कम्पनीले खाेप लगाएर मात्रै काममा फर्किनू भनेपछि पिरमा श्रमिक- 'सरकार, कि भ्याक्सिन देऊ, कि जागिर देऊ'

कम्पनीले खाेप लगाएर मात्रै काममा फर्किनू भनेपछि पिरमा श्रमिक- 'सरकार, कि भ्याक्सिन देऊ, कि जागिर देऊ'

A+ A A-

गत चैतमा साउदीबाट केही महिनाकाे बिदामा आएका काठमाडौंका जीवन श्रेष्ठकाे साउदी फर्किने बेला घर्किन लाग्याे । तर, कोभिडविरुद्धको खोप लगाउन नपाएकाले उनी काममा फर्किन पाएका छैनन् ।

खोपको एउटा डोज भए पनि लगाएर मात्र फर्किन उनकाे कम्पनीले भनेकाे छ । 'तर, नेपालमा कोभिड खोप लगाउन कम्पनीले भनेजस्तो सजिलो कहाँ छ र ?', भ्याक्सिन लगाउन नपाएकैले बेलैमा फर्किन नपाएकाेमा जीवन चिन्तित छन् । साउदीको ठूलो शहर रिहादको आइसक्रिम उत्पादक कम्पनीमा काम गर्दै आएका उनी कोभिड खोप लगाउन नपाएकै कारण जागिर उम्किने चिन्तामा छन् ।

जीवन त प्रतिनिधि पात्र मात्र हुन्, विदेशबाट घर बिदामा आएका थुप्रै नेपाली श्रमिकलाई सरकारले कोभिड खोपकाे प्रथामिकतामा नराख्दा रोजगारी गुम्ने पिर छ । ‘सरकारले स्वदेशमै रोजगारी दिन सक्दैन । त्यही भएर ४५ डिग्रीको घाममा काम गर्न जानुपरेको छ । अर्कातिर घरबिदामा आएका कामदारलाई कोभिड खोप उपलब्ध नगराएर भएकाे रोजगारीसमेत खोसिदिँदै छ’, जीवनले भने । साउदी सरकारले स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गर्ने कर्मचारीभन्दा पछाडि श्रमिकलाई प्रथमिकतामा राखेर कोभिड खोप लगाएको उनको भनाइ छ ।

हेटाैँडाका ललित पौडेलको समस्या पनि उस्तै छ । कुवेतमा फलाम कम्पनीकाे सुरक्षा गार्डमा कार्यरत पौडेल गत फागुनमा केही महिनाका लागि नेपाल आएका थिए । कोभिड खोप लगाउन नपाएका कारण उनी कुवेत फर्किन पाएका छैनन् ।

रोजगारदाता कम्पनीले सकभर दुवै डोज कोभिड खोप लगाएर मात्र आउनू भनेर इमेल गरेको उनले सुनाए । कुवेत सरकारले पनि रोजगारीमा आउने विदेशी कामदारका हकमा अनिवार्य कोभिड खोप लगाएपछि प्रवेश अनुमति व्यवस्था गरेको पौडेलले बताए । ‘घरबिदामा आएपछि बिदाको समय दुई पटक कम्पनीले थपेको छ । यता, दिनहुँ कोभिड खोप लगाउन हस्पिटल धाउने गरेको छु । तर, कतै पाइँदैन । बेलैमा कोभिड खोप लगाउन नपाए त रोजगारी गुम्ने भयो’, उनले भने ।

वैदेशिक राेजगार विभागका अनुसार जीवन र ललितजस्तै ३० हजारभन्दा धेरै श्रमिक कोभिड खोप लगाउन नपाएर रोकिएका छन् ।

प्रमुख रोजगार गन्तव्य देशहरूले बिदापछि फर्किन लागेका विदेशी कामदारका हकमा कोभिड खोप अनिवार्य गर्न थालेका छन् । साउदी, कतार, यूएई, कुवेत, ओमान बहराइन र युरोपका केही देश एउटा नत्र दुवै डोज कोभिड खोप लगाएर मात्र आउन विदेशी कामदारलाई सूचित गराउन थालेका हुन् । पछिल्लो समय अन्तर्राष्ट्रिय उडान भर्दै आएका एयरलाइन्स कम्पनीहरूले समेत कोभिड खोप लगाएर मात्र यात्रा गर्न भनेका छन् ।

प्रायः खाडीका देशमा फाइजर/बायोएनटेक, मोडर्ना, अक्सफोर्ड-अस्ट्राजेनेका जोनसन एण्ड जोनसनको कोभिड खोप खोपलाई मान्यता दिएका छन् ।

खाडीमा देशमा लगाइरहेकाे कोभिड खोप नेपालमा पाइँदैन् । हाल नेपालमा भेरोसेल र कोभिडसिल्ड खोप मात्र पाइन्छ । भारतबाट कोभिडसिल्ड खोप समेत पठाएको छैन ।

खाडीका देशबाट घर बिदामा आएका कामदार एकातिर खोप लगाउन नपाएर समस्यामा परेका छन् भने अर्कोतर नेपालमा खाडीले मान्यता दिएका कोभिड खोप उपलब्ध छैन ।

वैदेशिक रोजगारीबाट घर बिदामा आई फर्किने कामदारलाई बेग्लै कोभिड खोप लगाउने व्यवस्था गर्न स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयलाई पत्रचार गरेको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका सह-सचिव तथा प्रवक्ता दीपक काफ्लेले जानकारी दिए । विदेशिने कामदारलाई छिट्टै कोभिड खोप उपलब्ध गराइने उनको भनाइ छ ।

कुवेतले अनुमति दिएको कोरोनाविरुद्धको दुवै डोज खोप लगाएका विदेशी नागरिकलाई आउँदो अगस्ट १ गतेदेखि प्रवेश अनुमति दिने भनेकाे छ । घर बिदामा गएका कामदारलाई कोभिड खोप लगाएर फर्किन कुवेतको विदेश मन्त्रालयले आग्रह गरेको कुवेतस्थित नेपाली दूतावासले जनाएको छ ।

साउदी अरबले पनि दुवै डोज कोभिड खोप लगाएका कामदारलाई एक सातामै काममा फर्किने दिने निर्णय गरेको छ ।

कुवेत र साउदीले जस्तै, कतार सरकारले पनि विदेशी नागरिकका हकमा कतार प्रवेश गर्न कोभिड खोप अनिवार्य गरेको छ । विदेशी नागरिकले कोभिड खोप लगाएको भए कतारमा क्वारेन्टाइनमा बस्नु नपर्ने घोषणा गरेको छ ।

यसैगरी, ओमान र बहारइनले पनि विदेशी कामदारका हकमा अनिवार्य कोभिड खोप लगाएको हुनुपर्ने बताएका छन् । नेपाली कामदार लिइरहेका युरोपका देशले पनि कोभिड खोप अनिवार्य गरेका छन् ।

सरकारले अहिलेसम्म वैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदार र नेपालभित्रै विभिन्न क्षेत्रमा काम गर्दै आएका श्रमिकहरूलाई कोभिड खोपकाे प्राथमिकतामा राखेको छैन ।

नेपालमा ‘कोभिड खोप’ लगाउन नपाउँदा घरबिदामा आएका कामदारलाई काममा फर्किन समस्या भएकाे गुनासो आउन थालेको विभागले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, असार २३, २०७८ १२:००