इन्जिनियरिङ कलेजमा शुल्क विवाद : कतै तालाबन्दी, कतै अनसन

A+ A A-

कलेजमा ३ लाख तिरीयो
बल्लबल्ल केईसी छिरियो
हाम्रो कलेजमा ...

दुई वर्ष त कलेज नि आइएन
त्यही पनि डिस्काउन्टै पाइएन
हम्रो कलेजमा ...

केही हप्ताअघि कान्तिपुर इन्जिनियरिङ कलेजका विद्यार्थी यस्तो गीत गाउँदै कलेज प्रशासनविरुद्ध प्रदर्शनमा उत्रिए । कलेजले समान्य अवस्थामा जस्तै पुरै शुल्क मागेको भन्दै विद्यार्थीहरूले विरोध जनाए ।

Private College Fees Kantipur Engineering College #CancelTUExams pic.twitter.com/dDVV51FaZy
— Sandesh Yadav (@sandeshkumaryad) August 11, 2021

आन्दोलनको शैली भने अन्यत्रभन्दा फरक देखिन्थ्यो । भाका हालेरै विद्यार्थीले आफ्नो आवाज बुलन्द पार्दै थिए । सँगै बोकेका थिए ‘शिक्षाको व्यापार बन्द गर' जस्ता नारा लेखिएका प्लेकार्डहरू । विद्यार्थीहरूले अपनाएको आन्दोलनको यो शैलीको तारिफ भयो । सरोकारवालाहरूले पनि विद्यार्थीको मुद्धामा ऐकेबद्धता पनि जनाइरहेका छन् ।

तर, क्याम्पस प्रशासनले भने छुट दिने संकेत नदेखाएको विद्यार्थीहरू बताउँछन् । सोही कारण उनीहरूले आन्दोलन जारी राखेका छन् । शुल्कमा छुट नदिएसम्म आन्दोलन नरोक्ने विद्यार्थीको चेतावनी छ ।

०००

हिमालय कलेज अफ इन्जिनियरिङका विद्यार्थी पनि सामान्य अवस्थामा जस्तै कलेजले पूरा शुल्क मागेपछि आन्दोलनमा छन् । आफूलाई पढाएकोबाहेक कुनै शुल्क लिन नमिल्ने भन्दै विद्यार्थीहरू अनशनरत छन् ।

कोरोना महामारीका कारण अनलाइनबाट पठनपाठन भइरहे पनि प्राक्टिकल, टुर, फिल्ड स्टडिजस्ता कार्यहरू भएका छैनन् । तर, कलेजले सामान्य अवस्थामै जस्तो शुल्क मागेको विद्यार्थीको आरोप छ ।

क्याम्पस प्रशासनले भने पूरै शुल्क नबुझाए विद्यार्थीलाई परीक्षाबाट वञ्चित गर्ने धम्की दिँदै आएको विद्यार्थीहरू बताउँछन् । यही २८ भदौदेखि हुनेगरी परीक्षा तालिका सार्वजनिक भइसकेको छ । जसका लागि ८ भदौसम्म फारम भर्ने समयसीमा तोकिएको छ ।

तर, कलेजले भने पूरै शुल्क नतिरी परीक्षा दिन नदिने भनेको विद्यार्थी नवीन पाण्डेले शिलापत्रलाई बताए । ‘यो त कलेजले विद्यार्थीलाई मर्कामा पार्न खोजेको हो,’ पाण्डेले भने, ‘तर, हामी पूरा शुल्क तिर्न तयार छैनौँ । माग पूरा नहुञ्जेल हाम्रो आन्दोलन चलिरहन्छ ।’

०००

त्यस्तै जनकपुर इन्जिनियरिङ कलेजमा अहिले तालाबन्दी छ । विद्यार्थीहरूले कोभिड महामारीको समयमा पनि चर्को शुल्क असुलेको भन्दै क्याम्पस प्रशासनविरुद्ध ताला लगाएका हुन् । त्यसमाथि विद्यार्थीको परीक्षा नजिकिँदो छ । जसको लागि कलेजले साउन ८ गतेसम्म फर्म भर्ने समयसीमा दिएको बताउँछन्, विद्यार्थी मनोहर झा ।

तालाबन्दीको कारण फारम भर्ने जस्ता प्रशासनिक काम रोकिएका छन् । कोरोना महामारीबीच जति पढाइ भयो त्योभन्दा माथिको शुल्क तिर्न विद्यार्थी तयार छैनन् ।

क्याम्पस प्रशासनले पनि विद्यार्थीले तोकिएकोे शुल्क नबुझाए परीक्षा दिन नपाउने बताएको छ । जसलाई क्याम्पसले ‘ब्ल्याकमेल' गरेको ठान्छन्, विद्यार्थीहरू । तसर्थ : शुल्कमा छुट नदिएसम्म ताला नखोल्ने झा बताउँछन् ।

०००

एडभान्स कलेज अफ इन्जिनियरिङका विद्यार्थीहरू पनि क्याम्पस प्रशासनले छुट दिनुपर्ने भन्दै आन्दोलनरत छन् । कोरोना महामारीको समयमा पनि सामान्य समयमा जस्तै चर्को शुल्क असुलेको भन्दै उनीहरू आन्दोलनमा उत्रिएका हुन् । कलेजले ‘टुर', ‘फिल्ड स्टडी' जस्ता प्रयोगात्मक विषयको पनि शुल्क मागेको विद्यार्थीको आरोप छ । जबकी कोरोना महामारीको समयमा यस्ता प्रयोगात्मक कक्षा ठप्प छन् ।

‘हामीले पढ्दै नपढेको विषयको पैसा किन तिर्ने ? कलेजले जबर्जस्ती पैसा असुल्न खोजेर पाउँछ ? त्यसैले हामी आन्दोलनमा छौँ,' विद्यार्थी रुसिल आचार्यले भने ।

०००

त्यस्तै नेसनल कलेज अफ इन्जिनियरिङका विद्यार्थीले पनि मनलाग्दी शुल्क मागेको भन्दै क्याम्पसमा तालाबन्दी गरेका छन् । विद्यार्थी विनायक पन्तका अनुसार आफ्ना समस्याबारे विद्यार्थीले २२ साउनमै क्याम्पसमा जानकारी गराएका थिए । त्यसपछि २ चरणमा वार्ता गरेर २९ साउनसम्म कलेज प्रशासनलाई माग सम्बोधन गर्न समय दिए । तर, कलेजले बेवास्ता गरेपछि उनीहरूले तालाबन्दी गरेका हुन् ।

अहिले नेसनल कलेजका परीक्षा विभागदेखि लिएर सबै प्रशासनिक इकाइ बन्द छन् । ‘हामीलाई कलेजले हेपेर बेवास्ता गरिरहेको छ । मागको कुनै सुनुवाइ भएको छैन,' पन्तले भने, ‘हामीले अनलाइन कक्षामा बाहेक पढेकै छैन त अरु शुल्क किन तिर्ने ? यदि माग सम्बोधन नभए थप कठोर कदम चाल्न बाध्य हुँनेछौँ ।'

विद्यार्थीहरूका अनुसार उनीहरू आफूले उपयोग गरेकोबाहेकका शीर्षकमा पैसा तिर्न असमर्थ देखिन्छन् । तर, क्याम्पसले भने सामान्य समयमा झैँ सबै शुल्क तिर्न ताकेता गरिरहेको छ ।

०००

अहिले इन्जिनियरिङ अध्ययनरत विद्यार्थीको परीक्षा नजिकिएकोले कलेजहरूले पनि शुल्क तिर्न ताकेता गरिरहेका हुन् । त्यसैले प्रायजसो अधिकांश इन्जिनियरिङ क्याम्पसविरुद्ध विद्यार्थी आन्दोलनरत छन् ।

माथि उल्लेखित क्याम्पसबाहेकका क्याथफोर्ड इन्टरनेशनल कलेज र सगरमाथा इन्जिनियरिङ कलेजका विद्यार्थीहरू पनि आन्दोलित छन् ।

कोरोना महामारीमा अनलाइन विधिबाट कक्षा सञ्चालन गर्नु बाध्यता थियो । जसमा प्रयोगात्मक कक्षाहरू सामान्य अवस्थामा जसरी सञ्चालन गर्न झन् कठिन थियो । त्यसैले कलेजले प्रयोगात्मक कक्षा सञ्चालन गरेनन् ।

परीक्षा नजिकिँदै गर्दा भने कलेजहरूले भने सबै विषयको शुल्क मागिरहेका छन् । कलेजले सामान्य अवस्थामा जसरी सबै शुल्क माग्नु न्यायोचित नभएको विद्यार्थीहरू बताउँछन् । उनीहरू नपढेको विषयको शुल्क तिर्न तयार देखिँदैनन् । सरोकारवालाले पनि विद्यार्थीलाई साथ र समर्थन दिइरहेका छन् ।

०००

इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थान त्रिविका डिन शशिधर राम जोशी भने क्याम्पसहरूमा देखिएका यी समस्या छिट्टै समाधान हुनेमा आशावादी देखिन्छन् । यस संस्थानबाट सम्बन्धप्राप्त १० कलेजमध्येमा खोपा इन्जिनियरिङ कलेजबाहेक सबैमा शुल्क विवाद देखिएको थियो । जसमध्य अन्य ३ कलेजको समस्या समाधान भइसकेको उनको भनाइ छ । अब बाँकी ६ वटा क्याम्पसले पनि छिट्टै समाधान गर्ने विश्वास व्यक्त गर्छन, उनी ।

सोही कुरालाई मध्यनजर गर्दै परीक्षा फारम भर्ने मिति सारिएको जोशीले बताए । संस्थानले आज सकिँदै गरेको परीक्षा फारम भर्ने समयसीमा साउन ८ गतेसम्मको लागि सारेको छ । ‘कलेजहरूको विवाद हल गर्नको निम्ती हामीले परीक्षा फारम भर्ने समयसीमा पनि सारेका छौँ,' उनले भने, ‘आशा छ, त्यतिबेलासम्म सबै क्याम्पसले समस्या समाधान गरि सक्नेछन् । कलेज आफैँले गर्न सकेनन् भने हामी पनि केही पहल गर्नेछौँ ।'

प्रकाशित मिति: मंगलबार, भदौ १, २०७८ १०:३९