्थल स्तरोन्नति गरिने बजेटमा उल्लेख छ।

गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा उपलब्ध गराउन र स्वास्थ्य पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न लुम्बिनी प्रदेशको राजापुरमा पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमार्फत सुपर स्पेसिलिटी सेवासहितको स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्न अस्पताल स्थापना गर्ने कार्य अघि बढाइने जनाइएको छ। यसका साथै रूपन्देहीको सैनामैनामा ट्रमा सेन्टर स्थापना गरिने बजेटमा उल्लेख छ।

सबै प्रादेशिक अस्पतालहरूमा डायलाइसिस सेवा उपलब्ध गराउन डायलाइसिस मेसिन खरिद गर्ने कार्यक्रम अनुरुप बुटवलको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको लागि बजेट बिनियोजन भएको छ।

एक स्थानीय तहः एक खेलग्राम कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिएको सरकारले बाँकेको कोहलपुरमा महिला क्रिकेट एकेडेमी तथा रङ्गशाला निर्माणका लागि बजेट बिनियोजन गरेको छ।

पूर्व–पश्चिम राजमार्गलाई चार लेनमा विस्तार गर्ने कार्यलाई तीव्रता दिइने र आगामी वर्ष नारायणघाट–बुटवल खण्ड विस्तार कार्य सम्पन्न गरिने बजेटमा उल्लेख छ। बुटवल–गोरूसिङ्गे सड़क खण्डको विस्तार कार्य सुरु गरिने भएको छ।

प्रमुख व्यापारिक नाकाहरूलाई पूर्व–पश्चिम राजमार्गसँग जोड्ने वेलहिया–वुटवल सडकको विस्तार तथा स्तरोन्नति गर्ने कार्य आगामी आर्थिक वर्षभित्र सम्पन्न गरिने अर्थमन्त्री शर्माले उल्लेख गरे।

पूर्व–पश्चिम राजमार्गबाट पश्चिम नवलपरासी, कपिलवस्तु र बर्दियाका जिल्ला सदरमुकाम जोड्ने सडकहरूलाई स्तरोन्नति गर्न विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन तयार गरी निर्माण कार्य प्रारम्भ गरिने बजेटमा अर्थमन्त्री शर्माले उल्लेख गरे।

सिद्धार्थ राजमार्गको बुटवल–पाल्पा सडकमा पर्ने सिद्धबाबा खण्डमा सुरुङ मार्ग निर्माणको कार्य सुरू गरिने भएको छ। यसका साथै बुटवलको तिनाउ नदीमा बहुउपयोगी सिग्नेचर पुल निर्माण गर्न सम्भाव्यता अध्ययन गरिने बजेटमा उल्लेख गरिएको छ। पश्चिम रेलमार्गको भैरहवा–बुटवलमा ट्राम यातायातको सम्भाव्यता अध्ययन गरिने भएको छ।

बुटवल–गोरखपुर ४०० केभी प्रसारण लाइन निर्माण आरम्भ गरिने भएको छ। वुटवल–लमही–दोदोधारा खण्डको ४०० केभी र रातमाटे–दमौली–बुटवल ४०० केभी प्रसारण लाइन निर्माण कार्य अघि बढाइने अर्थमन्त्री शर्माले जनाए।

आगामी ३ महिनाभित्र महानगर र उपमहानगरपालिकाभित्रका सबै सार्वजनिक कार्यालय र निवासलाई ग्यास सिलिण्डर मुक्त गराई क्रमशः विद्युतीय चुलो प्रयोगलाई देशव्यापी बनाइने कार्यक्रमअनुसार लुम्बिनी प्रदेशका ४ उपमहानगरपालिकामा विद्युतीय चुलो आउने जनाइएको छ।

बबई सिँचाइ आयोजनाको पश्चिम मूल तथा शाखा नहरहरूको विस्तार गरी थप ३ हजार हेक्टर जमिनमा सिँचाइ सेवा विस्तार गरिने बजेटमा उल्लेख गरिएको छ।

कृषियोग्य जमिनमा थप सिँचाइ सुविधा विस्तारको लागि सम्भाव्यता अध्ययन सम्पन्न भएको नौमुरे राप्ती–कपिलवस्तु डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाको निर्माण कार्य अघि बढाइने, कालीगण्डकी तिनाउ आयोजनाको अध्ययन कार्य अगाडि बढाइने, दाङ जिल्लाको देउखुरी उपत्यकामा प्रगन्ना तथा बड्कापथ सिँचाइ आयोजनाको मूल नहर विस्तारको कार्यलाई निरन्तरता दिइने बृहत् दाङ उपत्यका सिँचाइ आयोजनाको सिँचाइ प्रणाली पुनर्निर्माण गरिने बजेटमा उल्लेख गरिएको छ।

बाँकेको कोहलपुरमा डाटा सेन्टरको भौतिक पूर्वाधार निर्माण कार्य प्रारम्भ गरिने अर्थमन्त्री शर्माले बताए। पाल्पा जिल्लाको रामपुरलाई नेपाली मौलिक शैली र विशेषता झल्किने संरचनासहितको नयाँ शहरको रूपमा विकास गर्न अध्ययन गरिने उल्लेख गरिएको छ।

रुकुम पूर्वमा सरकारी सेवा प्रवाहलाई सहज र व्यवस्थित बनाउन एकीकृत रूपमा सरकारी कार्यालयहरूको भवन निर्माणको लागि बजेअत बिनियोजन भएको छ।

शहरी नदी कोरिडोर कार्यक्रम अन्तर्गत रुपन्देहीको तिनाउ दानव नदी कोरिडोरको अवधारणाअनुरुप तटवन्ध निर्माण र वस्ती संरक्षण कार्यक्रम सञ्चालन गरिने जनाईएको छ।

रूग्ण तथा बन्द प्राय अवस्थामा रहेको बुटवल धागो कारखाना उपयुक्त ढाँचामा सञ्चालनमा ल्याइने उल्लेख गरिएको छ।

मुख्य रुपमा शिर्षक छुट्टिएका बजेट यति मात्रै भए पनि सबै जिल्लामा जिल्लागत आउने बजेट भने आउने जनाइएको छ। गुल्मी, अर्घाखाँची, बर्दिया, प्युठान लगायतका जिल्लामा मुख्य कार्यक्रमहरु परेका छैनन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ १५, २०७९ २१:१८