‘मैले सहयोगीमार्फत भोट हाल्न नपाउँदा हवाईफायर भयाे’

A+ A A-

०७४ सालको स्थानीय चुनावको कुरा हो । बिहान ९ बजे नै भोट हाल्न मेलम्ची नगरपालिका वडा नम्बर ११ स्थिति मतदान केन्द्रमा पुगेको थिएँ । भोट हाल्न शिक्षक साथी सहयोगी लगेको थिएँ । आफ्नो परिचयपत्र बोकेर लाइनमा छिरेँ ।

तर दलका बुथ एजेन्टले सहयोगीमार्फत भोट हाल्न अवरोध गरे । कि मतदान अधिकृतले हाल्नुपर्छ कि एकाघरकोले मात्र हाल्न पाउँछ भनियो । श्रीमती गर्भवती भएकाले काठमाडौंमै थिइन् । घरको अरु सदस्य कोही पनि थिएनन् ।

मलाई मतदान अधिकृतसँग पनि विश्वास थिएन । कारण उहाँको पनि दलिय आस्था हुन सक्छ भनेर हो । मलाई विश्वास लागेको सहयोगीबाट मतदान गर्न पाउनुपर्छ भनेर भनिरहेँ । तर दलका एजेन्टहरूले मान्नु भएन । एजेन्टहरूकै कुरा बाँझियो । कसैले दिनुपर्छ भने कसैले हुँदैन ।

भनाभन हुन थालेपछि मलाई प्रहरी लगाएर जबरजस्ती निकाल्ने प्रयास गरियो । घोक्र्याउने तान्ने क्रममा मतदान केन्द्रका भाटाहरू भाँचियो । स्थिति तानवपूर्ण बन्यो । सशस्त्र प्रहरीबाट २ राउण्ड हवाइफायर भयो । थप सशस्त्रको फोर्स मगाइयो । एक घन्टा जति मतदान नै रोकियो ।

प्रहरीले जबजस्ती तान्न खोजीरहे । म जाँदिन भनेर बसिराखेँ । किनकी उनीहरूले मलाई निर्वाचन अधिकृतले हस्ताक्षर गरेको मतपत्र दिइसकेका थिए । मेरो नङमा मसी लगाइसकेको थियो । मतदान केन्द्र बाहिर गएँ भने फेरि भित्र पस्न दिइँदैन भन्ने लाग्यो । त्यसैले मतदान केन्द्रभित्रै धर्नामा बसेँ । उपचारका लागि रेडक्रसको स्टल राखिएको थियो । बाहिर जादिनँ भनेर रेडक्रसको लाइनमा बसेँ ।

भोट हालेर आएपछि पकाएर खान्छु भनेर भोकै गएको थिएँ । पटकपटक मतदान अधिकृतसँग विश्वास छैन, सहयोगीबाटै हाल्छु भनिरहे तर कसैले सुनेनन् । त्यसपछि निर्वाचन आयोगका तत्कालीन सचिव गोपीनाथ मैनालीलाई फोन गरेँ । उहाँबाट पनि सुनुवाई नभएपछि तत्कालीन प्रमुख निर्वाचन आयुक्त अयोधीप्रसाद यादवसँग कुरा गरेँ । उहाँले पनि तपाईं किन विवाद गर्नुहुन्छ ? मतदान अधिकृतबाटै हाल्नुस् भन्नुभयो । कतैबाट सुनुवाई नभएपछि फेरि मानव अधिकार आयोगमा सम्पर्क गरेँ ।

मतदान केन्द्रभित्र भोट हाल्न बसेको ३ घण्टा भइसकेको थियो । त्यसपछि सञ्चार माध्यम पनि आए । पछि निर्वाचन आयोगले जिल्ला निर्वाचन आयोगलाई फोन गरेर के गरेर हुन्छ भोट हाल्ने व्यवस्था मिलाउन निर्देशन दियो । आयोगबाट पालिकाको निर्वाचन अधिकृतलाई फोन आएको रहेछ ।

त्यसपछि सहायक अधिकृत आएर मेरै आस्थाअनुसार भोट हाल्न आग्रह गर्नुभयो । अन्ततः म बिहान ९ बजे गएको मान्छे दिउँसो २ बजे सहयोगीमार्फत भोट हालेँ । हामी दृष्टिविहीनका लागि भोट हाल्न सामान्य अवस्था छैन ।

फेरि चुनाव घरदैलोमा आएको छ । उत्साहित छु तर फेरि भोट हाल्न जाँदा उस्तै लफडा हुने चिन्ता पनि उत्तिकै छ । स्थानीय तह निर्वाचन ऐनले अशक्तहरूको हकमा मतदान गर्नुपरेमा एकाघरको परिवार वा मतदान अधिकृतले मतदान संकेत गरिदिनु भनेको छ । यो नियम हामीलाई जबरजस्ती लादिएको हो ।

एउटै परिवारका सदस्य सबै एउटै दलमा आस्था राख्छन् भन्ने छ र ? फरकफरक सदस्यको फरक आस्था हुन्छ । मतदान अधिकृतले हामीले भनेजसरी भोट हाल्छन् भन्ने के ग्यारेन्टी ? त्यो अँध्यारो कोठामा आफूले भनेअनुसार भोट हालिदिए भनेर कसरी ढुक्क हुने ?

त्यसैले हामीले इच्छाएकाे व्यक्तिबाट मतदान गर्न पाउनुपर्छ वा निर्वाचन आयोगले विद्युतीय मतदानको व्यवस्था गरिदिनुपर्छ । अनि हामीले कसैको सहायता लिनुपर्दैन । त्यसो भएमा मात्र हाम्रो मतको गोपनीयता कायम हुन्छ ।

साेम दुलालसित गरिएकाे कुराकानीमा आधारित

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, वैशाख २३, २०७९ १०:०४