कर्णालीका पुरानै आयोजनालाई निरन्तरता, विज्ञ भन्छन्- कार्यान्वयनमा आंशका छ

मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका पूर्वडिन पीताम्बर ढकाल ।

A+ A A-

आर्थिक वर्ष २०७८-७९ का लागि अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले गरेको बजेट भाषणमा कर्णालीमा पुरानै आयोजनालाई निरन्तरता दिइएको छ ।

बजेटमा कर्णालीका अधिकांश पुरानै आयोजना समेटिएका कारणले कार्यान्वयमा बुद्धिजीवीहरूले कार्यान्वयनमा आंशका व्यक्त गरेका छन् । वर्तमान सरकार कामचलाउ भएका कारणले यो सरकारले ल्याएको बजेटमा कार्यान्वयनमा आंशका रहेको मध्यपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका पूर्वडिन पीताम्बर ढकालले बताए ।

‘कार्यान्वयन कुन आधारमा हुन्छ । त्यो अहिले भन्न सकिने अवस्थामा छैन,’ उनले भने,‘निर्वाचनको घोषणा भइसकेको छ । पार्टीहरूले पपुलिस्ट बजेट ल्याउन हुँदैन भनेर भनिरहेका थिए । निर्वाचन आयोगले पनि त्यही भनिरहेको थियो । आखिरमा बजेट त्यस्तै नै आयो ।’

सरकारले पपुलिस्ट बजेट ल्याए पनि त्यसको कार्यान्वयनमा आंशका रहेको एउटा मात्र उदारणका रूपमा सुर्खेत मेडिकल कलेज रहेको ढकालले बताए । ‘चार/पाँच वर्षदेखि स्थापना गर्ने भनिएको मेडिकल कलेजले अहिलेसम्म कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । कार्यालय खोलिएको छ । कर्मचारीले तलब खाएका छन् । अहिलेसम्म पनि जग्गा प्राप्त हुन सकेको छैन,’ उनले भने, ‘अहिलेको बजेटमा पनि त्यो समेटिएको छ । होला भनेर कसरी आशा गर्ने हो र ?’

ओली सरकारमाथि शंका छ

पहिला प्रधानमन्त्री ओलीले देशमा भएका सम्पूर्ण तुइनहरू फाल्ने र ३ सयभन्दा झुलुङ्गे पुल बनाउने घोषणा गरे । तर, तीन वर्षपछि पनि फेरि उही विषय बजेटमा आउनु दुःखद भएको पूर्वडिन पीताम्बर ढकालले बताए । ‘अहिलेसम्म कतिवटा पुल बने भनेर सरकारसँग तंथ्याङ्क नै छैन,' उनले भने, ‘बजेट कुन आधारमा कार्यान्वयन हुने हो । त्यसको आँकडा के हो ? त्यसको कुनै जानकारी नै छैन ।’

उत्तरी भागलाई समेट्न सकेन

सुर्खेतको बइइ–छिन्चु, सुर्खेत–दैलेख सडकको सुरुङमार्ग, भेरी बबई डाइभर्सन, भेडाबारी धुलियापिठ सडक कालोपत्रे, कर्णालीमा रहेका राजमार्गको स्तरोन्नतिका विषयमा राम्रो भए पनि हुम्लामा जहाँ अहिलेसम्म सडक पुगेको छैन, त्यहाँ कसरी र कहिलेसम्म सडक पुर्‍याउने हो, त्यसको लक्ष्य नतोकिएको पूर्वडिन ढकालले बताए । ‘हुम्ला र डोल्पामा पदमार्ग निर्माण गर्ने भनिएको छ । पदमार्गले मात्र विकास त हुँदैन,’ उनले भने, ‘समग्र विषयमा अरु त ठीकै छ ।’

सुर्खेतको विमानस्थलको विषयमा स्पष्ट बोल्न नसकेको, जग्गा विवाद अहिले पनि कायमै रहेका कारणले सरकारको बजेट भाषणमा अर्को ठाउँमा बनाउने गरी बजेट आउनुपर्ने ढकालको धारणा छ ।

कर्णालीको मुख्य उत्पादन जडीबुटी लगानी विषयमा बोल्नुपर्थ्यो

कर्णालीको मुख्य उत्पादन जडीबुटी भएका कारणले त्यसमा लगानी गर्ने गरी बजेट आउनुपर्थ्यो । त्यस बिषयमा बजेटले कुनै कुरा नबोलेको पूर्वडिन ढकालले बताए ।

‘किसानलाई जडीबुटी लगाउन प्रोत्साहन गर्ने, किसानलाई सहुलियत ऋण दिने कुरा गर्न सक्नुपर्थ्यो । संकलन केन्द्र निर्माण गर्ने कुरा आएनन् । यसको प्रशोधन कुरा पनि समेटिएन,’ उनले भने, ‘औषधिको कच्चा पदार्थ अहिले पनि विदेशबाट ल्याइरहिएको छ । औषधि विभागले अहिले पनि कच्चा पदार्थ विदेशबाटै ल्याउँछ । सस्तोमा हामीले कच्चा पदार्थ दिने र महँगोमा लिनुपर्ने अवस्था छ ।’

कच्चा पदार्थ बाहिरबाट ल्याएर कोरोनाविरुद्धको औषधि रेम्डिसिभिर नेपालमै उत्पादन गर्न सकिने उनको भनाइ छ । सुर्खेत पश्चिममा चौकुनेमा चुनढुङ्गा रहेको र त्यहाँ सिमेन्ट कारखाना खोल्ने तयारी अवस्थामा रहेकाले अहिले पनि सिमेन्ट यहीँ उत्पादन गर्न सकिने अवस्था रहँदा पनि त्यसको विषयमा बजेटले नबोलेको उनले बताए ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ १६, २०७८ १९:२४