रूपन्देहीका दुई गाउँपालिका, जहाँ रातमा पोखरी खन्न मनाही छ

A+ A A-

रूपन्देहीका दुई गाउँपालिकामा राति पोखरी खन्न पाइँदैन । खनेमा जरिवाना तिर्नुपर्छ । शुद्धोधन र गैडहवा गाउँपालिकामा माछा पोखरी खन्न यस्तो नियम लागू छ ।

माछाका लागि जिल्लामै प्रख्यात शुद्धोधनमा किसानहरूले सूर्य अस्ताएपछि पोखरी खन्न पाउँदैनन् । जिल्लाका अन्य स्थानीय तहमा भने यस्तो नियम छैन । काम गर्दागर्दै नसकिए पनि रातमा पोखरी खन्न नपाउने भएपछि किसानहरूले असन्तुष्टि जनाएका छन् ।

बुटवल उपमहानगरपालिकाकाकी सुमित्रा जैसिनीले शुद्धोधन गाउँपालिका- २ मा माछापोखरी बनाउन थालिन् । पोखरी खन्ने क्रममा काम नसिद्धिएपछि उनले रातमा पनि खन्न लगाइन् । त्यसपछि उनले गाउँपालिकालाई जरिवाना तिर्नुपर्‍यो । जैसिनीले जरिवाना तिरेपछि यो नियमका बारेमा धेरैले थाहा पाए ।

२५ जेठमा गाउँपालिकाको अनुमति लिएर पोखरी खन्न सुरु गरेकी जैसिनीले अन्तिम दिन पनि पोखरी खन्न बाँकी रहेपछि रातमा पनि खन्न लगाएकी थिइन् । दुई विघा क्षेत्रफलमा पोखरी खन्ने अनुमति लिएकी उनले जेठ मसान्तमा राति पनि पोखरी खनिरहेको थाहा पाएपछि प्रहरीले काम रोकिदिएको थियो ।

पछि उनलाई गाउँपालिको अनुमतिबिना राति पोखरी खनेको भन्दै ७५ हजार जरिवाना तिर्न लगायो । ‘जरिवाना लाग्छ भन्ने थाहै थिएन । समय नहुँदा राति पनि खनेको हो । तर, स्थानीय सरकारले जरिवाना तिरायो । दिनुपर्ने अनुदान रकम पनि दिएन,’ उनले भनिन् ।

दुवै स्थानीय तहमा प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना अन्तर्गत मत्स्य सुपर जोन कार्यक्रम सञ्चालनमा छ ।

गाउँपालिकाले भने माटो तस्करी हुने भएपछि यस्तो नियम बनाइएको प्रतिक्रिया दिएको छ । ‘पोखरी खन्ने नाममा विगतमा पनि माटो तस्करी भयो । माछा पोखरीको नाम पार्ने र खन्ने तर अन्यत्र लगेर माटो बिक्री गरेपछि कार्यविधि बनाएर लागू गरिएको हो,’ शुद्धोधन गाउँपालिकाका अध्यक्ष किशुनचन्द्र चौधरीले भने ।

किसानहरूलाई मर्का पर्ने गरी यो निर्णय कार्यान्वयनमा नल्याइएको उनको दाबी छ । माछा पालनबाट धेरै कृषकहरूले आम्दानी गरिरहेकाले यो नियमले हत्तोसाहित हुनु नपर्ने उनको भनाइ छ ।

मत्स्य व्यवसायी संघका जिल्ला अध्यक्ष दिवाकर भुसाल कृषि कार्यलाई नदीजन्य पदार्थ उत्खनन कार्यविधिसँग जोड्न नहुने बताउँछन् । गाउँपालिकाले नदीजन्य पदार्थ उत्खनन र कृषिलाई एउटै रूपमा लिँदा सुपर जोनमा पोखरी विस्तार प्रभावित भएको भुसालको भनाइ छ । गाउँपालिकाको यस्तो बाध्यकारी नियमले किसानहरू प्रभावित भएको उनी बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, साउन १६, २०७८ ०७:४९