घरेलु कामदार बनेर विदेश पुगेका महिला भन्छन्- चिच्याहट सुनिदिने काेही हुँदैनन्

घरेलु कामदार बनेर विदेश पुगेका महिला भन्छन्- चिच्याहट सुनिदिने काेही हुँदैनन्

A+ A A-

धनगढीकी ३४ वर्षीया सविता चौधरी (नाम परिवर्तन) सातवर्ष साउदी अरबको एउटा घरमा घरेलु कामदारका रूपमा काम गरेर स्वदेश फर्किइन् । रोजगारीका क्रममा उनले सात वर्ष साउदीमा कैदी जस्तै घरभित्र थुनिएर काम गर्नुपरेको थियो ।

चौधरीले नेपालबाट श्रम स्वीकृति नलिइ गएका कारण सात वर्षसम्म साउदीमै बस्नुपर्ने बाध्यता थियो । हातमा राहदानी र अन्य कागजात नभएका कारण उनी घर बाहिर निस्कने अवस्था पनि भएन ।चौधरीलाई गाँउकै दाइ पर्ने लालबहादुर थारु नाम गरेका दलालले भारतकाे बाटाे हुँदै ९० हजार रुपैयाँ असुलेर साउदी पठाएका थिए ।

भारतको काेलकाता हुँदै साउदी पुगेको याद उनलाई छ । तर, साउदीको कुन ठाँउमा सात वर्ष काम गरे भन्ने राम्रोसँग थाहा नभएको चौधरी बताउँछिन् । ‘सात वर्ष घरभित्र सरसफाइ र खाना पकाउने काम गरे । यो अवधिमा कति दु:ख कष्ट भोगेँ भन्न सक्दिनँ', उनले भनिन्, 'साउदीमा महिला कामदारलाई दास नै बनाउँछन् । घरभित्र काम गर्ने पुगेका महिला बाहिर निस्कनै सक्दैनन् ।’

सात वर्ष काम गर्दा वर्षमा एकपटक मात्र परिरवारसँग फाेनमा बोल्न पाएको बताउँदै उनले थपिन्, 'सात वर्ष बाहिरको वातावरण नै थाहा पाइएन ।'

लमजुङकाे बेसीशहरकी कौशिला सुन्दास पनि पाँच वर्ष लेवनानमा काम गरेर एक वर्षअघि स्वदेश फर्किइन् । सुन्दासले पाँच वर्ष लेवनानमा एक जना माछा व्यापारीको घरभित्र शोषणमा पर्दै काम गर्नुपरेको बाध्यता सुनाइन् ।

‘नेपालबाट सुपर मार्केटमा काम भनेर एजेन्टले पठायो । तर, लेवनान पुगेपछि घरभित्र काम गर्नुपर्‍यो । त्यहाँ पुगेपछि राहदानी साहुले राख्यो । केही भन्न र गर्न सक्ने अवस्था हुँदैन’, उनले भनिन, ‘विदेशमा घरभित्र काम गर्न पुगेका महिलाहरूको जीवन त नरक नै हुन्छ । समस्या पर्दा चिच्याएको सुन्ने कोही हुँदैन । साहुले जे भन्छ त्यही मान्दै काम गर्नुपर्छ ।’ पाँच वर्षको अवधिमा १५ लाख रुपैयाँ कमाए पनि फर्किँदा राेगकाे उपचार गर्दैमा सबै रकम सकिएकाे उनले बताइन् ।

नेपाली महिलाहरू अवैध बाटो भएर वैदेशिक रोजगारीमा जाँदा समस्यामा पर्ने गरेका छन् । २०७२ सालदेखि सरकारले खाडीका देश र मलेसिया जाने घरेलु महिला कामदारका हकमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । सरकारले खाडी देश र मलेसियामा प्रतिबन्ध लगाए पनि तस्करले महिला कामदार ती देश रोजगारीमा पुर्‍याउँदै आएको पौरखी नेपालकी अध्यक्ष मन्जु गुरुङले बताइन् ।

सरकारले प्रतिबन्ध लगाएको फाइदा तस्करले लिइरहेको उनको आरोप छ । ‘सरकारले श्रम सम्झौता गर्दै महिला कामदारको सुरक्षा सम्बन्धी मापदण्ड बनाउनुपर्छ । सोही सम्झौताअनुसार महिला कामदार वैदेशिक रोजगारीमा पठाउने वातावरण तय गर्नुपर्छ’, उनले भनिन्, ‘सरकारले खाडीका देश र मलेसियामा महिला कामदार पठाउन प्रतिबन्ध लगाएका कारण रोजगारीका नाममा महिला तस्करी भइरहेको छ ।’

प्रकाशित मिति: शनिबार, पुस ३, २०७८ १२:१८