ओमिक्रोनबाट जोगाउन बुस्टर डोज कति प्रभावकारी छ ?

A+ A A-

काेराेनाविरुद्ध केही भ्याक्सिनका दुई मात्राले हामीलाई ओमिक्राेन संक्रमणबाट बचाउन सक्दैनन् । यद्यपि, यस्ता भ्याक्सिनले गम्भीर रूपमा बिरामी हुन र अस्पताल भर्ना हुनुपर्ने खतरालाई भने पक्कै कम गर्नेछन् ।

अहिलेसम्म बनेका भ्याक्सिनहरू दुई वर्षअघि आएकाे भाइरसकाे पहिलाे रूपसित लड्नका लागि विकसित गरिएका थिए । त्यसाे भए, ती भ्याक्सिनकाे तेस्राे डाेज लगाउँदा संक्रमणबाट बच्न सकिन्छ ? वा ओमिक्राेनले पहिल्यै भ्याक्सिनकाे सुरक्षालाई ताेडिसक्याे ?

हामीले यसअघि लगाएका दुई डाेज र बुस्टर डाेजकाे सुईमा हुने तत्त्व एउटै हाे । तर, हाम्राे प्रतिरक्षा प्रणालीमा तेस्राे खाेपले अलि फरक ढंगले काम गर्छ ।

पहिला लगाइएका दुई डाेजभन्दा बुस्टर डाेजले प्रदान गर्ने सुरक्षा ठूलो, विस्तृत र लामो समयसम्म काम गर्ने खालको हुन्छ ।

काेभिड स्कुल

काेराेना भाइरससँग लड्ने विषयमा तपाईंकाे प्रतिरक्षा प्रणालीले सिक्नुपर्छ ।

भाइरस तपाईंकाे शरीरभित्र छिर्दा संक्रमित भएकाे थाहा पाउनु सबैभन्दा मुख्य उपाय हाे । यद्यपि, यसमा तपाईं गलत साबित हुने खतरा पनि हुन्छ । यसाे भए तपाईं गम्भीर बिरामी हुन सक्नुहुन्छ ।

खाेपहरू एक स्कुलजस्तै हुन् । तपाईंकाे प्रतिरक्षा प्रणालीलाई सुरक्षित बनाउँदै खाेपहरूले शिक्षा दिन्छन् ।

पहिलाे डाेज प्राथमिक विद्यालयकाे शिक्षाजस्तै हाे, जसले सुरूवाती कुराहरूबारे सिकाउँछ ।

दाेस्राे र तेस्राे डाेजले तपाईंकाे इम्युन सिस्टमलाई माध्यमिक स्कुल र पछि विश्वविद्यालयमा पठाएर नाटकीय रूपले त्यसकाे बुझाइ अझै गहिराे बनाइदिन्छन् । याे बारम्बार प्राथमिक स्कुललाई दाेहोर्‍याउनेजस्ताे विल्कुल हाेइन ।

नाेटिङ्घम विश्वविद्यालयका भाइराेलाेजिस्ट प्राेफेसर जाेनथन बल बुस्टर डाेजबारे भन्छन्, 'प्रतिरक्षा प्रणालीले यसपछि भाइरसबारे थप ज्ञान र बुझाइ पाउँछ ।'

उनका अनुसार उच्चप्रशिक्षित प्रतिरक्षा प्रणाली भाइरस र यसका भेरियन्टका लागि निकै मुस्किल र प्रतिकूल वातावरण हुन्छ ।

बुस्टर डाेज प्रतिरक्षा प्रणालीका लागि विश्वविद्यालयकाे शिक्षाजस्तै हाे । याे शिक्षाबाट सबैभन्दा बढी लाभ रोगप्रतिरोधी तत्त्व एन्टिबडीले पाउँछ ।

याे टाँसिनेखाले प्राेटिन हाे, जसले आफैँलाई काेराेना भाइरसकाे सबैतिर जेलिदिन्छ ।

भाइरसलाई निष्क्रिय गर्ने याे एन्टिबडिज भाइरससँग टाँसिन्छ, ताकि त्यसले तपाईंका काेषिकाहरूमा आक्रमण गर्न नसकाेस् । जबकि, अर्काे एन्टीबडीले भाइरसलाई मार्ने संकेत पठाइरहेकाे हुन्छ ।

लेबाेरेटरीमा लगातार भइरहेका प्रयाेग र संसारका आँकडाले देखाउँछ, काेभिड भ्याक्सिनकाे दुई मात्रापछि तपाईंकाे शरीरभित्र भाइरसलाई मार्ने एन्टीबडी पाइन्छ, जसकाे प्रभाव ओमिक्राेनविरूद्ध कम नै हुन्छ ।

त्यसैले अब फेरि स्कुल फर्किन आवश्यक छ ।

भ्याक्सिनकाे प्रत्येक डाेजले तपाईंकाे प्रतिरक्षा तन्त्र वा इम्युन सिस्टममा एन्टिबडी विकास गर्न मद्दत गर्छ । यसले राम्राे एन्टिबडी बनाउँछ, जसले भाइरसलाई बलियाेसँग आफ्नाे कब्जामा लिन्छ । विस्तारैविस्तारै परिपक्व हुने याे एक प्रक्रिया हाे ।

विज्ञहरूका अनुसार समयसँगै तपाईंकाे एन्टिबडी अझै राम्राे तरिकाले फिट भइरहेकाे छ र अब यसले विशेषज्ञता र राम्राे सुझ-बुझ हासिल गरिरहेकाे छ ।

एन्टीबडीले कोरोना भाइरसलाई अझै बलियाेसँग लपेट्न सक्याे भने ओमिक्राेन भेरियन्टका लागि मुस्किल हुनेछ ।

खाेपकाे अर्काे चरणदेखि इम्युन सिस्टमलाई अझै नयाँ एन्टीबडी मिल्नेछ, जसले त्याे भाइरसमा नयाँ तरिकाले आक्रमण गर्ने बाटाे पनि खाेज्छ ।

यसले एन्टिबडीकाे गुणवत्तालाई लिएर मात्र हाेइन, बरू त्यसकाे मात्राले पनि लड्ने क्षमता बढाउँछ ।

इम्पिरियल कलेजका प्रोफेसर चार्ल्स बङ्घम भन्छन्, 'तपाईंलाई याे बढी मिल्याे भने रगतमा गएर यसले एन्टिबडीकाे मात्रा बढाइदिन्छ । याे कहिलेसम्म रहन्छ हामीलाई थाहा हुँदैन । तर, तपाईं जतिपल्ट खाेप लगाउनु हुन्छ, तपाईंकाे प्रतिरक्षाकाे क्षमता अझै बढी समयका लागि बढ्छ ।'

याे कुरा स्पष्ट छ, दुई मात्रा खाेप ओमिक्राेनविरुद्ध पर्याप्त छैन । बुस्टर डाेज लगाएपछि कुनै पनि कोभिड लक्षण देखिने स्थितिबाट ७५ प्रतिशत सुरक्षा पाइन्छ ।

बुस्टर डोजले हाम्राे इम्युन सिस्टमलाई भविष्यमा कुनै पनि भेरियन्टबाट सुरक्षा दिन्छ ।

बी-सेल्स हाम्राे शरीरकाे त्याे भाग हाे, जसले ठूलाे मात्रामा एन्टिबडी पैदा गर्छ । बुस्टर डोजपछि यसले टाँसिन र अधिक संशोधित एन्टीबडी पैदा गर्छ । यसमा कैयाैँ काेराेना भाइरस पत्ता लाग्न सक्छन्, जबकि, बाँकी कम विकसित र लचिलाे हुन्छ ।

प्रोफेसर बल भन्छन्, 'याे विभिन्न दिशामा जान सक्छ । र, नयाँ भेरियन्ट आउने दिशामा यसले नयाँ एन्टीबडी पैदा पनि गर्न सक्छ ।

टी-सेल्स पनि हुन्छ, जुन बुस्टर डोजपछि कोभिड भाइरसमाथि प्रचुर मात्रामा आक्रमण गर्न अब्बल हुन्छ ।

टी-सेल्स भाइरसविरूद्ध अलग ढंगले प्रयाेग गरिन्छ । र, यसले हाम्राे शरीरमा देखिएका लक्षणहरूलाई हेर्छ, कतै हाम्राे कुनै सेल काेभिडबाट संक्रमित त छैन ।

टी-सेल्सले कोरोना भाइरसका ती अंशकाे पत्ता लगाउँछ, जाे आफैँ बदलिन मुस्किल हुन्छ ।

ओमिक्राेनले जब हाम्राे इम्युन सिस्टममा आक्रमण गर्छ, तब भ्याक्सिननकाे प्रत्येक खुराक र यहाँसम्म कि, हर संक्रमणबाट हाम्राे शरीरकाे रक्षाका लागि यसविरुद्ध कैयाैँ हतियार तयार गराउँछ ।

यी सबैबाट याे थाहा हुन्छ, भ्याक्सिनले हामीलाई गम्भीर रूपले बिरामी हुनबाट जाेगाउँछ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, मंसिर २९, २०७८ १६:१६