काठमाडौं महानगरका उम्मेदवारको ‘कन्फिडेन्स’ सिंहको योजना, स्थापितकाे चुनाव जित्ने गणित

काठमाडौं महानगरका उम्मेदवारको ‘कन्फिडेन्स’ सिंहको योजना, स्थापितकाे चुनाव जित्ने गणित

A+ A A-

काठमाडौं महानगरको मेयरका प्रमुख प्रतिस्पर्धी ठानिएका एमाले उम्मेदवार केशव स्थापित र सत्तारुढ गठबन्धनकी सिर्जना सिंहले आफ्नो जितका फरक–फरक आधार पेस गरेका छन् ।

नाराजुलुससहित उम्मेदवारी दिन राष्ट्रिय सभागृह पुगेका स्थापितले आफ्नो मेयरको इतिहास र आफूले पाउने मतको गणित सुनाए । ठट्यौली शैलीमा प्रस्तुत हुने स्थापितले काठमाडौंका लागि योजना बनाउन ‘वार रुम’ बनाउन लागेको भन्न भ्याए । ‘वार रुम’ बाटै आफूले योजना सार्वजनिक गर्ने उनले बताएका छन् ।

‘निर्वाचन परिचालनको वार रुम बन्दैछ । बाटो-बाटोमा के योजना भन्नु ? बाटोमा योजना भन्नेको विश्वास हुँदैन,’ स्थापितले पत्रकारसँग जिस्किँदै भने, ‘वार रुममा आउनुहोस् कालो कफी खाँदै मनको कालो कुरा सबै बाहिर निकाल्ने ।’

२०७४ को स्थानीय निर्वाचनमा पनि एमालेले काठमाडौं महानगरको मेयर पदमा जितेको थियो । २५ वर्षअघि नै काठमाडौं महानगरको नेतृत्व गरिसकेका स्थापितले योजना सुनाएनन् । महानगर विकासको योजनाका सट्टा आफूले पाउने मतको गणितीय हिसाब सुनाए स्थापितले ।

आफू हिसाबमा अब्बल रहेको दाबी गर्दै उनले भने, ‘कांग्रेसको ४५ हजार स्थायी मत हो । माओवादीको ७ हजार । सबै जोडेर गठबन्धनले ५८ हजार मत पाउला । अब म २०५४ सालमै ८४ हजार भोट ल्याएको मान्छेलाई के को डर भन्या !’

स्थापित यत्तिमै रोकिएनन्, ‘गेम इज ओभर !’, आफूले जितेको प्रमाणीत हुनलाई मात्र मतदान पर्खिनुपर्ने भन्दै उनले भने, ‘मैले जितेकाे प्रमाणित हुनलाई त अब भोट हाल्ने समय पर्खिनुपर्‍यो । अब त्यसैको पर्खाइ हो ।’ गठबन्धनको भन्दा दोब्बर मत ल्याएर जित्ने दाबी गरे स्थापितले ।

काठमाडौं महानगरमा मेयरकाे उम्मेदवारी घोषणा गरेकी सुनिता डंगोल शनिबार एमालेमा लागिन् । उनलाई एमालेले उपमेयर पदको उम्मेदवार बनायो । झाँकीसहितको र्‍याली लिएर सभागृह पुगेका स्थापित र डंगोलले एकैसाथ उम्मेदवारी दर्ता गराए ।

उम्मेदवारी दर्तापछि केहीबेर सभागृहको प्रांगणमा अल्झिएकी डंगोल मेयर उम्मेदवार स्थापितलाई सभागृहमा एक्लै छाडेर निस्किइन् । यता स्थापित भने दिनभरजसो सभागृहका कुनाकाप्चा चहारिरहे । सभागृहमा आफ्ना मेयर उम्मेदवार स्थापितलाई एक्लै छाडेर बाहिरिनु अगाडि उनले पत्रकारका तिखा प्रश्न सामना गरिन् ।

मेयरमा उम्मेदवारी घाेषणा गरेर अन्तिममा एमाले किन गएको भन्ने प्रश्नमा उनले भनिन्, ‘मैले कतै पनि आफूलाई पहिले स्वतन्त्र भनेकी थिइन् । मैले पदको लोभ गरिनँ । पदभन्दा बढी उद्देश्यलाई प्राथमिकतामा राखेर उपमेयर पदमा उम्मेदवारी दिएकी हुँ ।’

२ वैशाखमा उनले मेयर उम्मेदवारका रूपमा ८ खम्बे विकासको मोडल भन्दै घोषणापत्र सार्वजनिक गरेकी थिइन् । अब त्यो घोषणापत्र एमालेको भएको पनि उनले बताइन् । बाजागाजासहित उम्मदेवारी दर्ता गराउन आएका उम्मेदवार र तिनका समर्थकले सभागृहमा रौनक थपेको थियो । तर, सभागृहको पछाडिपट्टिको एक कुनामा यो सबै रौनक छल्दै काठमाडौं महानगरका मेयर विद्यासुन्दर शाक्य उभिँदै कार्यकर्तासँग गफिइरहेका देखिन्थे ।

२०७४ मा शाक्यले मेयरको टिकट पाएपछि स्थापितले शाक्यलाई काँधमा बोकेका थिए । तर, आज भने शाक्य स्थापितको अगाडि देखिएनन् । मनाेनयनकाे जुलुसमा सहभागी भए पनि उनी सभागृहको पछाडिबाट अग्रभागमा पनि आएनन् ।

आफैँ मेयरमा दोहोरिन चाहेका शाक्यले टिकट नपाएपछि आज सभागृहमा खुलेर प्रस्तुत नभएकाे अड्कल काट्न गाह्राे थिएन । सभागृहको पछाडिपट्टी महानगरका कर्मचारी र कार्यकर्तासँग कानेखुसी गरिरहेका शाक्यको मुहारमा मेयरमा दोहोरिन नपाएको पीडा कहीँकतै देखिन्थ्यो ।

तर, स्थापितले भने शाक्यको बचाउ गरे । व्यंग्यात्मक शैलीमा उनले शाक्यप्रति लक्षित गरेर भने, ‘उहाँ खुसीमा यति गद्‌गद्‌ हुन्छ कि यहाँ आउँदा पेटमा काउकुती लाग्ला भनेर आइरहेको छैन ।’ सत्तारुढ गठबन्धनकी साझा उम्मेदवार सिर्जना सिंह भने कांग्रेसका हाइ प्रोफाइल नेताहरूको साथमा उम्मेदवारी दर्ता गराउन सभागृह पुगिन् । उनी कांग्रेस नेता तथा पति प्रकाशमान सिंह, महामन्त्री गगन थापा र काठमाडौं महानगरकी उपमेयर हरिप्रभा खड्गीसहित उम्मेदवारी दर्ता गराउन पुगेकी थिइन् ।

हाइ प्रोफाइल नेतासहित सिंहको सभागृह ‘इन्ट्री’ नियालिरहेका स्थापित भने एक्लै कुनामा बसरे कार्यकर्तासँग गफिइरहेका थिए । उच्च तहका नेताको दलबलसहित सभागृह पुगेपछि सिंहको साथमा उनको गठबन्धनबाट उपमेयर पदका उम्मेदवार रामेश्वर श्रेष्ठ भने थिएनन् । अलिक बेरपछि एक्लै आइपुगेका श्रेष्ठले अन्ततः सिंहको टोलीसँग बसेर फोटो भने खिचाए ।

सञ्चारकर्मीसँगको कुराकानीमा सिंहले आफ्नो राजनीतिक विरासतसँगै योजना पनि सुनाइन् । लामो समयपछि राजनीतिमा फर्किएकी सिंह स्थापितजस्तो वाचाल शैली त देखाउन सकिनन् तर, उनले आफ्ना योजना भने प्रस्ट सुनाइन् ।

आफ्नो पारिवारिक विरासत जोड्दै उनले काठमाडौं महानगरलाई सुन्दर, सफा र सुरक्षित शहर बनाउने दाबी गरिन् । ‘विपन्न तहका गृहिणीलाई भत्ता, विधुर भत्ताको व्यवस्था गर्छु,’ सिंहले योजना सुनाइन्, ‘महानगरमा सुविधासम्पन्न अस्पताल खोल्छु, जहाँ गरिब विपन्नले निःशुल्क सेवा पाउँछन् ।’

आफ्ना प्रतिद्वन्द्वी स्थापितलाई पनि उनले जवाफ फर्काइन् । स्थापितले गठबन्धनलाई दोब्बर मतले हराउने दाबी गरेका थिए । यसको जवाफमा उनले भनिन्, ‘हामीले उहाँहरूजस्तो हावादारी गफ गर्न मिल्दैन, के हुन्छ भन्ने कुरा वैशाख ३० पछि देखिहालिन्छ नि ।’ सिंह सञ्चारकर्मीसँग गफिदा गठबन्धनको एकीकृत समाजवादीबाट उपमेयर उम्मेदवार बनेका रामेश्वर श्रेष्ठ भने साथमा थिएनन् ।

यता दिनभरजसो सभागृहमा गफिदै बसेका स्थापित आफ्ना प्रतिद्वन्द्वी उम्मेदवारसँग ठट्यौली पारामा प्रस्तुत भए । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीबाट काठमाडौं महानगरको उम्मेदवार बनेका कलाकार मदनदास श्रेष्ठ र गठबन्धनकी उम्मेदवार सिंहसँग पनि ठट्टा गर्न भ्याए स्थापितले ।

श्रेष्ठलाई जिस्काउँदै उनले भने, ‘तपाईंलाई मेयर भएर के-के गर्न मन छ सूची बनाएर दिनुहोस् दाइ । जितेपछि तपाईंको इच्छा अनुसार म काम गर्छु । तपाईं उम्मेदवारी फिर्ता लिनु । बुढेसकालमा धेर दौडधुप नगर्नु ।’ स्थापितको प्रस्ताव हाँस्दै टारे श्रेष्ठले ।

यता गठबन्धनकी उम्मेदवार सिंहसँग तस्वीर खिचाउँदै स्थापितले आफ्नो चिरपरिचित ठट्यौली शैलीमा भने, ‘ओहो ! सूर्य आउँला जस्तो भयो यता त ।’ जवाफमा सिंह हाँसिरहिन् ।

राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीबाट मेयरमा आफ्नो उम्मेदवारी दर्ता गराउन पुगेका मदनदास श्रेष्ठ र उपमेयरकी उम्मेदवार विनिता मगैँयाले राप्रपाको पुरानै शैलीमा भने, ‘भ्रष्टाचार घटाउँछौँ ।’

प्रमुख दल सबैले उम्मेदवारी दर्ता गराइसकेपछि अधिवक्ता उन्नत लोकतन्त्र दल पनि आफ्ना उम्मेदवार लिएर सभागृह आइपुग्यो । उन्नत लोकतन्त्र पार्टीबाट उनले यसअघि काठमाडौं महानगरको मेयरमा अभिनेता भुवन केसीलाई उम्मेदवार उठाउने घोषणा गरेको थियो । तर, केसीले नमानेपछि आज प्रेमबहादुर कर्माचार्यलाई मेयर र अनिता थापा मगरलाई उपमेयरमा उम्मेदवार बनायो ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, वैशाख १२, २०७९ १९:३१