पैसा हुँदा पनि उपचार नपाएका भोजबहादुर

A+ A A-

क्यान्सरपीडित भोजबहादुर वाइबा विगत तीन वर्षदेखि सहयोगी हातहरू खोज्दैछन् । उनको कम्मरमुनिको भागमा क्यान्सर भएको छ । सलार्हीको लालबन्दी परमनीपुरमा बस्दै आएका उनलाई सामान्य हिँड्डुल गर्नका लागि पनि सहारा चाहिन्छ ।

सानो तीनकोठे घर छ भोजबहादुरको । उनको परिवारमा प्राय: सबै जना बिरामी छन् । ‘मेरा बुबा दमले ओछ्यानमा थला पर्नुभएको छ । आमा पनि उच्च रक्तचापका कारण केही गर्न सक्नुहुन्न,’ उनी सुनाउँछन्, ‘उपचार हुन्छ कि भनेर १ करोड रुपैयाँ सकेँ तर उपचार सम्भव भएन ।’

भोजबहादुरका ८९ वर्षीय बुबा अजिरमान पनि लामो समयदेखि दमले ओछ्यानमा थला परेका छन् । ६५ वर्षीया आमा धनमाया पनि उच्च रक्तचापले सिकिस्त छिन् । भोजबहादुर उपचार सम्भव हुन्छ कि भनेर धेरै अस्पताल धाए । काठमाडाैंकाे शिक्षण अस्पतालमा मात्र दुई वर्ष बसे । उपचार हुने आसमा १ करोड रुपैयाँ सकिएकाे उनी बताउँछन् । तर, उपचार सम्भव भएन । डाक्टरले उपचारका क्रममा कम्मरमुनिको भाग काट्नुपर्छ भन्दा उनले स्वीकृति पनि दिए ।

‘उपचार गर्नलाई धेरै अस्पताल धाएँ ,’ उनी भन्छन्, ‘जुन अस्पताल गए पनि निको भएन । पैसा मात्र सकियो ।’

काठमाडौंका प्राय: सबै अस्पतालमा गइसकेका उनी अन्तिम अवस्थामा भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा ‘रिफर’ भए । ‘भक्तपुर अस्पतालले नसा दोब्रिएको भन्दै उपचार सुरु गर्‍यो,’ उनले भने, ‘तर भक्तपुर अस्पतालमा भर्ना भएको दुई महिनासम्म पनि सुधार भएन ।’

भक्तपुर अस्पतालले फेरि काठमाडौं मेडिकल कलेज सिनामंगलमा रिफर गरिदियो । काठमाडाैं मेडिकल कलेजले रिफर गरेर उनलाई चितवनको भरतपुर अस्पताल पुर्‍यायाे । तर, त्यहाँ पनि उपचार सम्भव भएन ।

त्यहीबीचमा कोरोना महामारी उत्कर्षमा पुगेको थियो । त्यसैले उनी गाउँ फर्किन बाध्य बने । बिस्तारै उपचार खर्च पुर्‍याउन भोजबहादुरलाई गाह्रो हुन थाल्यो । ‘पैसा हुँदाचाहिँ उपचार गर्न सहजै थियो,’ उनी भन्छन्, ‘पैसा सकिएको थाहा पाएपछि अस्पताल जाँदा चिकित्सकले अब उपचार हुँदैन भन्ने जवाफ दिन थाले ।’

तर, ऋण लाग्ने कुराले उनले हरेस खाएनन् । आफ्नो गाउँमा भएको जग्गा ५५ लाखमा बेचेर फेरि उपचारका लागि काठमाडौं आए । ट्रमा सेन्टरमा उपचार गराउन थाले । त्यसकाे नौ महिनासम्म पनि कुनै सुधार भएन ।

अहिले भोजबहादुर पुन: गाउँ फर्केका छन् । ‘पहिले पनि धेरै अस्पतालहरूले उपचार हुने आस मात्र देखाए,’ उनी भन्छन्, ‘पैसा हुन्जेल अस्पतालमा भर्ना खुला थियो । पैसा सकिएको थाहा पाएपछि अस्पतालको ढोका नै बन्द भयो ।’

भोजबहादुर अहिले आफ्नो दिसा–पिसाब नियन्त्रण गर्न नसक्ने अवस्थामा छन् । ‘मलाई कुन समयमा दिसापिसाब लाग्छ, थाहा नै पाउँदिनँ,’ उनले आफ्नो ब्यथा सुनाए ।

महिनाको ५० हजार रुपैयाँजति म्याम्पस, डाइपर तथा युरिनब्यागलगायत किन्नमै खर्च हुने उनको भनाइ छ । ‘काठमाडौंमा ४ सय रुपैयाँमा पाइने म्याम्पस लालबन्दी मेडिकलमा ३५ सय रुपैयाँमा किन्नुपर्छ,’ उनले भने, ‘त्यसमा कसैले पनि कुनै चासो दिएको छैन ।’

नेपाल मात्र होइन, उपचारका लागि भारत पनि गएका थिए भोजबहादुर । तर, उनको उपचार अब सम्भव नभएको अधिकांश डाक्टरले बताइसकेका छन् । यद्यपि उनको आस भने मरेको छैन । पैसा भएको अवस्थामा उपचारका लागि फेरि भारत जाने उनको इच्छा छ ।

भोजबहादुरकी आमा धनमाया र बुबा अजिरमान दुवै जना हिँडडुल गर्न पनि सक्दैनन् । शौचालय जान पनि उनीहरूलाई अर्काको साथ चाहिन्छ । अजिरमान र धनमायाका तीन छोरा छन् । जसमध्ये कान्छा छोरा हुन् भोजबहादुर । माइला छोरा तीर्थबहादुर र कान्छा छोरा प्रमेश हुन् ।

तीर्थबहादुर र प्रमेश पनि शारीरिक रूपमा अशक्त छन् । ‘कान्छा छोरा प्रमेशलाई महिनाको एकपटक आईसीयूमा राख्नुपर्छ,’ दमले थला परेकी आमा धनमायाले भनिन्, ‘गाउँमा एक/दुई रुपैयाँ पनि पैसा पत्याउँदैनन् । कान्छो छोरा थियो काम गरेर खुवाउने, उसलाई पनि रोग लाग्यो । अब कसरी बाँच्ने होला ?’

भोजबहादुरको ज्यान सुक्दै गएको छ । स्वास्थ्यामा जस्तो असर भए पनि उनको स्वर कुनै बिरामीको जस्तो छैन । अझै मजाले कुरा गर्न सक्छन् । शरीरलाई भने शौचालय जान पनि सहारा चाहिन्छ ।

छोरीलाई पहिलेबाट नै काठमाडौंमा पढाएकाले अहिले गाउँमा जान मानेकी छैनन् । अहिले आफ्नो स्वास्थ्यभन्दा पनि छोरीको भविष्यको चिन्ता भएको भोजबहादुर बताउँछन् । अहिले कसैले आफ्नो छोरीलाई नि:शुल्क पढ्ने व्यवस्था गरिदिए आफू एकदम खुसी हुने उनले बताए ।

भोजबहादुरकी छोरी समिना १० वर्षकी भइन् । अहिले ५ कक्षामा पढछिन् । उनकी २६ वर्षीया श्रीमती प्रमिला सासू, ससुरा, श्रीमान् र छोराछोरीको स्याहारसुसारमै व्यस्त हुन्छिन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, फागुन १५, २०७८ १२:२८