सत्तासंघर्षको मारमा कर्णालीको बजेट, आर्थिक मामिलामन्त्री भन्छन्– एमालेको भूमिकामा भर पर्छ

सत्तासंघर्षको मारमा कर्णालीको बजेट, आर्थिक मामिलामन्त्री भन्छन्– एमालेको भूमिकामा भर पर्छ

A+ A A-

सत्तासंघर्षका कारणले आगामी आर्थिक वर्षको कर्णालीको बजेट धरापमा परेको छ । आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री गोपाल शर्माले १ असारमा कर्णाली प्रदेशसभामा ३६ अर्ब ५४ करोड रुपैयाँको बजेट प्रस्तुत गरेका थिए ।

१ असारमा प्रदेशसभामा पेस भएको बजेटमाथि हालसम्म पनि छलफल हुन सकेको छैन । २ असारदेखि हालसम्म प्रदेशसभाका १३ वटा बैठक बसे पनि कार्यसूचीमा प्रवेश नगर्दै एमालेले अवरुद्ध गर्ने गरेको छ ।

एमालेले प्रदेशसभाको बैठक अवरुद्ध गर्न थालेपछि अर्को बैठक आगामी १८ असार दिउँसो २ बजेका लागि बोलाइएको छ । त्यो बैठकमा पनि बजेटबारे छलफल हुने शंका नै रहेको छ ।

खास के हो कर्णालीको सत्तासंघर्ष ?

नेकपा एमालेका चार जना सांसदले ३ वैशाखमा माओवादी केन्द्रका मुख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाहीलाई विश्वासको मत दिएका थिए । एमालेका सांसद प्रकाश ज्वाला, अम्मरबहादुर थापा, कुर्मराज शाही र नन्दसिंह बुढाले विश्वासको मत दिएर मुख्यमन्त्री शाहीलाई जोगाए । मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिएका चार जनामध्ये ज्वालाबाहेक थापा, शाही र बुढा अहिलेको प्रदेशको मन्त्रिमण्डलमा छन् ।

३ वैशाखमा मुख्यमन्त्री शाहीलाई विश्वासको मत दिएपछि एमालेको संसदीय दलको बैठकले चारै जना सांसदलाई निलम्बन गर्‍यो । ४ वैशाखदेखि चारै जना सांसद स्वतन्त्र हैसियतमा थिए । एमालेले चारै जना हटाएपछि उनीहरूले सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा दायर गरे र २७ जेठमा अदालतले पुनर्बहाली गरिदियो ।

पुनर्बहाली भएका चार सांसदमध्ये अहिलेको सरकारमा तीन जना मन्त्री छन् । एमाले संसदीय दलले उनीहरूलाई सत्ताबाट बाहिरिनका लागि आह्वान गरेको छ । तर, मन्त्री थापा, शाही र बुढा सरकारबाट बाहिरिन चाहँदैनन् । सरकारबाट बाहिरिन नचाहेका तीन जना मन्त्रीलाई हटाउन एमालेले माग गर्दै आएको छ ।

सांसदहरूलाई मन्त्री पदबाट हटाउन माग राख्दै एमालेले संसद् अवरुद्ध पार्न थालेपछि गत शुक्रबार एमालेको संसदीय दलको पत्रका आधारमा एमालेबाट सरकारमा सामेल तीन मन्त्रीलाई संसद् सचिवालयले एक महिनाका लागि निलम्बन गरेको थियो ।

संसद् सचिवालयले निलम्बन गरेपछि आइतबार बसेको प्रदेशसभाको बैठकमा मन्त्री थापा र बुढा प्रदेशसभाको बैठकमा सामेल भएका थिए । मन्त्री थापा र बुढा प्रदेशसभाको बैठकमा सामेल भएपछि एमालेले पुनः प्रदेशसभाको बैठक अवरुद्ध पारेको थियो ।

एमाले संसदीय दलका नेता यामलाल कँडेलले ३ वैशाखमा फ्लोर क्रस गरेर संसदीय दलको निर्णयविरुद्ध जाने चारै जनालाई एमालेले कारबाही गरेको, संसदीय दलको सदस्य र पार्टीको साधारण सदस्यबाट समेत हटाएको बताए ।

‘उहाँहरूलाई सर्वोच्च अदालतले नै एमाले संसदीय दलको सदस्यको हैसियतमा फर्काइदिएको हो,’ उनले भने, ‘संसदीय व्यवस्थामा एउटै दल प्रतिपक्षी र सत्ता पक्षमा कसरी रहन सक्छ ? कर्णालीको सरकार र संसद्ले संविधानको भावनामाथि खेलवाड गरेको छ ।’

बैठकमा सहभागी भएका एक मन्त्रीले आफूहरूलाई पार्टी निलम्बन गरेको तर मन्त्रीका हैसियतमा प्रदेशसभाको बैठकका उपस्थित भएको बताए ।

मन्त्री भन्छन्- हामी एमाले हौँ, ओलीका होइनौँ

भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारीमन्त्री कुर्मराज शाहीले सर्वोच्च आदेशलाई कर्णाली प्रदेशसभा सचिवालयले उल्लंघन गरेको र नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको मात्र नभएको आरोप लगाए ।

एमालेका चार सांसद प्रदेशसभाले निलम्बन गर्दा अदालतले पुनर्बहाली गरिदिएको भए पनि प्रदेशसभाले पार्टीको ह्वीप उल्लंघन गरेको भन्दै पुनः निलम्बन गर्न नपाइने मन्त्री शाहीको भनाइ छ । ‘कर्णाली प्रदेशमा एमाले संसदीय दल नै अवैधानिक छ,’ उनले भने, ‘मन्त्रीबाट राजीनामा दिने कुरै छैन । हामीहरूलाई निलम्बन गर्नै अधिकार केपी एमाले पनि छैन ।’

एमालेले सरकारबाट बाहिरिने निर्णय नगरेको र सर्वोच्चले महाधिवेशन आयोजक समितिको निर्णयलाई चुनौती दिएको भौतिक पूर्वाधार विकासमन्त्री अम्मर थापाले बताए ।

‘हामीले कर्णालीमा मान्ने भनेको नवौँ महाधिवेशनबाट निर्णय मान्ने हो । त्यो निर्णयअनुसार एमालेले सरकारबाट बाहिरिने निर्णय गरेको छैन । उनले भने, ‘सर्वोच्चले ओली नेतृत्वको कमिटीको निर्णयलाई अवैध भनिरहँदा कर्णालीमा संसदीय दलको नाममा हुने निर्णयलाई कसरी मान्न सकिन्छ ?’

के होला बजेट ?

यदि संसदबाट बजेट पास भएन भने अध्यादेशबाट बजेट पास गराउने सरकारको लक्ष्य रहन सक्छ ।

सरकारले प्रदेशसभाका बजेट पेस गरेको संसद् छलेर अन्य बाटोबाट बजेट पास गराउने सरकारको सोच नरहेको आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री गोपाल शर्माले बताए । ‘सदनलाई छलेर बजेट ल्याउने पक्षमा हामी छैनौँ,’ उनले भने, ‘एमालेको भूमिकामा भर पर्छ ।’

यदि संसदबाट बजेट आएन भने सरकारले प्रदेशसभाको बैठक स्थगन गरेर अध्यादेशमार्फत बजेट पास गर्न सक्छन् ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असार १५, २०७८ १७:५३