गुल्मीको मालिका गाउँपालिकाले लोकल रक्सीको ब्रान्डिङ गर्ने, बनायो ऐन

A+ A A-

लोकल रक्सीलाई ब्रान्डको रूपमा विस्तार गर्नुपर्ने आवाज उठिरहँदा गुल्मीको मालिका गाउँपालिकाले त्यससम्बन्धी नीति बनाएको छ ।

गाउँपालिकाको नवौँ गाउँसभाले स्थानीय मदिरा ऐन (कोदो तथा खुर्पानीको रक्सी उत्पादन, ब्रान्डिङ, बिक्री वितरण तथा व्यवस्थापन ऐन) बहुमतले पारित गरेको छ । यससँगै गाउँपालिकाले लोकल रक्सीलाई ब्रान्डिङ गर्ने भएको हो ।

गाउँपालिकाका प्रवक्ता शोभाखर गिरीले ऐन पारित भएको र साउनमा नियामवली बनाएर कार्यान्वयन जाने बताए । स्थानीय स्तरमा उत्पादन हुने कोदो तथा विभिन्न फलफूलको रसबाट उत्पादन हुने मदिरलाई ब्रान्डको रूपमा लैजान सके आम्दानीका साथै स्थानीय पहिचान पनि हुने भएकाले जिल्लामै पहिलो मदिरा ब्रान्ड ऐन बनाएको उनले बताए ।

‘साउनपछि नियामवली बन्छ । उद्योग सञ्चालनका लागि अनुमति पनि दिन्छौँ । अन्त शुल्कको स्टिकर टास्छौँ । ब्रान्डको के नाम दिने त्यो उद्योगले गर्छ,’ वडा नं. ६ का अध्यक्ष समेत रहेका गिरीले भने ।

नेपालको सविधानको अनुसूची ८ ले दिएको अधिकार प्रयोग गरी उक्त ऐन जारी गरिको गाउँपालिकाले जनाएको छ । मदिरा नेपाली संस्कृतिसँग जोडिएको र यसको गैरकानुनी ढंगले बिक्री वितरण भइरहेकाले त्यसलाई करको दायरामा ल्याउन ऐन तयार गरेको गिरीले बताए ।

नियामवली र कार्यविधि बनेपछि उद्योग सञ्चालनका लागि अनुमति दिने तथा सञ्चालित उद्योगको गाउँपालिकाले नियमन गर्ने उनले बताए । मदिरालाई ब्रान्डको रूपमा बजारमा लैजाने योजनाअनुसार ऐन तयार भएको उनको भनाइ छ ।

‘मालिकाबाट बर्सेनि करौडौँ रुपैयाँको कोदो मदिरा बनाउनका लागि बाहिरी जिल्लामा जान्छ । त्यसलाई गाउँपालिकाभित्रै खपत गर्ने र आयआर्जनमा पनि टेवा पुग्ने भएकाले यो ऐन तयार गरिएको छ । ऐन मात्र बनेकाले अब यसलाई कसरी लैजादा राम्रो हुन्छ । सबैसँग सल्लाह गरेपछि मात्र कार्यविधि र नियामवली बनाउँछौँ,’ उनले भने ।

‘ब्रान्डको रूपमा उत्पादन हुने रक्सीमा अल्कोहलको मात्रा मिल्नेछ । अहिले बजारमा पाइने सस्तो रक्सीमा अल्कोहलको मात्रा नमिल्दा कतिपयको अकालमा ज्यान जाने गरेकोले यसलाई हामीले नियामवली, कार्यविधि बनाउँदा ध्यान दिनेछौँ । अनि बजारमा मार्फा जस्तै मालिकाको रक्सीको ब्रान्ड बजारमा आउँनेछ,’ उनले भने ।

रक्सीलाई सकेसम्म उपयोग गर्न नहुने मान्यता गाउँपालिकाले राखेको र उपयोग गर्नुपरे नियम र कानुनको परिधिभित्र रहेर गर्नुपर्ने उनले बताए । नियमावली बनाउँदा ऐनविपरित मदिरा उत्पादन र बिक्री गरेमा जरिवानाको समेत व्यवस्था मिलाइने गाउँपालिकाले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, असार ११, २०७८ ११:१०