पूर्वबक्सिङ खेलाडी सुशीलको आँट: एक वर्ष नपुग्दै ठडियो रंगशाला

A+ A A-

एउटा रंगशाला निर्माण गर्न कति समय लाग्छ, ५ वर्ष वा १० वर्ष ? सायदै सरकारलाई यो प्रश्न गर्ने हो भने उत्तर पाइँदैन होला ।सरकारले रंगशाला निर्माण सुरु गरेको वर्षौं बितिसक्दा पनि काठमाडौंको मूलपानी क्रिकेट रंगशाला र हेटौँडाकै बहुउद्देश्यीय गौरीटार रंगशाला अझै अलपत्र छ ।

डेढ दशकभन्दा बढी समयअघि निर्माण थालिएको मूलपानी क्रिकेट रंगशालालाई पूर्णता दिन सरकारले चासो दिएको छैन । तत्कालीन प्रधानमन्त्री माधव नेपालले शिलान्यास गरेको गौरीटार रंगशालाको नियति पनि उस्तै छ । पाँच वर्षभित्र निर्माण सकाउने भनिएको अलपत्र गौरीटार रंगशालाबाट करिब ४ किलोमिटरको दूरीमा हेटौँडातर्फ क्याम्पाडाँडामा भने रंगशाला निर्माण भइसक्यो । हेटौँडाका चर्चित पूर्वबक्सिङ खेलाडी सुशील घिमिरेले एक वर्षमै क्याम्पा रंगशाला ठड्याएका छन् ।

हेटौँडामा २०७६ वर्ष फागुन अन्तिममा भएको स्थानीय तह शहीद स्मृति गोल्डकप फुटबल प्रतियोगितामा सुशीलले हेटौँडाका मेयर हरिबहादुर महतलाई एउटा सानो भए पनि रंगशाला बनाउनुपर्‍यो भनेर प्रस्ताव गरेका थिए । तत्कालीन जिल्ला खेलकुद विकास समिति मकवानपुरका अध्यक्षसमेत भइसकेका मेयर महतले सुशीललाई आँट गर, म सहयोग गर्छु भनेर ढाडस दिए ।

सुशीलले २०७८ वैशाखदेखि हेटौँडा-५, क्याम्पाडाँडा खेल मैदानमा चापजाँच सुरु गरेका हुन् । ‘मैले गत वर्ष गोल्डकपमा मेयर साहेबलाई रंगशाला बनाउनु भनेको थिएँ । उहाँले तिमी आँट गर म सकेको सहयोग गर्छु भन्नुभयो । वैशाखदेखि हामीले काम थालेका हौँ,’ उनले सुनाए । उनले रंगशाला निर्माण गर्नुअघि हेटौँडा-५, पिप्लेमा बक्सिङ रिङसहितको बहुद्देश्यीय खेलकुद कर्भड हल पनि बनाइसकेका थिए ।

१ करोड २५ लाख लागत मूल्यांकन गरिएको कभर्ड हल हेटौँडा उपमहानगरपालिकाको २५ लाख लागतमा निर्माण सकिएको सुशीलले बताए । कामदार प्रयोग नगरी पिप्ले युवा क्लबका युवाहरूको श्रमदानबाट कभर्ड हल बनाइएको थियो । कभर्ड हल बनाउँदा बचेको पैसाले रंगशाला निर्माण सुरु गरिएको उनी बताउँछन् ।

४ करोड लागत अनुमान गरिएको रंगशाला २ करोडमा निर्माण सम्पन्न भएको सुशीलले बताए । रंगशालाको ५ हजार दर्शक क्षमता छ । सिमेन्टेड प्याराफिटमा २ हजार ५ सय, दुईतर्फ बनाइएको फलामे प्याराफिटको करिब २ हजार ५ सय दर्शकक्षमता रहेको उनले जनाए । रंगशाला बनाउन हेटौँडा उपमहानगरपालिका र ५ नम्बर वडा कार्यालयले मात्रै सहयोग गरेका छन् ।

‘अहिलेसम्म प्रदेश र संघीय सरकारले सहयोग गरेका छैनन् । मेयर साहेबले धेरै नै सहयोग गर्नुभयो । वडा अध्यक्षज्यूले पैसा र श्रम दुवै सहयोग गर्नुभएको छ,’ उनले भने । गत आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा सिमेन्टको प्याराफिटको जग हाल्न उपमहानगरपालिकाले ३४ लाख बजेट दिएको थियो । मेयर महतले चालु आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा प्याराफिट बनाउन ७५ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेका थिए ।

२ करोड २५ लाख प्राविधिक मूल्यांकन आए पनि १ करोड ९ लाखमा प्याराफिट तयार पारेको सुशील बताउँछन् । ‘हामीलाई बालुवा, गिट्टी र सिमेन्ट सहयोग आएको हो । इँटा मात्रै खरिद गर्नुपरेको हो,’ उनले भने । दुईतर्फ बनाइएको फलामको प्याराफिटका लागि पुनः उपमहानगरपालिकाले २० लाख रुपैयाँ बजेट दिएको थियो । फलामे प्याराफिट निर्माण गर्दा भने घाटा लागेको उनी बताउँछन् ।

‘७० रुपैयाँ प्रतिकेजी सरकारी रेटले पैसा आयो । हामीलाई किन्दा १ सय ४० रुपैयाँ पर्‍यो । करिब ७ लाख हामीलाई घाटा लागेछ,’ उनले सुनाए । हेटौँडाका शिक्षाप्रेमी पुरनबहादुर जोशीले ५ लाख २५ हजार रुपैयाँबराबरको फलाम उपलब्ध गराइदिएपछि घाटा सहनु नपरेको उनले सुनाए ।

फुटबल मैदान घेर्न आफ्नो खर्चबाट तारजाली लगाइएको उनको भनाइ छ । तारजाली लगाउन ९ लाख रुपैयाँ खर्च भएको थियो । विश्व फुटबल संघ (फिफा) को मापदण्डअनुसार अलौटो माटो हालेर मैदान तयार गरिएको छ । करिब २ सय टिपर माटो ल्याउन मात्रै खर्च भएको सुशीलले बताए । मैदान सम्याउने, घाँस उमार्नेलगायतका काममा क्लबका युवाहरूले श्रमदान गरेका हुन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डको आठ लेनको ४ सय मिटर एथ्लेटिक्स ट्रयाक तयार भएको छ । ट्रयाक निर्माण गर्न ५ नम्बर वडा अध्यक्ष राजेश बानियाँले वडाको ११ लाख बजेट विनियोजन गरेका थिए । ११ लाख बजेट आए पनि ट्रयाक निर्माण गर्न ३० लाख लागेको सुशीलले बताए । ट्रयाकमा ४ सय टिपर ग्राभेल बिछ्याइएको थियो । रंगशाला तयार हुँदासम्म संघसंस्था तथा व्यक्तिबाट नगद र निर्माण सामग्रीसहित ५० लाख बराबरको सहयोग प्राप्त भएको पिप्ले युवा क्लबका सचिव दिपेन्द्र ढकालले जानकारी दिए ।

घरनजिकैको क्याम्पाडाँडा चौरलाई रंगशाला बनाउने सानैदेखिको चाहना रहेको सुशील बताए । ‘कराँते खेल्ने क्रममा म १५ वर्षको हुँदा दशरथ रंगशाला गएको थिएँ । मैले पहिलो पटक रंगशाला त्यतिबेलै देखेको हो । अनि, क्याम्पालाई पनि यस्तै बनाउन पाए हुन्थ्यो भन्ने मनमा जाग्यो,’ उनी भन्छ्न् । सुशीलले इच्छाशक्ति भए जस्तोसुकै काम गर्न पनि सकिने बताए । कभर्ड हल बनाउँदा क्लबका युवाहरू र स्थानीयले गरेको सहयोगले नै आफूलाई रंगशाला बनाउनुपर्नेमा साहस आएको उनको भनाइ छ ।

हेटौँडामा खट्किरहेको खेलक्षेत्रकै ठूलो अभाव हटाउन सकेकोमा आफू खुसी भएको उनले प्रतिक्रिया दिए । सुशील दिनभर रंगशालामै खटिने गरेका थिए । कामदारसँगै बेल्चा चलाउने, ढलानका लागि मसला घोल्नेलगायतका काम गरेर उनको दैनिकी बित्थ्यो । ‘सुशील दाइको निरन्तर मिहिनेतले नै यो रंगशाला ठडियो । बिहान खाना खाएपछि राति घर नपुग्जेल दाइ यतै हुनुहुन्थ्यो । यो एक वर्ष खालि रंगशाला-रंगशाला भनेर दाइ सफल हुनुभयो,’ ‘ए’ डिभिजन पूर्वखेलाडी सुबिन घिमिरेले भने ।

राष्ट्रिय बक्सिङमा १० वर्ष राज गरेका सुशील

पिप्ले युवा क्लबका संस्थापन अध्यक्ष सुशील बक्सिङमा १० पटक नेसनल च्याम्पियन हुन् । २०५४ सालमा बक्सिङ खेल्न सुरु गरेका उनले ६४ केजी तौल समूहको प्रतिस्पर्धामा १० वर्ष बक्सिङमा राज गरे ।

उनले बक्सिङमा जितेको ठूलो उपाधि श्रीलंकामा भएको दशौँ दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) को रजत पदक हो । अग्लो कदका उनी २०५८-५९ मा भएको नेसनल बक्सिङ च्याम्पियनसिपमा २० वर्षको हुँदा पहिलो पटक नेपाल च्याम्पिएन भएका थिए । १२ अन्तर्राष्ट्रिय खेल खेलका सुशीलले तीनवटा उपाधि जितेको बताउँछन् ।

सन् २००४ मा उनी विभागीय टोली सशस्त्र प्रहरीमा बक्सिङ खेलाडीका रूपमा आवद्ध भए । सशस्त्रमा लागेपछि भने उनी निरन्तर एउटै तौल समूहमा १० वर्ष बक्सिङका च्याम्पियन बनेका हुन् । २०६० सालदेखि आफू निरन्तर राष्ट्रिय च्याम्पियन भएको उनले बताए ।

बक्सिङ छोडेर मकाउ, अक्षक कोष बनाउन कपाल काट्थे

बक्सिङ खेल्दाखेल्दै उनी सन् २०१२ मा वैदेशिक रोजगारीका लागि मकाउ पुगे । आफूलाई पैसाकै लागि मकाउ जानुपर्ने बाध्यता भने नभएको सुशील बताउँछन् ।

उनले साथीहरूको जोडबलले मकाउ गएको बताए । ‘मैले बक्सिङमा हराएको साथी उद्धव कुँवर मकाउ पुगेर एउटा क्यासिनोको म्यानेजर भएछ । ऊ मकाउको क्यासिनोमा मान्छे लैजान अन्तर्वार्ताका लागि नेपाल आएको थियो । मलाई उसले फोन गरेर खेलेर नेपालमा केही हुँदैन, मकाउ जाऊँ भन्यो, अन्तर्वार्ता दिन बोलायो, म मकाउ पनि गएँ,’ उनी भन्छन् ।

मकाउमा नेपाली खेलाडीलाई धेरै विश्वास गर्ने गरेको उनको भनाइ छ । क्यासिनोमा काम गरेका सुशीलले खाली समयमा कपाल पनि काट्थे । उनले २०५५ पछि ६ वर्ष पिप्ले चोकमा सैलुन पनि चलाएका थिए । कपाल काटेबापत सैलुनबाट प्रतिव्यक्ति आउने ५ रुपैयाँ उनले क्लबको जर्सी किन्ने र खेल हुँदा खेलाडीलाई ग्लुकोज पानी खुवाउन र खाजा खान खर्चिने गरेको बताए ।

उनले पुरानै सीप मकाउमा पनि प्रयोग गरे । ड्युटीबाट छुटेपछि साथीको घर, कोठा पुगेर वा आफू बस्ने घरको भर्‍याङकमुनि १० रुपैयाँमा कपाल काट्थे सुशील । त्यतिबेला कपाल काटेकै मकाउमा १ सय डलर थियो । ‘मैले सबैलाई १० रुपैयाँमै कपाल काटिदिन्थेँ । नेपाल आएपछि अक्षय कोष स्थापना गरेर १० लाख जम्मा गर्छु र मासिक १० हजार ब्याज आइहाल्छ, क्लब चलाउँछु भन्ने सोच थियो,’ सुशील सम्झन्छन् । त्यही कपाल काटेको पैसा उनले कभर्ड हल र रंगशालामा खर्च भइसकेको सुनाए ।

बाँसको प्याराफिटमा बसेर खेल हेर्नुपर्थ्यो

हेटौँडामा एउटा पनि रंगशाला नहुँदा दर्शकहरूले बाँसको र अस्थायी प्रकृतिको फलामको प्याराफिटमा बसेर खेल हेर्नुपर्ने बाध्यता थियो । हेटौँडाका अधिकांश फुटबल खेल वन विज्ञान अध्ययन संस्थानको खेल मैदानमा हुने गरेका थिए । यसअघि २०७२ सालमा हेटौँडामा सुमन भोम्जन स्मृति प्रतिष्ठानले सुमन भोम्जन स्मृति हेटौँडा गोल्डकप प्रतियोगिता गरेको थियो । काठमाडौंमा बसेर खेलकुद पत्रकारिता गर्दै आएका सुमनको २०७२ सालको भूकम्पमा परी मृत्यु भएको थियो ।

उनकै सम्झनामा २०६४ पछि ठूलो प्रतियोगिता भएको हो । लामो समयपछि भएको प्रतियोगितामा दर्शकहरूले बाँसको प्याराफिटमा बसेर खेल हेर्नुपरेको थियो । ०७७ फागुनमा भएको स्थानीय तह शहीद स्मृति गोल्डकपमा पनि बाँसकै प्याराफिटमा बसेर खेल हेर्नुपरेको थियो । बाँस खरिद, प्याराफिट बनाउन लाग्ने खर्च आयोजकका लागि भार थियो । यस्तै दर्शक र आयोजकको पीडा देखेर नै जसरी पनि रंगशाला बनाउँछु भन्ने आँट जागेको सुशील बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, फागुन २७, २०७८ १४:४४