को हुन् नवनियुक्त मुख्यमन्त्री कुलप्रसाद केसी ?

A+ A A-

लुम्बिनी प्रदेशको नयाँ मुख्यमन्त्रीमा माओवादी केन्द्रका नेता कुलप्रसाद केसी नियुक्त भएका छन् । नेपाली कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, जनता समाजवादी र राष्ट्रिय जनमोर्चाका ४२ सांसदको समर्थनमा केसी मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भएका हुन् ।

लुम्बिनी प्रदेश प्रमुख अमिक शेरचनले संविधानको धारा १६८(२) बमोजिम सरकारमा माग दाबी गर्न गरेको आह्वानमा नेकपा माओवादी केन्द्रका संसदीय दलका नेता केसीले चार दलको समर्थनमा मागदाबी गरेका थिए । प्रदेश प्रमुख शेरचनले दिएको समय अवधिसम्म केसीको मात्र मागदाबी परेपछि संविधानको धारा १६८ को उपधारा २ बमोजिम मुख्यमन्त्रीमा केसीलाई नियुक्त गरेका गरेको प्रदेश प्रमुख कार्यालयका प्रवक्ता चिरञ्जीवी पौडेलले बताए ।

को हुन् केसी ?

मुख्यमन्त्री केसीको घर रोल्पा लिवाङ हो । २०२७ सालमा जन्मिएका केसीले २०४६ सालमा नेकपा मसालबाट राजनीति सुरु गरेका हुन् । उनले प्रमाणपत्र तहसम्मको अध्ययन गरेका छन् । एसएलसी दिएपछि उच्च शिक्षाका लागि दाङको महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसमा आईए भर्ना भएका केसी त्यहीँ पढ्दा विद्यार्थी संगठनबाट राजनीति गर्न थालेका थिए ।

तीन वर्षसम्म पोखरेलपछिको दोस्रो वरीयतामा प्रदेशको आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालय चलाएका केसी माओवादी केन्द्रका संसदीय दलका नेता पनि हुन् । केसी शिक्षक हुँदै तत्कालीन माओवादी जनसेनाको कम्पनी कमिसार पनि भएका थिए ।

उनी शिक्षक भएर पनि दुई वर्ष अध्यापनसमेत गरे । ०४८ सालदेखि २०५० सालसम्म रोल्पा लिवाङस्थित बालकल्याण माविमा स्थायी शिक्षक भएका उनी ०५० सालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई कालो झण्डा देखाएको भन्दै शिक्षकबाट अवकाश लिनुपरेको थियो । त्यसपछि उनी तत्कालीन जनमोर्चामा सक्रिय भई भूमिगत राजनीति सुरु गरेका थिए । पछि २०५२ मा माओवादीको उदय भएपछि उनी माओवादीको भूमिगत राजनीतिमा सक्रिय भए ।

विस २०५५ सालमा उनले दाङ, प्युठान र सल्यान जिल्लाको सेक्रेटरीको जिम्मेवारी पाएका थिए । त्यसपछि २०५६ साल भेरी–कर्णाली सैन्य कमिसार र २०५७ सालको दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनबाट पार्टी केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित भए । उनी विस २०६० साल जेठ २० गते पार्टी बैठकका लागि भारत जाने क्रममा भारतको पटनामा पक्राउ परे । पछि माओवादी शान्ति प्रक्रियामा आएपछि २०६३ साउनमा मात्रै केसी जेलमुक्त भएका थिए ।

माओवादीको फुटपछि मोहन वैद्यतिर लागेका केसी २०७३ सालमा रामबहादुर थापा बादलसँगै माओवादी केन्द्रमा फर्केका थिए । उनी २०७४ मा भएको प्रदेशसभा निर्वाचनमा रोल्पा १ क बाट माओवादी-एमाले गठबन्धनको तर्फबाट चुनाव जितेका थिए ।

हक्की स्वभावका केसी

मुख्यमन्त्री केसी हक्की स्वभावका व्यक्ति हुन् । त्यसो त उनी बेलाबेलामा आफ्नो अभिव्यक्तिका कारण विवादमा पनि आइरहन्छन् । आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री भएपछि भैरहवा अञ्चलपुरस्थित तत्कालीन भैलुभुज कार्यालय क्षेत्रमा मन्त्री निवासको व्यवस्था गरे पनि भैरहवामा धेरै लामखुट्टे लाग्छ, लामखुट्टेको शहर हो भन्ने अभिव्यक्ति दिएपछि उनको आलोचना सुरु भएको थियो । उक्त अभिव्यक्तिले भैरहवावासीलाई पीडा दिएको अहिले पनि त्यहाँका स्थानीय बताउँछन् ।

त्यस्तै, प्रदेशको स्थायी राजधानी र नामकरणको प्रस्ताव संसदमा पेस हुँदा पनि उनी आलोचनाको पात्र बने । उनले नेपाली कांग्रेस, जसपा र जनमोर्चाका सांसदलाई ‘घिसारेर फाल’ भन्दै रोस्ट्रमबाट बोलेका थिए । तत्कालीन नेकपा रहँदा उक्त प्रस्ताव संसदमा लगिएको थियो ।

स्थायी राजधानी दाङको भालुवाङ र नाम लुम्बिनी तोक्दा तत्कालीन विपक्षी दलहरू नेपाली कांग्रेस, जनता समाजवादी र राष्ट्रिय जनमोर्चाले प्रस्तावको विरोध गर्दै संसदमा कुर्ची, माइकसमेत तोडफोड गरेका थिए । त्यही क्रममा उनले ‘घिसारेर फाल’ भन्ने अभिव्यक्ति दिएका थिए । त्यसपछि उनको विपक्षी दलले चर्को आलोचना गरेपछि उक्त अभिव्यक्ति रेकर्डबाट हटाइएको थियो ।

त्यस्तै, उनी पछिल्लो समय प्रदेशको सञ्चार विधेयकको विषयमा पनि विवादित बने । पत्रकारहरूलाई अंकुश लगाउने गरी विधेयक प्रदेशसभामा दर्ता गरेपछि उनको चौतर्फी आलोचना मात्र भएन, पत्रकार सम्बद्ध संघसंगठन एवं पत्रकार महासंघ आन्दोलित नै हुनुपरेको थियो । उक्त विधेयकमाथि पत्रकारले दिएका सुझावलाई समावेश नै गरी सभामा उनले दर्ता गरेका थिए । सभामा दर्ता हुँदा भने उनको स्थानमा कानुनमन्त्रीका रूपमा चेतनारायण आचार्य नियुक्त भइसकेका थिए । केसीले विधेयकलाई अन्तिम रूप दिए पनि मन्त्री आचार्य पछिल्लो पटक मियो बनेका थिए ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, साउन २८, २०७८ १५:५६