वैदेशिक रोजगारीमा मौलाउँदो ठगी : म्यानपावर र एजेन्टलाई दिएको पैसा उठाउन यसरी भौँतारिन्छन् पीडित

वैदेशिक रोजगारीमा मौलाउँदो ठगी : म्यानपावर र एजेन्टलाई दिएको पैसा उठाउन यसरी भौँतारिन्छन् पीडित

A+ A A-

सुर्खेतका जीवन मगर बिहीबार कागजपत्र बोकेर वैदेशिक रोजगार विभागमा यताउता गरिरहेका थिए । उनी 'सर मेरो पैसा उठ्छ ?' भनेर विभागको उजुरी शाखाका कर्मचारीसँग सोधिरहेका थिए ।

कोरोना महामारीमा पनि राम्रो रोजगारीमा यूएई पठाइदिने भनेर सुर्खेतकै सञ्जय थापामगरले ३ लाख ५० हजार रुपैयाँ लिएर ५ महिनादेखि भोलि–भोलि भन्दै अलमलाइरहेको जीवनले बताए । गत आसारमा यूएईबाट भिसा आयो भनेर बोलाएपछि वीरेन्द्रनगरबाट उनी हवाइजहाजमा काठमाडौं आए । एजेन्टलाई पैसा दिए । तर, भदौसम्म विदेश नपठाएपछि विभागमा उजुरी गर्न आएको जीवनले बताए ।

‘एजेन्टले एक साताभित्र यूएईको एक चर्चित होटलमा पठाउने भनेर पैसा लियो । पैसा दिन वीरेन्द्रनगरदेखि जहाज चढेर आएँ । अहिले उठाउन खाली खुट्टा धाउनुपर्‍यो,’ उनले भने, ‘चर्को ब्याजमा ऋण काढेको पैसा खाएर एजेन्ट भाग्यो । अब ऋण कसरी तिर्नु ? घरमा परिवारलाई बनिबुतो नगरी खान पुग्दैन ।’ एजेन्टले खाएको पैसा उठाउन आउँदा मात्र २० हजारभन्दा धेरै खर्च भएको उनले बताए ।

मगरजस्तै एजेन्टबाट ठगिएका भोजपुरका राकेश परियार पनि विभागमा भेटिए । परियारलाई स्थायी ठेगाना नखुलेका अभिषेक लिम्बू र अमन भुजेलले पोल्यान्डको फुड प्याकिङको काममा पठाइदिने प्रलोभन देखाएर २ लाख ८० हजार ठगे । पैसा लिएपछि पोल्यान्ड जाने अन्तर्वार्ता दिन दुई दिनभित्र भारत जानुपर्छ भनेका एजेन्टहरू फरार भएपछि ठगीको उजुरी गर्न विभाग आएको परिवारले बताए ।

‘एजेन्टले एक साताभित्र अन्तर्वार्ताका लागि भारत जानुपर्छ भनेर ३ दिनभित्र काठमाडौं बोलाए । हतारमा विराटनगरबाट जहाज चढेर आई पैसा बुझाएँ । पैसा लिएपछि एजेन्ट भागे,’ उनले भने, ‘उनीहरूको अरुलाई पनि विभिन्न देश रोजगारीमा पठाउने भन्दै ठगी गरेको उजुरी विभागमा रहेछ । ठगिएपछि थाहा पाएँ ।’

कतारमा पसिना बगाएर कमाएको पैसा पोल्यान्ड जाने प्रलोभनमा पर्दा ठगिएको उनले बताए । परियारका अनुसार ठगीको उजुरी गर्न विभागसम्म धाउँदा नै ५० हजारभन्दा धेरै खर्च भइसकेको छ ।

मगर र परियारजस्तै काभ्रेकी तुलसा गिरी पनि रोजगारीमा इजरायल पठाइदिने प्रलोभनमा परी ठगिइन् । गिरीलाई नुवाकोटका दिपेन्द्र अधिकारीले ५ लाख ८५ हजार लिएर इजरायल पठाउने भनेर पैसा लिए । तर, ५ महिनासम्म इजरायल नपठाएपछि अधिकारीविरुद्ध उजुरी दिन विभागमा आएको गिरीले बताइन् ।

म्यानपावर र एजेन्टले इजरायल रोजगारीमा पठाउँदैनन् भन्ने आफूले थाहा पाएपछि अधिकारी फरार भएको गिरीको भनाइ छ । इजरायलको कियरगिभरमा रोजगारीको माग आएको छ, दुई महिनाभित्र पठाउँछु भन्दै ठगी गरेको उनको भनाइ छ ।

मगर, परियार र गिरी त विभागमा भेटिएका प्रतिनिधि पात्र मात्र हुन् । उनीहरू जस्तै रोजगारीका नाममा ठगिएका ४० जनाभन्दा धेरै पीडित समस्या लिएर दैनिक विभाग धाउने गरेका छन् ।

म्यानपावर कम्पनी र तिनका एजेन्टले वैदेशिक रोजगारीमा विभिन्न देश पठाउने प्रलोभन देखाएर आर्थिक ठगी गर्ने क्रम मैलाउँदो छ । विभागको मुद्दा शाखाले कोरोना महामारीमा समेत ठगिएका उजुरीहरू आउने गरेको जानकारी दिएको छ ।

विभागका महानिर्देशक दीपक काफ्लेले कोरोना महामारीमा पनि म्यानपावर र विभिन्न जिल्लामा राखेका एजेन्टले रोजगारीको प्रलोभन देखाएर ठगी गरेको उजुरी आइरहेको जानकारी दिए । यसरी ठगी गर्ने म्यानपावर र एजेन्टलाई कानुनी कारबाही भइरहेको उनले बताए ।

‘आर्थिक ठगीमा संलग्न संस्था र व्यक्तिको खोजी भइरहेको छ । रोजगारपीडितले दिएको उजुरीको आधारमा तत्काल कारबाही अगाडि बढाएर विभागले क्षतिपूर्ति भराउँदै आएको छ,’ काफ्लेले भने, ‘दोषीमाथि कारबाही गर्न कतिपय ठगीका मुद्दामा समस्या हुन्छ । ठगी गर्ने व्यक्ति फरार हुने र उसको विषयमा पीडित स्वयम् जानकार नहुँदा कारबाही गर्न समस्या हुँदो रहेछ ।’

रोजगारीको खोजीमा रहेका कामदार प्रलोभन र लैहलैहमा लाग्दा ठगिने गरेको काफ्ले बताउँछन् ।

६ वर्षको अवधिमा वैदेशिक रोजगारीको खोजीमा रहेका करिब ९ हजार कामदारबाट म्यानपावर कम्पनी र तिनका एजेन्टले ६ अर्बभन्दा धेरै रकम ठगेको बिगो दाबीसहितका उजुरी वैदेशिक रोजगार विभागमा दर्ता भएको छ । यो अवधिमा करिब ९ हजार युवासँग म्यानपावर तथा एजेन्टले संस्थागत र व्यक्तिगत गरी ६ अर्ब २९ करोड ९४ लाख ४७ हजार रुपैयाँ ठगी गरेको उजुरी परेको वैदेशिक रोजगार विभागको मुद्दा शाखाले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, भदौ १८, २०७८ १०:२१