बागमतीमा अष्टलक्ष्मीको चाल : एमाले र नेकपा समाजवादीको सरकार !

A+ A A-

बागमती प्रदेश सरकारको नेतृत्व अहिले अष्टलक्ष्मी शाक्यले सम्हालेकी छन् । उनी देशकै पहिलो महिला मुख्यमन्त्री पनि हुन् ।

संविधानको धारा १६८ (१) अनुसार बहुमतका आधारमा मुख्यमन्त्री नियुक्त शाक्यले एकैदिन राति १२ बजेसम्म लगाएर संसदीय दलमा चयन, मुख्यमन्त्री नियुक्ती, शपथ र पदभार ग्रहण गरिन् । पहिलो क्याबिनेट सोही रात बसिसकेपछि भोलिपल्टै सहिदका सालिकमा माल्यार्पण गरेकी उनी यतिबेला काठमाडौंमा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई १० बुँदो कार्यान्वयनका लागि दबाब दिइरहेकी छन् ।

बागमतीका निवर्तमान मुख्यमन्त्री डोरमणि पौडेलले सत्ता हस्तान्तरण गरेपछि धेरैको आँकलन शाक्य ओली क्याम्पमा आएको थियो । तर, शाक्यले एमालेको दोस्रो पुस्ताका ९ नेताहरूसँगै ओलीलाई अल्टिमेटमसहित १० बुँदे कार्यान्वयन गर्न भनेपछि भने उनी तेस्रो धारमा उभिएको धेरैले थाहा पाए । मुख्यमन्त्री शाक्य न ओली न माधव नेपाल, कतै नखुली तेस्रो धरमा उभिएकी हुन् । उनले पार्टी एकतामा जोड दिइरहेको उनीनिकट एक प्रदेश सांसले बताए ।

निरन्तर माधव नेपाल समूहमा रहेकी शाक्य एकाएक मुख्यमन्त्री बनेपछि उनको सरकार धेरै दिन नटिक्ने बहस पनि सुरु भएको छ । तर, शाक्यले अंकगणित गरेरै सरकारको चाबी लिएको उनी निकट प्रदेश सांसदले शिलापत्रसँग दावी गरे । उनको भनाइले बागमतीमा एमाले र निर्वाचन आयोगमा दल दर्ताको प्रक्रियामा रहेको नेकपा एकीकृत (समाजवादी) को संयुक्त सरकार बन्न सक्ने देखिन्छ ।

नेकपा समाजवादीले दलको मान्यता पाउनासाथ शाक्यविरुद्ध माओवादी केन्द्र र कांग्रेसले अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउन सक्ने आँकलन छ । तर, त्यो सम्भावना नरहेको स्वयं शाक्य बताउँछिन् ।

शाक्यसँग सरकार टिकाउन तीन वटा विकल्प रहेको संसदहरू बताउँछन् । उनीसँग पहिलो विकल्प एमालेका र नेकपा समाजवादीका गरी ५६ सांसदलाई विश्वासको मत दिने वातावरण बनाउने, दोस्रो थोरै सांसद मात्रै नेकपा समाजवादीसँग गए राप्रपा र नेमकिपाको मत तान्ने, तेस्रो विकल्प उनी नेकपा समाजवादी दल रोज्ने र गठबन्धनको मुख्यमन्त्री बन्ने ।

बागमतीमा नेकपा एकीकृत (समाजवादी) को १२ जना सांसद रहेको दावी गरिएको छ । बहुमतको आधारमा मुख्यमन्त्री नियुक्त भएकी शाक्य त्यसो हुँदा अल्पमतमा परिसकेकी छन् । उनीसँग महिले ४४ जना सांसद छन् । बागमतीमा सरकार बनाउन ५५ मत आवश्यक पर्छ । एमालेसँग मात्रै ५६ मत छ ।

शाक्य संसदीय दलको नेता चुन्न राखिएको संसदीय दलको बैठकमा ४९ जना सांसद मात्रै उपस्थित थिए । मुख्यमन्त्री नियुक्त भएकै दिन अल्पमतमा परेकी शाक्यलाई नेकपा एकीकृत समाजवादीलाई सरकारमा ल्याउनुको विकल्प देखिँदैन ।

बागमती प्रदेशको मुख्यमन्त्रीको सपथ लिँदै शाक्य ।

‘शाक्यलाई नेकपा समाजवादीसँग नमिले सरकार टिकाउन मुस्किल छ । उहाँ ओली र नेपाललाई कन्भिस गराएर भए पनि सरकार टिकाउने योजनामा हुनुहुन्छ,’ एक सांसदले भने । सांसदहरूको दावीअनुसार शाक्य एमालेको तेस्रो धारका रूपमा उभिएर संयुक्त सरकार बनाउने कसरतमा छिन् ।

शाक्यले संविधानतः ३० दिनभित्र विश्वासको मत लिनुपर्ने हुन्छ । पार्टी विभाजन भएपछि हालको अवस्थामा शाक्यले विश्वासको मत पाउने सम्भावना कम छ । एमालेको एकल ५६ मत रहेको बागमतीमा शाक्यले एमाले रोजे विश्वासको मत नदिने नेकपा समाजवादी निकट सांसदहरूले बताए ।

प्रदेशसभा सदस्य तथा नेकपा एकीकृत (समाजवादी) का नेता राजेन्द्र पाण्डेले नयाँ दलको तर्फबाट बागमती प्रदेश संसदमा १२ जना बढी सांसद रहने दाबी गरे । उनले तत्कालीन एमालेको नेपाल समूहमा रहेका २२ मध्ये बागमती प्रदेशसभामा १२ सांसद नयाँ दलको पक्षमा रहेको बताएका हुन् ।

उनको दावीलाई मान्ने हो भने पनि, शाक्य नेतृत्वको सरकार धरापमा छ । ‘हामीसँग प्रदेशसभामा १२ भन्दा बढी मत छ । हालको मुख्यमन्त्री शाक्यले विश्वासको मत लिन सक्ने अवस्था देखिँदैन्,’ पाण्डेले भने, ‘हामीलाई विश्वास छ, शाक्य हाम्रो पार्टीको मुख्यमन्त्री बन्नु हुनेछ ।’

उनले १२ जना सांसद नेकपा (समाजवादी)ले आधिकारिता पाउना साथ समर्थनमा आउने दाबी गरेका हुन् । प्रदेशसभा सांसद नेकपा समाजवादीकी केन्द्रीय सदस्य मुनु सिग्देलले पनि मुख्यमन्त्री अष्टलक्ष्मी शाक्य एमालेमै रहे विश्वासको मत नपाउने बताउँछिन् ।

मुख्यमन्त्री शाक्यले नेताद्वय केपी ओली र माधव नेपालको सल्लाहमै सरकारको नेतृत्व गरेको बताइन् । उनले एमालेको बहुमतबाट आफू मुख्यमन्त्री भएकोले विश्वासको मत लिनु नपर्ने बताएकी छन् । ‘म नेकपा एमालेमै रहन्छु । मैले विश्वासको मत लिनु पनि पर्दैन, किनकी एमालेसँग बहुमत कायम छ,’ शाक्यले भनिन् । उनले संसदीय दलमा चुनिएसँगै पत्रकारहरूसँगको कुराकानीमा माधव नेपालसँगै पार्टी एकताका लागि जोड दिइरहेको बताएकी थिइन् ।

बागमतीमा १ सय ९ सांसद छन् । प्रमुख प्रतिपक्ष माओवादी केन्द्रको २३, नेपाली कांग्रेसको २२, विवेकशील साझाको ३, राप्रपा र नेपाल मजदुर किसान पार्टीका २/२ र स्वतन्त्र १ सांसद छन् । सांसद पाण्डेले नेकपा (समाजवादी)को समर्थनमा गठबन्धन सरकार बन्ने सक्ने संकेत पनि गरे । नेकपा समाजवादीले मान्यता पाउने बित्तिकै १२ जना संसद हुने र माओवादी र कांग्रेससहित कुल ५७ मतसहित गठबन्धन सरकार बन्ने पाण्डको भनाइ छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ ५, २०७८ १०:०७