पर्यटकको बसाइ लम्बाउन पोखरामा जुलोजिकल पार्क

A+ A A-

पर्यटकीय नगरी पोखरामा पर्यटक लोभ्याउन प्राणी उद्यान (जुलोजिकल पार्क) सञ्चालनमा ल्याइने भएको छ । चार वर्षअघि पोखरा महानगरपालिकाको पचभैया सामुदायिक वन क्षेत्रमा निर्माण थालिएको चिडियाखाना आगामी साउनबाट सञ्चालनमा आउने भएको हो ।

तत्कालीन क्षेत्रीय प्रशासक दिनेशकुमार थपलियाको पहलमा २०७१ सालको पुसमा गण्डकी प्रदेशलाई ‘योजनाबद्ध एकीकृत र व्यवस्थित सहर’ विकास गर्न गठित समितिले पचभैयामा चिडियाखाना निर्माण गर्ने निर्णय गरेको थियो ।

त्यसलगत्तै १५ साउन २०७२ मा तत्कालीन स्वास्थ्यमन्त्री खगराज अधिकारीले चिडियाखानाको शिलान्यास गरेका थिए । शिलान्यासपछि भौतिक निर्माणको काम अगाडि बढेको थियो । पार्क महानगरपालिकाको ३०, ३१ र ३२ नम्बर वडाको १ सय ३४ हेक्टर क्षेत्रफलमा फैलिएको छ ।

अहिले प्राणी उद्यानमा १८ प्रजातिका करिब ५० बढी जनावर छन् । चिडियाखानामा रहेका जनावरलाई विभिन्न ठाउँबाट उद्धार गरी ल्याइएको पार्कका अध्यक्ष हिमालय बख्रेलले जानकारी दिए । उनका अनुसार पार्कमा राखिएका जनावरको खानाका लागि मात्रै मासिक ६० हजार खर्च हुने गरेको छ।

पार्कमा निलगाई, हरिण, मृग, लाटोकोसेरो, अजिंगर, कछुवा र विभिन्न प्रजातिका चरा राखिएको उनले बताए । प्राणी उद्यान १ साउनदेखि सर्वसाधारणका लागि खोलिने भए पनि टिकट नै काटेर जाने व्यवस्था भने भदौबाट लागू गर्ने तयारी रहेको बख्रेलले बताए ।

पोखराको अमरसिंह चोकमा रहेको युनाइटेड क्लबले २०६७ सालतिर चिडियाखानाका रुपमा सो पार्कको परिकल्पना गरेकाे हो । क्लबले प्रत्येक वर्ष पोखरामा आयोजना गर्ने महोत्सवबाट बचेकाे रकममध्ये २० प्रतिशत चिडियाखानाको भौतिक पूर्वाधार निर्माणमा खर्च गर्दै आएको थियो ।

यस आर्थिक वर्षमा भने गण्डकी प्रदेश सरकारले उक्त उद्यान पार्कलाई ५ करोड विनियोजन गरेको छ ।

आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ को लागि विनियोजित बजेटमध्ये ४ करोड जुलोजिकल पार्कको स्थापनाको प्रतिवेदन तयारीको लागि र एक करोड रुपैयाँ वन्यजन्तु उद्धार केन्द्रको लागि विनियोजित गरिएको हो।

पार्कको लागि युनाइटेड क्लवले हालसम्म करिब ५५ लाख खर्च गरेको छ भने पोखरा महानगरपालिकाले पार्क बनाउन करिब ३५ लाख खर्च गरेको छ। जिल्ला वन कार्यालयको पनि पार्कमा सहयोग रहेको बख्रेलले बताए ।

उनका अनुसार चिडियाखानाले पोखरामा नया पर्यटीय गन्तव्य थपिने र यहाँ आउने पर्यटकको बसाइ लम्बिने भएकोले चिडियाखानाको कल्पना गरिएको थियो ।

जुलोजिकल पार्कका व्यवस्थापक विनय अधिकारीका अनुसार जुलोजिकल पार्कमा १४ रोपनीको क्षेत्रफलमा मृगको इन्क्लोजर, २ रोपनी क्षेत्रफलमा भालुको लागि इन्क्लोजर र बाँदरको लागि ९ रोपनी क्षेत्रफलमा इन्क्लोजर निर्माणधीन छ । यस्तै चितुवाको लागि भने इनक्लोजर बनिसकेको छ ।

ढुंगाको छपनी बिछ्याएर बनाइएको फुट ट्रयाक निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ । हाल टिकट नलिई पर्यटकबाट सहयोग रकम मात्र लिने गरिएको अधिकारीले बताए। ‘जनावरको बानी र प्रकृति अनुसारको जग्गा छनौंटदेखि अन्य अवस्था समेतलाई ध्यान दिएको छौं’ उनले भने, ‘पार्कको जग्गा ओसिलो, तातो, जमिन ,जंगल र पानीको स्रोतको समेत व्यवस्था छ ।’

बेगनासतालको बसपार्कबाट पोखरा जुलोजिकल पार्कको दूरी ३.५ किमी दूरी रहेको छ । पोखराबाट बेगनासतालको बस चढेर बसपार्क पुगेपछि हिंडेरै अथवा लोकल बसमा पचभैयासम्म पुग्न सकिन्छ। पोखरा क्षेत्रमा प्राकृतिकले दिएका दर्जनौं पर्यटकीय स्थलहरु रहेका छन्। पर्यटकीय मौसममा ती स्थलहरुमा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरुको भीडभाड नै हुने गर्दछ। पोखरामा मानव निर्मित ठूलो पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय मात्र रहेको थियो। अब भने दोस्रो मानव निर्मित पर्यटकीय गन्तव्यका रुपमा जुलोजिकल पार्कको स्थापना गरिएको छ। यसले पोखरा आउने आन्तरिक तथा बाह्यि पर्यटकको बसाइ लम्ब्याउन सहयोग पु-याउने छ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, असार २५, २०७६ ०२:०८