मलेसिया जानै नपाई ठगिए ७० हजार कामदार, स्वास्थ्य महासंघका अध्यक्ष खड्काले ४५ करोड ठगेको उजुरी

मलेसिया जानै नपाई ठगिए ७० हजार कामदार, स्वास्थ्य महासंघका अध्यक्ष खड्काले ४५ करोड ठगेको उजुरी

A+ A A-

मलेसिया रोजगारीमा जाने कामदारको स्वास्थ्य परीक्षण गर्दै आएको नेपाल स्वास्थ्य व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष कैलाश खड्काले ५ करोड ६० लाख ठगी गरेको उजुरी प्रहरीमा परेको छ ।

अध्यक्ष खड्काविरुद्ध काठमाडाैं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालय र राजस्व अनुसन्धान विभागमा महासंघकै अन्य पदाधिकारीहरूले उजुरी दिएका छन् । महासंघका पूर्वमहासचिव, कोषाध्यक्ष तथा मलेसियाको बायोमेट्रिक स्वास्थ्य परीक्षण गर्नका लागि खोलिएको कम्पनी ‘म्याक्रो टेक प्रालि’का सञ्चालकहरू मुकुन्द भट्टराई र शालिकराम क्षेत्रीले उजुरी दिएका हन् ।

मलेसियाको बायोमेट्रिक स्वास्थ्य परीक्षणको नाममा बेस्टिनेट कम्पनीको नाम लिई स्वास्थ्य व्यवसायी र कामदारसँग याे रकम ठगी गर्दै राजस्वसमेत छली गरेको उजुरी दिएको महासंघका पूर्वमहासचिव भट्टराईले शिलापत्रलाई जानकारी दिए ।

म्याक्रो टेक प्रालिका सञ्चालकसमेत रहेका भट्टराई खड्काका व्यावसायिक साझेदारसमेत हुन् । खड्काले कामदार र व्यावसायीसँग मलेसिया सरकारको नाम बेच्दै करोडौं ठगी गरेको बताए ।

‘२०७५/११/०६ दर्ता नम्बर रहेकाे उजुरीमा म्याक्रो टेक प्रालिकाे खातामा जम्मा रहेको ५ करोड ६० लाख रुपैयाँ खड्काले अनाधिकृत रुपमा झिकेकाे उल्लेख छ । संस्थाकाे मेघा बैंक कलंकी शाखामा रहेका खाता र सनराइज बैंक गौरीधाराकाे खाताबाट एक्लै शेयरधनी रहेको भन्दै रकम झिकेकाे उजुरीमा बताइएकाे ५ । बैंकसँग सेटिङ गरेर याे रकम झिकेको भट्टराईले शिलापत्रसँग दाबी गरे ।

मलेसिया जाने कामदारले माइग्राम्स, बायोमेट्रिक, भिएलएन, ओएससीलगायतका संस्थामार्फत २१ हजार खर्चिनुपर्छ । यसरी कामदारलाई आर्थिक भार बोकाएर लिएको ४५ करोड रुपैयाँ महासंघ खड्काले २०७६ साल यता हिनाविना गदै ठगि गरेको भन्दै उनीविरुद्ध उजुरी गरेको भट्टराईले जानकारी दिए ।

यसरी ठगिए कामदार

कोभिड–१९ महामारी सुरु भएपछि कलिङ भिसा लागेका करिब ७० हजार कामदारको बायोमेट्रिक स्वास्थ्य परीक्षणसहित अन्य प्रक्रिया महासंघमा आवद्ध ३६ वटा संस्थाले गरेका थिए । यी सबै मेडिकलले मलेसिया जाने कामदारसँग आर्थिक ठगी गरेको भन्दै तत्कालीन श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री गोर्कण विष्टले बन्द गर्ने निर्णय गरेका थिए । तर, मलेसिया र नेपालबीच भएको श्रम सम्झौताअनुसार अर्को संरचना खडा नभएसम्म मलेसिया जाने कामदारको यीनै ३६ वटा संस्थाबाट नै प्रोसेसिङ गर्ने सहमति भएको थियो ।

कलिङ भिसा लागेका कामदारबाट पनि खड्काले स्वास्थ्य परीक्षणमा ठगी गरेकाे आराेप छ । २०७६ मा मलेसियाको रोजगारी खुलेसँग ७० हजारकाे कलिङ भिसा लागेकाे थियाे । कोरोना महामारी फैलिएसँगै मलेसियाको रोजगारी ०७६ माघ पहिलो सातादेखि बन्द भयो । कलिङ भिसा लागेर स्वास्थ्य परीक्षण गरेका ७० हजार कामदार मलेसिया जान पाएनन् । तर उनीहरूकाे स्वास्थ्य परीक्षण भने भईसकेकाे थियाे ।

कलिª भिसा लागेका कामदारसँग व्यवसायीहरूले स्वास्थ्य परीक्षण गरेबापत प्रतिकामदार ७ हजार ६ सय ६४ रुपैयाँ शुल्क लिएका थिए ।

मलेसिया जान नपाएपछि कामदारहरूले याे रकम फिर्ता मागे पनि नदिएको ‍‍‍‍‍मलेसियाकाे राेजगार खुलाउन श्रममन्त्री कृष्णकुमार श्रेष्ठसँग भेट्न गएकाे म्यानपावर व्यवसायी संघका उपाध्यक्ष कमल तामाªले बताएका थिए ।

महासंघमा आबद्ध ३६ वटा संस्थाले ७० हजार कामदारसँग ५ करोड ३२ लाख रुपैयाँ उठाएका थिए । मलेसिया जाने कामदारले माइग्राम्स, बायोमेट्रिक, भिएलएन, ओएससीलगायतका संस्थामार्फत २१ हजार खर्चिनुपर्छ । यो पैसाको सबै विवरण महासंघका अध्यक्ष खड्कासँग भए पनि उनले लुकाएकाे महासंघकै अन्य पदाधिकारीले गरेको उजुरीमा छ ।

स्वास्थ्य परीक्षणबापत ४ हजार ५ सय रुपैयाँ, ३ हजार १ सय ६४ रुपैयाँ मेडिकलबापत मलेसिया सरकारलाई पठाउने भन्दै खड्काले लिने गरेको महासंघका पूर्व महासचिव मुकुन्द भट्टराई बताउँछन् ।

खड्काले व्यवसायीहरूले कामदारसँग लिने शुल्क ७ हजार ६ सय ६५ रुपैयाँमध्ये ३ हजार १ सय ६५ रुपैयाँ मलेसियामा बुझाउनुपर्ने भन्दै आफैले सञ्चालक गरेको म्याक्रोटेकमा जम्मा गर्न लगाउने गरेको र त्यहाँ जम्मा भएको ५ करोड ६० लाख रुपैयाँ मलेसिया नपठाई खड्काले नै खाने गरको पाएपछि उजुरी गर्न बाध्य भएको उनले जानकारी दिए ।

गत जनवरीदेखि मलेसिया रोजगारी खुलेसँगै अध्यक्ष खड्काले प्रतिकामदार २ हजार रुपैयाँ महासंघमा आवद्ध ३६ वटै संस्थाका सञ्चालकहरूसँग मागेपछि यो विवाद बाहिर आएको थियो ।

४ हजार ५ सय रुपैयाँमा पनि २ हजार विभिन्न सेटिङ भनेर मागेपछि व्यवसायीहरूले भने स्वास्थ्य परीक्षण गरेबापत जम्मा २ हजार ५ सय मात्र पाउने गरेको उनले बताएका छन् ।

खड्काले २ हजार रुपैयाँ बुझाउन दबाब दिएकाे र उक्त रकम नदिए अनुमतिपत्र खारेज गरिदिने धम्की दिने गरेकाे आराेप छ । यसैकारण लामो समयदेखि स्वर्णिम मेडिकल, हिमालयन मेडिकललाई पैसा नदिएको भन्दै बन्दसमेत गराएका छन् ।

स्वास्थ्य परीक्षणबापत ४ हजार ५ सय रुपैयाँ लिएको रसिद काटे पनि राजस्व भने आफूहरूले प्राप्त रकम २ हजार ५ सयको मात्र तिर्ने गरेको उनीहरूले जानकारी दिए । खड्काले मलेसिया जाने कामदारको बायोमेट्रिक स्वास्थ्य परीक्षण गर्नका लागि ३६ वटा संस्थाको सिन्डिकेट बनाई महासंघ खडा गरेका थिए ।

मलेसिया जाने कामदारलाई विभिन्न नाममा थप १८ हजार रुपैयाँ शुल्क उठाएको आरोप र मलेसिया जाने कामदारको स्वास्थ्य परीक्षणमा राज्य संयन्त्र नै प्रयोग गरी सिन्डिकेट लगाएर ठगी गरेको अभियोगमा तत्कालीन श्रममन्त्री विष्टले उनीमाथि कारबाही समेत चलाएका थिए ।

२०७५ सालमा सरकारले माइग्राम्स, बायोमेट्रिक, भिएलएन, ओएससीलगायत नामका संस्था खडा गरी ५ अर्बभन्दा बढी रकम ठगी गर्ने खड्का, प्रवीण तिवारी, रामप्रसाद श्रेष्ठविरुद्ध मुद्दा दर्ता गरेको थियो । जसमा स्वास्थ्य परीक्षण गर्न मेडिकल दर्ता गर्ने माइग्राम्स नामक सिन्डिकेट र बायोमेट्रिक (स्वास्थ्य परीक्षण) का नाममा १ अर्ब ९७ करोड रुपैयाँ ठगी गरेको भन्दै प्रहरीले मुद्दा नै दर्ता गरेको थियो ।

बायोमेट्रिकसहितको व्यवस्था बन्द गर्न भन्दै २०७५ जेठ २ देखि एक वर्षभन्दा बढी समयसम्म नेपालले मलेसियामा कामदार पठाउन नै बन्द गरेको थियो ।

२०७० सालमा तत्कालीन श्रममन्त्री टेकबहादुर गुरुङ र मलेसियाका गृह मन्त्रालयका अधिकारीसँग मिलेर खड्काले मलेसियन बेस्टिनेट कम्पनीसँग नेपालमा सिन्डिकेट खडा गर्ने गरी बायोमेट्रिक प्रणाली भित्र्याएका थिए ।

हाल मलेसिया सरकारले पनि विदेशी कामदार ठगी गरेको मुद्दा परेपछि बेस्टिनेट कम्पनीलाई कारवाही गरी बन्द गरेको छ । खड्काले त्यही कम्पनीको नाममा मलेसिया जाने कामदारसँग स्वास्थ्य परिक्षण गरेर ठगी गरेरहे पनि श्रम मन्त्रालयले भने वेवास्ता गरेर बसेको छ ।

मलेसिया जाने कामदारसँग यति–उति ठगी भएको भन्ने हल्ला मिडियामार्फत सुनेको र श्रम मन्त्रालयलाई आधिकारिक जानकारी नआएको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सचिव एकनारायण अर्यालले बताए । उनले भने, 'हामीले पनि बुझिरहेका छौँ ।' आधिकारिक उजुरी आएपछि छानविन गर्ने उनको भनाइ छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ ८, २०७९ १७:४९