पहिले नजिकैको चोक जान डराउँथिन्, अहिले हजारौँलाई चोकचोकमा पुर्‍याउँछिन्

A+ A A-

भरतपुर ११ की मंगली तामाङ तीन वर्षअघिसम्म घर नजिकैको चोकसम्म जान पनि श्रीमान्‌लाई गुहार्थिन् । तीन वर्षयता भने उनको दैनिकी फेरिएको छ । पहिले चोकसम्म पुग्न पनि डराउने मंगली आफूले हजारौँ यात्रुलाई गन्तव्यमा पुर्‍याइसकेको बताउँछिन् ।

भरतपुरकी अटोरिक्सा चालक मंगली यात्रुलाई गन्तव्यसम्म पुर्‍याउनुलाई आफ्नो कर्तव्य ठान्छिन् । उनले भरतपुरका गल्ली तथा फराकिला र व्यस्त राजमार्गमा अटो हाँक्न थालेको तीन वर्ष भयो ।

अटो चलाएरै आर्थिक रूपले आत्मनिर्भर भएकी छिन् मंगली । कुनै समय घर नजिकैको चोकबारे पनि अञ्जान उनलाई कतै जानु परे श्रीमान्‌को सहयोग चाहिन्थ्यो । दिनभर घरमै बस्नुपर्थ्यो ।

अटो चलाउन थालेपछि उनको आत्मविश्वास बढेको छ । उनी घर नजिकैका चोकमा मात्रै होइन यात्रु बोकेर उनी शहरका गल्लीगल्ली चाहर्छिन् ।

अटो चलाउन श्रीमान्‌ले साथ दिएको उनी सुनाउँछिन् । श्रीमान्‌ले नै कसरी अटो चलाउने, कसरी बाटो चिन्ने जस्ता कुरा सिकाएको उनी बताउँछिन् ।

उनका श्रीमान् ट्याक्टर चलाउँछन् । श्रीमान्‌को कमाइले मात्र परिवारको आर्थिक अवस्था धान्न मुस्किल भएपछि उनमा अटो चलाउने सोच आयो ।

मंगलीले अटो चलाउने प्रस्ताव राख्दा सुरुमा श्रीमान्‌ले अस्वीकार गरे । तर, मंगलीले श्रीमान्‌लाई मनाएरै छाडिन् । अनि श्रीमान्‌ले नै उनलाई अटो चलाउनका लागि धेरै कुरा सिकाइदिए ।

‘एकदिन मैले श्रीमान्‌लाई म पनि अटो चलाउँछु । दुई जनाले कमाएपछि घरव्यवहार चलाउन पनि सजिलो हुन्छ भनेर भनेँ,' विगत सम्झँदै मंगलीले भनिन्, 'सुरुमा त उहाँले मान्नुभएन । पछि उहाँले नै अटो चलाउन सिकाइदिनुभयो ।'

अहिले निर्धक्क अटो हाँक्ने उनी सुरुसुरुमा भने डर लाग्ने गरेको बताउँछिन् । उनी खाना खाई बिहानको घरधन्दा सकेर अटो लिएर सडकमा निस्कन्छिन् । रोजगारीको अरु विकल्प नपाएपछि अटो चलाउन सिकेकी उनी परेपछि जस्तो काम पनि सिक्न सकिने रहेछ भन्छिन् ।

‘सुरुमा त डर लाग्यो गाडी नै गाडीको बीचमा गुडाउँदा । बिस्तारै आफ्नो साइडमा ध्यान दिएर चलायो भने केही हुँदोरहेनछ भन्ने थाहा भयो,’ उनले अनुभव सुनाइन् ।

अटो चलाएरै मासिक ३० देखि ४० हजार रुपैयाँसम्म कमाइ हुने गरेको मंगली बताउँछिन् । अटोको किस्ता यही कमाइबाट तिर्छिन् । घर खर्च र केटाकेटीको पढाइ खर्च पनि अटोको कमाइले धानेको छ ।

छरछिमेकका महिलालाई समेत अटो चलाउन सिक्न र आत्मनिर्भर हुन उनको सुझाव छ । ‘मैले त साथीहरूलाई पनि भन्ने गर्छु, आत्मनिर्भर हुने काम सिक्नु,’ मंगली भन्छिन् ।

मंगलीको देब्रे खुट्टा पोलियोले गर्दा राम्रोसँग चल्दैन । उनलाई भारी सामान आफैँ उठाउन गाह्रो पर्छ । दाहिने खट्टा राम्रोसँग चल्ने भएकोले उनी अटो भने सहजै चलाउन सक्छिन् । यात्रुको भारी भए उनी यात्रुलाई नै लोड गर्न र उतार्न लगाउँछिन् । ‘देब्रे खुट्टाले भर नदिए पनि दाहिनेले ब्रेक हानिहाल्छ । अटो चलाउन समस्या छैन,’ उनले भनिन् ।

अटो चलाउन थालेपछि आर्थिक अवस्थामा परिवर्तन आएको मंगलीले सुनाइन् । दुवैले कमाए आर्थिक भार मात्र बाँढीने तथा आर्थिक निर्भरता पनि कम भएर जाने उनको अनुभव छ ।

‘पहिले बुढोले मात्रै कमाउँदा धौधौ हुन्थ्यो । दुई छोराछोरी पढाउनै पर्‍यो,’ उनी थप्छिन्, ‘मैले कमाउन थालेपछि घरको आर्थिक जगमा इँटा थपिएको छ । के लाउने के खाने भन्ने अन्योलको स्थिति छैन ।’

तस्वीरहरू : निशा श्रेष्ठ/शिलापत्र

प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ २, २०७८ १०:२८