दुई महिनादेखि १४ वर्षीया किशोरी बेपत्ता, अनुसन्धान गर्न प्रहरीको आलटाल

दुई महिनादेख वेपत्ता राैतहटकी किशाेरी

A+ A A-

प्रहरीले खोजी नगरिदिँदा रौतहट माधवनारायण नगरपालिका, माधोपुरकी १४ वर्षीया किशोरी दुई महिनादेखि ‘गायब’ छिन् । १८ मंसिरमा रौतहटको कटहरीय नगरपालिकास्थित फत्तेपुरबाट ‘हराएकी’ किशोरी अझै फेला परेकी छैनन् ।

किशोरीका आफन्त र परिवारजनले जिल्लास्थित प्रहरी कार्यालय, गृह मन्त्रालय, राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग, राष्ट्रिय महिला आयोग, प्रहरी मुख्यालयमा रहेको महिला, बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक सेवा निर्देशनालय गुहार्दा पनि किशोरीको खोजीमा कसैले चासो देखाएको छैन ।

हराएकी किशोरीका काका गजेन्द्र ठाकुरकाअनुसार किशोरीका बुबा भारतको पञ्जाबमा काम गर्छन् भने दाइ काठमाडौंको एक सैलनुमा काम गर्छन् । गाउँमा किशोरी आमा र भाइका साथमा थिइन् ।

पीडित परिवारले विभिन्न निकायमा दिएको निवेदनअनुसार २५ कार्तिकको बिहान ४ बजेतिर किशोरीकी छिमेकी गान्धीदेवीले छठ मेला हेर्न भनेर किशोरीलाई लगिन् । त्यही बेला माधवनारायण नगरपालिका कार्यालय नजिकैबाट दुई युवकले बालिकाको मुख र आँखामा पट्टि बाँधेर मोटरसाइकलमा चढाएर लगे ।

बेलुकासम्म बालिका घर नफर्केपछि परिवारजनले छोरीलाई छठ मेलामा लिएर जाने छिमेकीलाई सोधे । ‘हाम्री छोरीलाई साथमै लिएर गएकी गान्धीदेवी र उनको परिवारले प्रष्ट बताएनन्,’ किशोरीका काका ठाकुरले भने, ‘बरु, पाँच लाख रुपैयाँ दिए बालिका फिर्ता ल्याइदिन्छु भने ।’

त्यसपछि छोरीको अपहरण भएको भन्दै परिवारजन प्रहरी कार्यालय पुग्यो । प्रहरीले किशोरीलाई छठ मेलामा लिएर जाने गान्धीदेवी र उनका श्रीमान् गजेन्द्रदास तत्मासँग सोधपुछ गर्‍यो ।

सोधपुुछका क्रममा गान्धीदेवीका भाइ, गजेन्द्र दासका साला नाता पर्ने २१ वर्षे रुपा दास तत्मा र २४ वर्षे मनोज पण्डित कुम्हारले किशोरीलाई लिएर गएको खुल्यो ।

किशोरीका काकाकाअनुसार प्रहरीसँगको छलफलमा गजेन्द्र दासलगायतले पाँच दिन भित्र किशोरीलाई ल्याउने वाचा गरे । ‘तर लिखित कागज गरिएन । उनीहरूलाई पुलिसले छाड्यो,’ किशोरीका काकाले शिलापत्रसँग भने ।

त्यसपछि २७ कात्तिकमा इलाका प्रहरी कार्यालय गरुडाले मनोज पण्डित कुम्हारलाई पक्राउ गर्‍यो । भोलिपल्ट प्रहरी कार्यालयबाट किशोरीलाई खोजेर ल्याएको भन्दै लिन आउन खबर आयो । इलाका प्रहरी कार्यालय गरुडाको महिला सेलले किशोरीसँग बयान लिए पनि त्यसबारे आफूहरूलाई जानकारी नदिएको ठाकुरले बताए । ‘हामीलाई त २८ कात्तिकको साँझ ६ बजेतिर खबर गरे,’ किशोरीका काका भन्छन्, ‘हामी चौकी पुगेपछि प्रहरीले तपाईँकी छोरी खोजेर ल्याएका छौँ लैजानुहोस भने ।’

मनोजले किशोरीलाई मोटरसाइकलमा लिएर गएका थिए । तर उनलाई प्रहरीले कारबाही नगरी छोडिदियो । रुपालाई त प्रहरीले पक्राउ नै गरेन ।

जाहेरी, जुन प्रहरीले लिन मानेन ।

परिवारजनले किशोरीको स्वास्थ्य परीक्षण गराउनुपर्ने माग गर्दै प्रहरी कार्यालयमा निवेदन दिए । राति ८ बजे प्रहरीले जिल्ला अस्पताल गौर लगेर किशोरीको स्वास्थ्य परीक्षण गरायो ।

इलाका प्रहरी कार्यालय गरुडाका प्रमुख, प्रहरी नायवस उपरीक्षक (डीएसपी) श्रीराम भण्डारीका अनुसार स्वास्थ्य परीक्षणमा शारीरिक सम्बन्ध राखेको पुष्टि भएको छ । तर, प्रहरीले किशोरीलाइ लिएर जाने युवकको भने स्वास्थ्य परीक्षण गराएन ।

परिवारजनले गान्धीदेवी, गजेन्द्र, रुपा, मनोज लगायतविरुद्ध शरीर बन्धक र जर्बजस्ती करणीको आरोपमा किटानी जाहेरी दिन खोज्यो । तर प्रहरीले जाहेरी नलिएको उनीहरूको आरोप छ ।

प्रहरीले जाहेरी नलिएपछि सुरक्षार्थ भन्दै परिवारजनले किशोरीलाई २९ कात्तिकमै मामाघर पठायो । ‘गाउँमा छोरी झन असुरक्षित हुने भई,’ बालिकालाई मामाघर पठाउनुको कारण सुनाउँछन् गजेन्द्र, ‘प्रहरीले उतैको पक्ष लिएपछि फेरि लैजान्छन् कि भन्ने डर लाग्यो र मामाघर लग्यौँ ।’

सामाजिक बेइज्जतीको डर र छोरीलाई सुरक्षित राख्न भन्दै परिवारजनले किशोरीलाई माधेपुराबाट पश्चिममा पर्ने कटहरीया नगरपालिकाको फत्तेपुरमा रहेको मामाघरमा पठायो ।

‘छोरीलाई मामाघर पठाइसकेपछि हामी फेरि जाहेरी दिन गयौँ,’ किशोरीका काका गजेन्द्र ठाकुर सुनाउँछन्, ‘तर, पुलिसले उजुरी लिएन ।’

यति मात्र होइन प्रहरीले किशोरीलाई लगेर राखेको ठाउँको मुचुल्का पनि उठाएन् । किशोरीलाई भारतको सीमा क्षेत्रमा पर्ने बौद्धिमाई नगरपालिकाको बंकुल बजारको गेष्ट हाउसमा लगेर राखिएको थियो ।

किशोरीको स्वास्थ्य परीक्षण गराउँदा यौन सम्बन्ध रहेको खुले पनि प्रहरीले युवकको परीक्षण गराएन । डीएसपी भण्डारीचाहिँ किशोरीले आफू राजीखुशीले युवकसँग गएको बताएकोले यस विषयमा थप खोजबिन गर्नतिर नलागेको जिकिर गर्छन् । ‘मुख्य कुरा नानीलाई खोज्नु थियो हामीले खोज्यौँ,’ डीएसपी भण्डारी भन्छन्, ‘त्यसपछि उहाँहरू दुई परिवारबीच के के कुरा भयो अनि सबैको नाममा उजुरी लिएर आउनुभयो ।’

तर, परिवारसँगको कुराकानीमा भने किशोरीले आफूलाई जबर्जस्ती लगिएको बताएकी छिन् । २१ वर्षकी रुपाले जर्बजस्ती गरेको बताएकी छिन् । परिवारले किशोरीको यो भनाइको भिडियोसमेत बनाएको छ, जुन लिएर उनीहरू जाहेरी दिन प्रहरी कार्यालय समेत पुगेका थिए । प्रहरीलेसमेत किशोरीले आफू राजीखुशीले गएको भनेको भिडियो खिचेको छ ।

‘डीएसपीले उजुरीमा त्यो केटा(रुपा)को मात्र नाम लेखेर ल्याउ, नभए दर्ता गराउन्न भन्नुभयो,’ किशोरीका काका गजेन्द्र भन्छन् ।

डीएसपी भण्डारी पनि आफूले युवकको नाममा मात्र किटानी जाहेरी ल्याउन भनेको स्विकार्छन् । उनले भने, ‘त्यो केसमा सबैलाई जोड्न आवश्यक छैन । परिवारका सबै सदस्यका नाममा उजुरी हाल्न पर्दैन । त्यो केटाको नाममा मात्र उजुरी ल्याउनुहोस् भनेका हौँ ।’

प्रहरीले उजुरी लिन नमानेपछि किशोरीका परिवार न्याय माग्दै प्रहरी प्रधान कार्यालय पुग्यो । १२ मंसिरमा प्रहरी प्रधान कार्यलयमा रहेको महिला, बालबालिका तथा जेष्ठ नागरिक सेवा निर्देशनालयमा प्रहरीले उजुरी नलिएको गुनासोसहितको निवेदन हाले । निर्देशनालयले गरुडा प्रहरीलाई फोनमार्फत उजुरी लिन भन्यो ।

प्रहरी मुख्यालयमा दिएकाे निवेदन ।

किशोरीका आफन्तले १२ मंसिरमै प्रहरीले उजुरी नलिएको गुनासो गर्दै महिला आयोगमा पनि निवेदन दिए । आयोगले पनि उजुरी लिएर छानबिन गरेर आफूलाई जानकारी गराउनु भन्दै गरुडा प्रहरीका नाममा पत्र पठायो ।

आयोग र निर्देशनालयले उजुरी लिएर अनुसन्धान गर्न भने पनि गरुडा प्रहरीले अटेर गर्‍यो । त्यसपछि पीडित परिवार गृहमन्त्रालय पुग्यो निवेदन लिएर । गजेन्द्र भन्छन्, ‘गृह मन्त्रालयका सहसचिव फणिन्द्रमणी पोखरेलले गरुडा प्रहरीलाई फोन गरेर उजुरी लिन निर्देशन दिनुभयो ।’

तर, प्रहरीले उजुरी लिएन । बरु, प्रहरी मुख्यालयदेखि सिंहदरबारसम्म छानबिन गरिपाउँ भन्दै उजुरी बाकेर भौतारिरहेकै बेला १८ मंसिरमा किशोरी मामाघरबाटै फेरि वेपत्ता भइन् । त्यसयता किशोरी कहाँ छिन् भन्ने परिवार, आफन्त कसैलाई थाहा छैन । प्रहरीले उजुरी लिएर अनुसन्धान पनि गरेको छैन ।

किशोरीका आफन्त प्रहरीले सुरुदेखि नै आफूमाथि छलछाम गरेको बताउँछन् । ‘२८ कात्तिकमा छोरीलाई ल्याउँदा नै अपराधीलाई समाउनुपथ्र्यो,’ गजेन्द्र भन्छन् ‘त्यतिखेरदेखि नै पुलिसले हाम्रो कुरा सुनेन । जाहेरीमा यसको नाम किन राखेको, उसको नाम किन राखेको भन्दै हामीलाई डीएसपीले थर्काए ।’

उजुरी नलिए पनि प्रहरीले पीडित र पीडक भनिएका परिवारबीच छलफल भने बारम्बार गरायो । अन्तिम पटक ४ माघमा प्रहरीले यस्तो छलफल गराएको थियो । छलफलमा पीडक भनिएका परिवारले किशोरीलाई चार/पाँच दिनभित्र ल्याईदिने वाचा गर्ने गरेको बताउँछन किशोरीका काका, गजेन्द्र ।

प्रहरीले भने २१ वर्षे रुपाको नाममा मात्र उजुरी ल्याउन दबाब दिइरह्यो । ‘प्रत्यक्षदर्शी र छोरीले नै हामीसँगको कुराकानीमा गजेन्द्र, गान्धीदेवी, रुपा, मनोज र अरुको नाम भनेकी छ,’ गजेन्द्र भन्छन्, ‘अनि हामी कसरी एक जनाको नाममा मात्र उजुरी दर्ता गराउने ?’

किशोरीका आफन्त राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगमा पनि गुहार माग्न पुगेका थिए । मानवअधिकार आयोगले पनि गरुडा प्रहरीलाई उजुरी लिएर अनुसन्धान गर्न निर्देशन दियो । तर, प्रहरीले कसैको कुरा सुनेन ।

बरु ३ माघमा पीडक भनिएका पक्षले रौतहट जिल्ला अदालतमा प्रहरी र किशोरीका परिवारलाई विपक्षी बनाउँदै निषेधाज्ञा र अन्तरिम आदेश माग गर्दै निवेदन हाले ।

उक्त निवेदनमाथि सुनुवाई गर्दै ६ माघमा जिल्ला अदालतका न्यायाधीश चित्रबहादुर गुरुङको एकल इजलासले १५ दिनभित्र लिखित जवाफ पेस गर्न आदेश दिएको छ ।

राैतहट जिल्ला अदालतकाे आदेशपछि जारी सूचना ।

यही आदेशका कारण किशोरीलाई पहिलोपटक लिएर जाने युवक र परिवारलाई पक्रउ गर्न नसकिएको बताउँछन् डीएसपी भण्डारी । उनी भन्छन्, ‘अदालतले अहिले जवाफ मागेको छ । त्यही भएर पक्राउ गर्न सकिएको छैन । हामी किशोरीलाई खोज्न लागिपरेका छौँ ।’

यता किशोरीका परिवार भने प्रहरीले उजुरी नलिएर आफूमाथि अन्याय गरेको ठान्छ । ‘पुलिसले हाम्रो उजुरी लिँदैनन्,’ किशोरीका काका गजेन्द्रले भने, ‘पीडक परिवारका मान्छेलाई अदालतमा मुद्दा हाल्न लगाउँछन् । हामी त गरिब मान्छे यसरी त कति दिनसम्म सक्छौँ र ?’

महिला आयोगकी सदस्य विद्याकुमारी सिन्हाले यस विषयमा प्रमुख जिल्ला अधिकारी र गरुडा प्रहरी प्रमुख भण्डारीसँग जानकारी मागेकी थिइन् । आफूलाई प्रहरीले किशोरीले आफू राजीखुसीले युवकसँग गएको भिडियो देखाएको सिन्हाले बताइन् । ‘प्रहरीसँग किशोरीले आफू राजीखुसीले युवकसँग गएको बताएकी रहिछन्,’ सिन्हाले शिलापत्रसँग भनिन्, ‘तर, किशोरीको उमेर नपुगेकाले यस विषयमा खोजबिन गरेर केस चलाउनु भनेर हामीले प्रहरीलाई भनेका थियौँ ।’

प्रहरी पनि दुई महिनादेखि किशोरीको खोजीमा लागेको दाबी गर्दै आएको छ । तर, अझै किशोरीको अत्तोपत्तो छैन ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, माघ ११, २०७८ ०६:३९