अरुबेला नाच्न/गाउन लाउने साहुले अप्ठेराेमा भोकै परेकाे देखेनन्

A+ A A-

पाल्पाकी सीता पुरी (नाम परिवर्तन) तीन वर्षदेखि ठमेलका विभिन्न डान्स क्लबमा नाँच्दै आएकी छिन् । कोरोना भाइरस नियन्त्रण गर्न सरकारले निषेधाज्ञा गरेपछि उनको रोजगारी खोसियो । उनी हाल कोठामा बसेर दिन बिताइहेकी छिन् ।

कोरोनाको भाइरसको महामारीका कारण समस्या भएको उनी बताउँछिन् ।

निषेधाज्ञाका कारण क्लब बन्द भयो । तलब दिनुपर्छ भनेर साहुले फोन उठाउन छड्यो । ‘गत वर्षको लकडाउनमा घर–घरमा लुगा धोएर खर्च जुटाएँ । गत वर्ष ७ महिना बेरोजगार बस्नुपर्‍यो । अहिले पनि कामविहीन बसेको दुई महिना भयो,’ उनले भनिन्, ‘डान्स क्लबका साहुले काम हुँदा रातका रानी भन्दै नचाउँथे । निषेधाज्ञामा भोकै छौँ भनेर फोन गर्दा उठाउँदैनन् । कोठा भाडा तिर्ने पैसा छैन ।’

यस पटकको निषेधाज्ञामा अरु काम नपाएको उनले बताइन् । गर्त वर्षको लकडाउनमा पनि साहुले तलब दिएनन् । यो पटक पनि तलब पाउने आस छैन उनलाई । क्लबमा डान्स गरेबापत उनी मासिक ३० हजार तलब पाउँथिन् ।

डान्स क्लबमा काम गर्ने उनी आफू र भाइको पढाइ खर्च जुटाउँदै आएकी छिन् । उनी हाल बीबीएस तेस्रो वर्षमा अध्ययनरत छिन् ।

गोरखाकी सरिता दाहाल (नाम परिवर्तन) पनि ठमेलको एक डान्सबारमा काम गर्दै आएकी थिइन् । कालो पुलमा डेरा गरी बस्ने उनको रोजगारी पनि कोरोना महामारीमा लगाइएको निषेधाज्ञापछि खोसिएको छ ।

निषेधाज्ञा अवधिभर कोठा भाडा छुट दिए केही राहत हुने उनी बताउँछिन् ।

‘सरकारले कोरोना भाइरस नियन्त्रण गर्न निषेधाज्ञा गर्दा साहुले वास्ता गर्दैन । सामान्य स्थितिमा पैसा कमाउन हामीलाई नचाए । अहिले भोकै बसेको बेला वास्ता गरेनन्,’ उनले भनिन्, ‘दुई महिनाको तलब पाउनु थियो कति पटक फोन गरेँ साहुले उठाएनन् । दुई महिना भयो कोठा भाडा नतिरेको घरबेटीले दिनैपिच्छे भाडा माग्छन् । खान समस्या भइरहेका बेला कहाँबाट ल्याएर कोठा भाडा तिर्नु ?’

एकतिर रोजगारी छैन । अर्कोतिर खान–बस्न समस्या छ । दाहालले डान्स क्लबमा काम गरेबापत मासिक २५ हजार तलब पाउँथिन् ।

काठमाडौंको एक दोहोरी साँझमा गीत गाँउदै आएकी काभ्रेकी सविता अधिकारी (नाम परिर्वतन) को समस्या पनि उस्तै छ । निषेधाज्ञाका कारण दोहोरी साँझ बन्द भएपछि उनलाई पनि खान–बस्न समस्या हुन थालेको छ ।

अधिकारी आरआर क्याम्पमा संगीत पढ्छिन् । गौशालको एक दोहोरी साँझमा काम गर्थिन् । दुई महिनादेखि दोहोरी साँझ बन्द छ । अहिले कोठामा बसेर दिन बिताइरहेको सविता बताउँछिन् ।

‘दोहोरी साँझबाट मासिक २५ हजार तलब आउथ्यो । त्यही पैसाले जसोतसो जीवन चलिरहेको थियो । अहिले दोहोरी साँझ बन्द भयो । आयस्रोत छैन,' उनले भनिन्, ‘महिनाको ९ हजार कोठा भाडा तिर्नुपर्छ । तलब आउन छाडेपछि भाडा तिर्ने पैसा छैन । साहुले निषेधाज्ञामा तलब पाउँदैनौँ भनेको छ । अब के गर्नु यता न उताको भइयो ।’

कोरोनाका कारण दैनिक काम गरेर जीविकोपार्जन गर्दै आएका श्रमक मारमा परेको उनको भनाइ छ ।

दाहाल, पुरी र अधिकारीजस्ता धेरै रात्रिकालीन मनोरञ्जन क्षेत्रमा काम गर्नेहरू कोरोना महामारीका कारण समस्यामा परेका छन् । निषेधाज्ञाका रात्रिकालीन मनोरञ्जन व्यवसाय बन्द हुँदा उनीहरूजस्ता श्रमिकलाई गुजारा गर्न समस्या भएको छ ।

काठमाडौं उपत्यकामा मात्र १४ हजार ८ सय रात्रिकालीन व्यवसाय सञ्चालनमा छन् । कोरोनाअघि रात्रिकालीन मनोरञ्जन क्षेत्रबाट दैनिक ३० करोडभन्दा बढीको कारोबार हुने गरेको रात्रिकालीन व्यवसायी संघले जानकारी दिएको छ । निषेधाज्ञा हुनुअघि नै यो क्षेत्रको व्यापार ठप्प भएको संघले जनाएको छ ।

कोरोनाका कारण निषेधाज्ञा हुँदा कर्मचारीलाई तलब खुवाउने र भाडा तिर्ने पैसा नहुँदा धेरै रात्रिकालीन व्यवसायी बन्द हुने अवस्थामा पुगेको संघले जनाएको छ ।

राजधानीका पर्यटकीय स्थल ठमेल, दरबारमार्ग मात्र नभई झम्सीखेल, सुन्धारा, लाजिम्पाट, नक्साल, बानेश्वर, गौशाला, नयाँ बसपार्कजस्ता क्षेत्रमा पनि यो व्यवसाय र व्यापार बढिरहेको छ ।

उपत्यकाबाहिर, पोखरा, धरान, विराटनगर, झापालगायतका क्षेत्रमा पनि रात्रिकालीन व्यवसाय सञ्चालनमा छन् । हाल देशभर १ लाखभन्दा धेरै साना–ठूला रात्रिकालीन व्यवसाय सञ्चालनमा छन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ २३, २०७८ ०७:५८