राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर नभएका कारण राहदानी बनाउनेकोे संख्या घट्यो

A+ A A-

सरकारले गत १ मंसिरदेखि विद्युतीय पासपोर्ट (ई–पासपोर्ट) वितरण गर्न थालेको छ । सरकारले ई–पासपोर्ट बनाउँदा राष्ट्रिय परिचयपत्रसमेत अनिवार्य गरेको राहदानी विभागले जनाएको छ ।

विभागले ई–पासपोर्ट बनाउन राष्ट्रिय परिचयपत्र अनिवार्य गरेको जानकारी नपाएका सेवाग्राही भने राजधानीमा झमेलामा परेको गुनासो गरिरहेका छन् । उनीहरू राहदानी बनाउन आएका थिए तर, राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर नहुँदा घर फर्किनुपरेको छ ।

मंसिर महिनायता काठमाडौं जिल्ला प्रशासन कार्यालय लगायत देशभरका जिल्ला प्रशासन कार्यालयअगाडि राष्ट्रिय परिचयपत्र बनाउन सेवाग्राहीको भिड लाग्ने गरेको छ । उनीहरू ई–पासपोर्टका लागि राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर लिन घन्टौँ लाइन बस्ने गरेका छन् ।

सरकारले राहदानी ऐनअनुसार नै ई–पासपोर्ट बनाउँदा राष्ट्रिय परिचयपत्र अनिवार्य गरेको थियाे । यसकाे सूचना सरकारले एक वर्षअगाडि नै सूचित गरेको विभागका प्रवक्ता शरदराज अरण बताउँछन् ।

‘राहदानी विभागले राष्ट्रिय परिचयपत्र नभए ई–पासपोर्ट बन्दैन भनेर सूचना जारी गरिसकेकाे छ । तर, सेवाग्राहीले बेवास्ता गर्दै आएका कारण अहिले समस्या भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘ई–पासपोर्टमा राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बरसहितकाे डाटा आवश्यक पर्छ । यो भएन भने राहदानी बनाउन निवेदन नै दिन मिल्दैन ।’

राष्ट्रिय परिचयपत्रसँग ई–पासपोर्टको लिंक गराउँदा राहदानीको दुरुपयोग नहुने लगायतका सकारात्मक प्रभाव रहने उनको भनाइ छ ।

हालसम्म विभागले ५ हजार ई–पासपोर्ट मात्र जारी गरेको छ । सामान्यत: दैनिक १ हजारभन्दा बढी एमआरपी जारी गर्दै आएको थियो । राष्ट्रिय परिचयपत्र नम्बर नभएका कारण राहदानी बनाउने संख्यामा गिरावट आएको विभागले जनाएको छ ।

अहिले दैनिक १ हजार १ सयभन्दा धेरै ई–पासपोर्टका लागि आवेदन आउने गरेको विभागको भनाइ छ ।विभागले राहदानी बढी बनाउन १८ वटा जिल्लाबाट ई–पासपोर्ट वितरण गर्ने तयारी गरिरहेको जनाएको छ ।

यसअघि पाँच वर्षदेखि गृह मन्त्रालयअन्तर्गतको राष्ट्रिय परिचयपत्र तथा पञ्जीकरण विभागले बायोमेट्रिक प्रविधिको राष्ट्रिय परिचयपत्र वितरण गर्न थालेको थियाे ।

विभागले हाल ८० हजार मात्र राष्ट्रिय परिचयपत्र वितरण भएको र चालु आर्थिक वर्षभित्र ३० लाख राष्ट्रिय परिचयपत्र वितरण गर्ने लक्ष्य रहेको पञ्जीकरण विभागका निर्देशक युवराज कट्टेलले जानकारी दिए ।

ई–पासपोर्ट बनाउने सेवाग्राहीका हकमा सबै प्रमाण पुगेपछि फोटो खिचेर राष्ट्रिय परिचयपत्रको नम्बर एकै दिन वितरण गर्दै आएको विभागका निर्देशक कट्टेलले बताए । सरकारले योजनाअनुसार राष्ट्रिय परिचयपत्र वितरण गरिरहेको र ई–पासपोर्ट बनाउन राष्ट्रिय परिचयपत्र अनिवार्य गरिएका कारण संख्या बढेको उनले जानकारी दिए ।

सेवाग्राहीको मागलाई मध्यनजर गर्दै सबै जिल्लाबाट द्रुतगतिमा राष्ट्रिय परिचयपत्रका लागि नम्बर वितरण भइरहेको उनको भनाइ छ ।

दुई प्रकारको ई–पासपोर्ट

साधारणभन्दा ई–पासपोर्टको ‍आवरणको रङ परिवर्तन भएर आएको विभागले जनाएको छ । साधारण पासपोर्ट चकलेटी खैरो हुन्छ भने यसको पृष्ठ पनि ३४ र ६६ पेज गरी दुई प्रकारका हुनेछन् ।

विभागले विदेशस्थित कूटनीतिक नियोगमा करारमा कार्यरत कर्मचारी र सामुद्रिक यातायातमा काम गर्ने नेपालीलाई फरक खालका ई–पासपोर्ट वितरण गर्दै आएको छ । सरकारले ‘सर्भिस पासपोर्ट’ र ‘सी म्यान्स पासपोर्ट’ गरी दुई खालका पासपोर्ट जारी गर्दै आएको छ ।

वैदेशिक रोजगारीमा कार्यरत कामदारका लागि लक्षित गरेर ‘सी म्यान्स पासपोर्ट’ जारी गर्न थालिएको छ । योभन्दा अगाडि सरकारले विशेष र कूटनीतिक गरी तीन प्रकारका पासपोर्ट जारी गर्दै आएको थियो ।

एमआरपी म्यादसम्म चल्छ

ई–पासपोर्ट भए पनि एमआरपी पासपोर्ट चल्ने विभागले जनाएको छ । एमआरपीको म्याद रहँदासम्म एमआरपी पासपोर्ट चल्छ । त्यसपछि मात्र ई–पासपोर्ट बनाउँदा हुने विगागका प्रवक्ता अरणले जानकारी दिए ।

ई–पासपोर्ट जारी हुन थालेपछि विभागले नयाँ एमआरपी पासपोर्ट बनाउन छाडेको छ । यसका कारण कतिपय सेवाग्राहीले ई–पासपोर्ट बनाउन हतार गरेको विभागको बुझाइ छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस ६, २०७८ ११:३८