कृषि अनुदानमा बेथिति, गाउँपालिकाको अनुदानमा किनेको भैँसी हप्ता दिनमै बेच्छन् किसान

कृषि अनुदानमा बेथिति, गाउँपालिकाको अनुदानमा किनेको भैँसी हप्ता दिनमै बेच्छन् किसान

फाइल तस्वीर ।

A+ A A-

गुल्मीको छत्रकोट गाउँपालिका- ४ का किसान देविप्रसाद पन्थले असार अन्तिम साता छिमेकीबाट भैँसी किनेर ल्याए । गाउँपालिकाले किसानलाई भैँसी किन्न अनुदान दिँदै छ भन्ने कुरा त्यसअघि नै फैलिइसकेको थियो ।

वडा नं. ३ र ४ का केही किसानलाई प्रतिभैँसी ७५ हजार रुपैयाँ अनुदान दिन सुरु भयो । गाउँपालिकाको त्यो अनुदान पाउनेमा पन्थको नाम पनि छ । उनलाई त्यहीँको दुग्ध सहकारीले अनुदानका लागि सिफारिस गरेको हो ।

उनले यसअघि भैँसी पालन नगरेको स्थानीय बताउँछन् । तर, अनुदानमा भैँसी खरिद गर्न रकम आउने थाहा पाएपछि छिमेकीबाट भैँसी लिएका उनले गाउँपालिकाको अनुदानबाट अर्को भैँसी खरिद गरे । गाउँपालिकाले अनुदान रकमबाट भैँसी खरिद गरे/नगरेको अनुगमन पनि गर्‍यो । पन्थको गोठमा भैँसी देखियो । अनुगमन टोली फर्कियो । त्यसको एक सातापछि पन्थले भैँसी बिक्री गरे ।

मूलतः पहिलेदेखि नै भैँसी पालन गर्ने किसानलाई अनुदानमा भैँसी खरिद गर्न दिने भने पनि पन्थले अनुदान पाउनकै लागि छिमेकीसँग भैँसी लिएको सूचना गाउँपालिकामा पुग्यो । त्यसपछि गाउँपालिकाले उपाध्यक्षको नेतृत्वमा पुनः अनुगमन गर्‍यो । अनुगमनका क्रममा गोठमा भैँसी देखिएन ।

‘पन्थले भैँसी बिक्री गरेको थाहा पाएपछि हामी त्यहाँ जाँदा भैँसी देखेनौँ,' छत्रकोट गाउँपालिका वडा नं. ४ की वडा सदस्य रुममाया सिञ्जालीले भनिन् । अनुगमन टोली पुगेपछि पन्थले अनुदानमा ल्याएको भैँसी चित्त नबुझेकाले बेच्नुपरेको बताएका थिए । उनले भैँसीले मान्छेलाई हानेकाले एक सातामै भैँसी फिर्ता दिएको जवाफ दिए ।

तर, गाउँकै किसानहरू भने अनुदान पाउनको लागि पहिलेदेखि भैँसी पालेको हुनुपर्ने भए पनि उनले अनुदान पाउनुभन्दा एक सातापहिले भैँसी ल्याएको र अनुदान पाइसकेपछि बिक्री गरेको आरोप लगाउँछन् । गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष नर्मदा भण्डारीले अनुगमनका क्रममा भैँसी बिक्री भएको देखिएकाले पुनः भैँसी खरिद गर्न निर्देशन दिएको बताइन् ।

अर्का किसान निलकण्ठ पन्थले पनि गाउँपालिकाले उपलब्ध गराएको अनुदानमा किनेको भैँसी बेचे । यो सूचना गाउँपालिकामा पुगेपछि अनुगमन गर्दा पन्थले भैँसी बिक्री गरेको भेटियो । उनलाई पनि तुरुन्तै भैँसी खरिद गर्न निर्देशन दिएको भण्डारी बताउँछिन् ।

‘श्रीमती बिरामी भएको र भैँसीको रेखदेख गर्न नसकेर बिक्री गरेको उहाँले बताउनुभएको छ । हामीले घाँसपात गर्ने मान्छेको व्यवस्थापन गरेरै भए पनि पुनः भैँसी खरिद गरेर ल्याउन निर्देशन दिएका छौँ,’ उनले भनिन् ।

सरकारी संयन्त्रको फितलो अनुगमन र अनुदान प्राप्त गर्ने किसानको छनोटमा त्रुटि भएकैले अनुदानमा खरिद गरेका भैँसी किसानले हप्ता दिनमै बिक्री गर्न थालेको भन्दै आलोचना भइरहेको छ ।

अनुदानमा खरिद गरेको भैँसी गाउँपालिकालाई थाहै नदिइ बिक्री गरेको घटना सार्वजनिक भएपछि वडा अध्यक्षलाई भेटी त्यस्तो कार्यमा संलग्नलाई कारबाहीको माग गरेको स्थानीय गणेश पन्थी बताउँछन् । खास किसानलाई नहेरी गाउँपालिकाले अनुदान रकम उपलब्ध गराएको उनको गुनासो छ ।

‘व्यक्ति हेरेर अनुदान रकम दिइयो । म बाख्रा पाल्छु, तर हामीलाई न अनुदान दिइन्छ, न भकारो सुधारको अनुदान दिइन्छ । यहाँ जसको शक्ति उसको भक्ती हुने गरी काम भएको छ,’ पन्थीले भने । उनले वास्तविक किसान पहिचान गरी न्यायोचित रूपमा अनुदान वितरण हुनुपर्ने माग गरे ।

छत्रकोट गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा दुईवटा भैँसी बराबर प्रतिकिसान ७५ हजार अनुदान दिएको थियो । गाउँपालिकाले वडा न.३ हर्दिनेटा र ४ दिगामलाई भैँसी ब्लकको रूपमा अगाडि बढाउने उदेश्यसहित वडा नं. ४ मा २ वटा सहकारी र एउटा समूहमार्फत ६० वटा र वडा नं. ३ मा २ वटा समूहकालाई ३८ वटा भैँसी अनुदानमा दिएको थियो ।

अनुदानमा किनेको भैँसी कम्तिमा ३ वर्षसम्म पाल्नुपर्ने बाध्यकारी व्यवस्था गाउँपालिकाले गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, साउन २३, २०७८ ०९:५०