यादहरूको पनि सीमा रेखाप्रति लडाइँ हुन्छ होला नि है ?

A+ A A-

बिरामी शरीर हल्का-हल्का गर्दै ठिक हुँदै थियो । बिरामी यादले भने साथ छोडेको थिएन । यादको खालीपनसँग अस्तव्यस्त थिएँ म, रोकिएर रोकिजाने यादहरू भए पो जिन्दगी सललल बग्थो त !

सीमा रेखा नै नभएका याद अनी आफ्नो मनसँग नै हार्ने यादले जिन्दगी अस्तव्यस्त पार्‍यो भनेर के गुनासो गर्नु र खै ? अब खासै असर गर्न छोडिसकेका थिए यादले पनि ।

शून्यपन अनी खालीपन भर्ने कोही मान्छे भएपछि याद भन्ने चिज धेरै कम आउने रहेछ । जिन्दगी कहाँ यादमा आउने मान्छेले गर्दा मात्र चल्दो रहेछ र ? जिन्दगी त खालीपन अनी खाली आभास भर्ने मान्छेको कारण पनि त चल्दो रहेछ । र त म सोच्दै थिएँ- अब भने बिरामी याद र बिरामी मन दुबैबाट छुटकारा पाउने भएँ ।

जिन्दगीमा खालीपन भर्दै जाने क्रममा धेरै पात्रसँग ठोक्किनु पर्ने रहेछ ।

कति मान्छे मनसँग गाँसिदा रहेछन्, कति यत्तिकै जोडिँदा रहेछन् बिना कुनै अर्थ । बिना कुनै अर्थ गाँसिएका सम्बन्ध बिना कुनै अर्थ नासिएर जाँदा रहेछन् । याद नासिएकाको होइन मन गाँसिएकाको आउँदो रहेछ ।

याद गर्नु अनी यादमा बिरामी बन्नु ठूलो कुरा होइन । मलाई कुन कुरा ठूलो लाग्छ भनेर अहिले सोध्नु भयो भने म भन्छु होला- मृत्यु शब्दमा जीवन भर्ने काम ज्यादै गाह्रो, आफ्नो भावनालाई शब्दरुपी रेसामा जीवान्त बनाएर उन्न धेरै गाह्रो ।

खुम्चिनु आफूलाई लुकाउनु हो । आफूमा भएको भावना अनी आफूमा आएको तरंगलाई रोक्नु हो । आफूलाई छताछुल्ल गरी नपोखिनु हो । आफूले आफैँलाई आफैँसँग हर्न/हार्न खोज्नु हो । याद गर्नु भनेको आफूले आफैँअगाडि कसैसँग बेजोड गाँसिएको सम्बन्ध फुकाउनु हो, सम्बन्ध र कुनै बन्धन नै नजेलिएकाको याद कहाँ आउदो रहेछ र ?

याद पनि किसिम-किसिमका हुँदा रहेछन् ।

बच्चाको कुरा सम्झिँदा घरमा आउने इस्टमित्रको याद आयो, जसले मलाई मेरो घर आउँदा ५०/१०० रुपैयाँ हातमा थमाएर भन्थे- पसल यता छैन भन्ने थाहा भएन उतैबाट ल्याउन तिमी छौँ भनेर बिर्सिएछौँ । केही मन परेको कुरा किनेर खाउ ल ।

सम्झिँदा नै लाग्यो ओहो कस्तो मिठो याद ।

त्यसपछि स्कुलका दिनमा किताबको भारीले थिचोमिचो गरेर दुब्लाएको शरीरको याद आयो । स्कुलका दिनले बिट मार्‍यो । अहिले त स्कुल सम्झिँदा किताबको भारी भन्दा साथीहरूको यादको भारी बढी याद आउँछ ।

सर, मिसले गृहकार्य नगरेर हातमा लठ्ठीले पिटेकोभन्दा, साथीले आफूलाई परीक्षामा जितेकोभन्दा सानै भए पनि स्कुलको पिकनिकमा जमेको याद आउँछ । स्कुले साथीभाइसँग सानै कुरामा पनि रमेको याद आउँछ ।

अब याद गरौँ स्कुले जिन्दगीपछि कलेज बेलाको । न त किताबको याद आउँछ न त साथीहरूको, त्यसबेलाको स्मरण गर्दा भर्खर-भर्खरै बसेको पिरतीको याद आउदो रहेछ ।

सोच्यो, सम्झियो भने याद विभिन्न दृष्टिकोणले विभिन्न समयमा विभिन्न रूपमा छताछुल्ल पोखिँदो रहेछ, तर सुटुक्क मनैमा कसैले भानसम्म नपाउने गरेर ।

सुनेका छौ त तिमीले याद पोखियो भनेको ? त्यसैले त यादमा डुब्न हराउन अनी रमाउन कसैसँग अनुमति लिनु नै पर्दैन नि हैन त ? यो त मनैमा हुन्छ मीठो बनेर बस्छ ।

मान्छे को याद किन आउँछ होला ?

आउन त याद कि त लायक हुनेहरूको आउँछ या त हृदयमा घायल हुने गरी क्षतिपूर्ति समेत माग्न नपाइ आफ्नो जिन्दगीबाट बिलिन भएकाहरूको ।

सोची सम्झी ल्याउदा गहिरो अनी भारी शब्द हो याद । तर, यादको झोक्काले जब हान्छ नि तब हलुङ्गो हुन्छौँ हामी ।

कहिलेकाँही हासीमजाकमै मनसपटलमा कैद भएका यादले नै आलोकाँचो घाउमा मलम लगाउने काम गरिदिन्छ त कहिलेकाँही मूल्यवान ठानिएका मूल्यहीन मान्छेको यादले हलुङ्गो मन भारी बनाइदिन्छ ।

अब त स्नातकका दिनहरू पनि सक्किए । अबचाहिँ यादमा भविस्यका चिन्ताहरू आउन थाल्छन् ।

भनेकै हो नि नयाँ कुराको मात्रै याद आउँछ भनेर । स्कुल हुने बेला साथीहरू नयाँ, कलेजमा पीरती गासिएको मान्छे नयाँ अनी अब स्नातकमा भने भविस्यको चिन्ता नयाँ ।

अहिले यो शब्द खेलाइ राख्दा भविस्यमा आफू लेखक हुन्छु भन्ने याद आयो । स्कुलमा जानीनजानी कोरिएर च्यात्तिएका कागजहरू याद आए, अलमल र मुटुका खालीकुनामा आफूलाई भर्नको लागि च्यात्तिएका मनोभावना टालटुल पार्नका लागि सपनाहरू च्यातचुत पारेको कुरा याद आए ।

मान्छेहरू नसोची प्याच्च बोल्छन्, आफूले भनेको पनि बिर्सिन्छन् तर कहिलेकाही बिर्सनु पर्ने कुरा याद गर्छन् ।

हरेक कुरा नयाँ मन पराउँछन् मान्छेहरू पुराना मीठा अनी राम्रा लाग्ने त याद मात्रै रहेछ ।

उपहार त खुसी हुनको लागि हुन्छ हैन र ? याद मात्रै त्यस्तो उपहार हो जसले आँखामा आँसु र ओठमा मुस्कान एकसाथ ल्याउँछ । कति याद जिन्दगीमा कोरिए, कति याद कोरिँदै छन्, कति याद कोरिन बाकिँ नै छन् ।

ए साँच्चै याद पनि फरक-फरक हुदोँ रहेछ । त्यसै भनेको हैन रहेछ आफूसँग हुन्जेल सस्तो भएका सामान अनी सम्बन्ध आफूले गुमाएपछि बल्ल यादगार हुँदा रहेछन् । मनमा समेट्न पर्ने मीठो यादचाहिँ पेनड्राइभमा सेभ र फेसबुकका भित्तामा पोस्ट गर्छन् तर मनमाचाहिँ तितो यादहरू समेटछन् ।

यादहरूले आफूलाई यत्रतत्र छर्न होइन एकसाथ आफ्नो जिन्दगीमा रहेर खुसी भर्न मद्दत गरोस् शुभकामना ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, माघ २२, २०७८ १५:५७