काबुलबाट कायल बनेर फर्केका नेपाली भन्छन्- 'सबै थाेक पैसा नै रैन'छ

A+ A A-

धनकुटाका विकासचन्द्र थापाले अफगानिस्तानस्थित अमेरिकी दूतावासमा ११ वर्ष काम गरे । एक महिनाअघिसम्म सबै ठीकठाक नै चलिरहेकाे छ । तर, एकाएक अफगानिस्तानमा तालिबान हाबी भयाे । नभन्दै राजधानी काबुल कब्जा गरिछाड्याे । त्यसपछि अमेरिकी दूतावासको सहयोगमा थापा बेलायत हुँदै काठमाडाैं ओर्लिएका छन् ।

त्रिभुवन विमानस्थलमा थापासँग हामीले केही बातचित गर्‍याैँ । 'तालिबान काबुल छिर्दै गरेको थाहा पाउँदा तपाईंहरूले कस्तो महसुस गर्नुभयो ?'

थापाले अफगानिस्तानमा सानोतिनो लडाइँ, आक्रमण सामान्य लाग्ने गरेको जवाफ दिए । 'यसअघि मैले आँखैअगाडि भयानक लडाइँहरू देखेँ । मृत्यु देखेको थिएँ । पछिल्लो घटनाले चाहिँ राजनीति नै उलटपुलट गरेकाले संसारको ध्यान खिचेको हो', उनले भने ।

अफगानिस्तानमा विगतमा भएका आक्रमण कम भयानक नरहेकाे उनी सम्झिन्छन् । ‘हिजोको त्यो अफगानिस्तान बसाइँ सम्झिँदा सपनाजस्तै लाग्छ । दैनिक बम हमला हुन्थ्याे । कतिबेला मरिन्छ भन्ने टुंगो हुँदैन थियो’, उनले भने, ‘अफगानिस्तानमा मृत्युलाई रोजगारी ठानेर काम गरियो । पैसाभन्दा ठूलो संसारमा केही होइनजस्तो लाग्थ्यो ।’

अफगानिस्तानमा कुनै बेला भात खाँदा पनि बम हमला हुन्छ भनेर हतियार बोकेर बस्नुपरेको उनी स्मरण गर्छन् ।

हरेक दिन बम पड्किने र गोली चल्ने गरेको उनले सुनाए । उनी सेनाको जागिर छाडेर अफगानिस्तान हानिएका थिए ।

यस्तै, अफगानिस्तानमा ९ वर्ष काम गरेर फर्किएका चितवनका सन्ताेष अधिकारी पनि मृत्युलाई साक्षी राखेर पैसा कमाएजस्तो लाग्ने गरेको बताउँछन् । उनी पूर्वमाओवादी कमान्डर हुन् ।

जीवनको मूल्य कति हुन्छ भन्ने कुरा अफगानिस्तान पुगेर थाहा पाएकाे उनी बताउँछन् । कतिपय गाउँका अफगानी नागरिकले युद्धका बेला दुई छाक राम्रोसित खानसमेत नपाएको घटना देखेको अधिकारी सुनाउँछन् ।

अमेरिकी सेना गस्तीमा हिँड्दा नेपाली सुरक्षा गार्डसमेत साथ लिएर हिँड्थे । अधिकारीका अनुसार त्यतिबेला तालिबान लडाकुको बम हमला परिन्छ भन्ने त्रासमा हिँड्नुपर्थ्याे ।

अमेरिकी र अन्य देशका सेनाले पक्रिएका लडाकुले खानका लागि युद्धमा लागेको बयान दिने गरेकाे उनी सम्झिन्छन् ।

कतिपय अफगानीले युद्धसँगै भोकमारीलगायतका समस्याका कारण अत्माहत्या गरेकाे, देशै छाेडेर हिँडेकाे दृश्य पनि अधिकारीले देखे ।

सन् २००१ यता अधिकारी र थापाजस्ता करिब १५ हजारभन्दा धेरै नेपाली अफगानिस्तानस्थित अमेरिकी, युरोपेली देश, जापान र क्यानडाका दूतावासमा सुरक्षा गार्डको रूपमा काम गरेका छन् ।

अफगानिस्तानलाई तालिबान लडाकुले कब्जामा लिएपछि रोजगारीका लागि त्यहाँ पुगेका नेपाली कामदारहरू स्वदेश फर्किन थालेका छन् ।

मंगलबार दिउँसो १ सय १८ जना र राति ८७ जना नेपाली जजिरा एयरलाइन्सको चार्टर्ड विमानबाट कुवेत हुँदै काठमाडौं आएका परराष्ट्र मन्त्रालयले जनाएको छ । अफगानिस्तानबाट फर्किएका नेपाली कामदारको खर्च सम्बन्धित देशकै नियोगहरूले बेहाेरेकाे मन्त्रालयकाे भनाइ छ ।

अफगानिस्तान तालिबान लडाकुले कब्जा गरेपछि यूएई, कुवेत, कतार र लण्डन हुँदै नेपाली कामदार फर्किन थालेका हुन् । परराष्ट्र मन्त्रालयका अनुसार अफगानिस्तानबाट नेपाल फर्किन चाहेको भन्दै २ सय ५६ नेपालीले आफ्नो विवरण दर्ता गराएका छन् ।

जर्मन र जापानकाे दूतावासमा कार्यरत ४ सय ३७ जना नेपालीहरू भने अफगानिस्तानमै छन् । उनीहरूलाई पनि यसै साता नेपाल ल्याउन तयारी रहेकाे मन्त्रालयले जनाएको छ ।

अफगानिस्तानस्थित अमेरिका, युरोपियन युनियन र डेनिस दूतावासमा कार्यरत ५ सय ४६ जनालाई अमेरिकी एयर फोर्सले कतारको दोहा पुर्‍याएको छ । उनीहरूलाई चार्टर्ड विमानबाट नेपाल ल्याइने छ ।

दुई वर्षयता १ हजार ५ सय नेपाली मात्रै वैधानिक बाटो भएर अफगानिस्तान गएको वैदेशिक रोजगार विभागको तथ्यांकले देखाउँछ । तर, यो अवधिमा ५ हजारभन्दा धेरै नेपाली रोजगारीका लागि अफगानिस्तान पुगेको सरकारी अनुमान छ ।

अफगानिस्तानमा रहेका नेपालीलाई कन्सुलर सेवा विभागको वेबसाइटमा नामसहितका विवरण दर्ता गर्न भाइबर र हृवाट्सएप सुविधासहितको मोबाइल नम्बर उपलब्ध गराइएकाे परराष्ट्र मन्त्रालयले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, भदौ ३, २०७८ ०८:२६