बैंकको सीडी रेसियो ९१ प्रतिशत पुग्यो, १० महिनामा निक्षेपभन्दा २ खर्ब १४ अर्बभन्दा बढी कर्जा प्रवाह

बैंकको सीडी रेसियो ९१ प्रतिशत पुग्यो, १० महिनामा निक्षेपभन्दा २ खर्ब १४ अर्बभन्दा बढी कर्जा प्रवाह

A+ A A-

साउनदेखि वैशाखसम्म २७ वाणिज्य बैंकक‍ो निक्षेप प्रणालीमा ४ खर्ब ५४ अर्बले बढेको छ ।

गत असारसम्म ३४ खर्ब ८९ अर्ब रुपैयाँ रहेको निक्षेप वैशाख मसान्तसम्म ३९ खर्ब ५५ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ । वैशाख महिनामा मात्रै सरकारले लगाएक‍ो निषेधाज्ञाबीच १ खर्ब १७ अर्ब रुपैयाँले निक्षेप बढेको छ । नेपाल बैंकर्स संघको तथ्यांकअनुसार चालु वर्षमा थपिएको निक्षेपमा वैशाखको भार २६ प्रतिशत छ ।

वैशाखमा निक्षेपको भार मात्रै होइन, कर्जाको भार पनि त्यसैगरी बढेको छ । चालु वर्षमा प्रवाह भएक‍ो कर्जामा वैशाखको भार २४ प्रतिशत रहेको छ । वैशाखसम्म बैंकहरूको कर्जा विस्तार ३६ खर्ब १० अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ । जसमा चालु वर्षमा थपिएको कर्जा ६ खर्ब ६१ अर्ब रुपैयाँ हो भने वैशाखमा थपिएको कर्जा १ खर्ब ६१ अर्ब रुपैयाँ हो ।

निक्षेपभन्दा कर्जा बढी

चालु वर्षको १० महिनाको अवधिमा निक्षेपभन्दा कर्जा बढी प्रवाह भएको छ । यो समयमा संकलन भएको निक्षेपको तुलनामा १४७ प्रतिशत कर्जा प्रवाह भएको छ । यो निक्षेपभन्दा २ खर्ब १४ अर्ब बढी हो ।

गत असारसम्म २७ वाणिज्य बैंकमा रहेको निक्षेप र कर्जाबीचको अनुपात ८३ प्रतिशत थियो । अर्थात् जम्मा निक्षेपको ८३ प्रतिशत कर्जा प्रवाह भएको थियो । १० महिनापछि कर्जाको प्रतिशत बढेर ९१ प्रतिशत पुगेको छ ।

बैंकिङ विश्लेषक अनलराज भट्टराई कर्जा विस्तार भएर सीडी रेसियो बढ्नुका चार कारण देख्छन् । पहिलो, गत वर्ष चैतदेखि भदाैसम्म कर्जा विस्तार ठप्प प्राय: भएकाले अहिले स्वाभाविक बढ्नुपर्ने थियो । दोस्रो, बैंकिङ कारोबार नै बढेकाले कर्जा वृद्धि भयो ।

तेस्रो, राष्ट्र बैंकले पुनर्कर्जालाई दिएको प्राथमिकता । राष्ट्र बैंकले चैत मसान्तसम्म मात्रै १ खर्ब २३ अर्ब पुनर्कर्जा दिएको छ ।

चाैथो, विगतका वर्षमा वैशाखमा निक्षेप अत्यधिक संकलन हुने गरेक‍ो थियो । य‍ो वर्ष भने वैशाखको निक्षेप पनि अन्य महिनाकै जस्तो देखिएकाले निक्षेपको तुलनामा कर्जा बढी देखिएको हो ।

निक्षेप र कर्जाबीचको अनुपात भने कतिपय देशमा हेरिने भए पनि नेपालमा यसको सीमा अहिले हटाइएको छ । राष्ट्र बैंकले बैंकको जम्मा पुँजी र निक्षेपको ८५ प्रतिशत कर्जा विस्तारको सुविधा दिएको छ । यो हिसाबले सीमाभित्र रहे पनि विज्ञहरू ९० प्रतिशतमाथिक‍ो सीडी रेसियो पनि जोखिमपूर्ण रहने बताउँछन् ।

पुँजी-निक्षेप र कर्जाको अनुपात (सीसीडी रेसियो) ८५ प्रतिशत ननाघेकाले जोखिम नरहेको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।

एनआईसी आक्रामक, एसबीआई र स्ट्यान्डर्ड घट्दो

यो १० महिनामा विस्तार भएको कर्जामा एनआईसी एसिया बैंकको मात्रै योगदान १३ प्रतिशत छ । यो अवधिमा ९३ अर्ब १७ करोड कर्जा बढेर २ खर्ब ६६ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ ।

त्यस्तै, १० महिनामा संकलन भएको निक्षेपमा २७ वाणिज्य बैंकमध्ये एनआईसीक‍ो भार मात्रै २० प्रतिशत छ । यो बैंकले यस अवधिमा ९३ अर्ब ५४ करोड निक्षेप संकलन गरेको छ ।

एनआईसीले यसरी आक्रामक रूपमा कारोबार वृद्धि गर्दा विदेशी लगानीको स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंकको यो समयमा १३ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँले निक्षेप घटेको छ । गत असारसम्म ९९ अर्ब १२ करोड रहेको यो बैंकको जम्मा निक्षेप अहिले ८५ अर्ब ४३ करोडमा झरेको छ । यसै समयमा कर्जा भने ७ अर्ब २० करोड रुपैयाँले बढेर ६४ अर्ब ७२ करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।

त्यस्तै, विदेशी साझेदारीको नेपाल एसबीआई बैंकको निक्षेप पनि ४ अर्ब ३३ करोडले घटेको छ । चैतसम्म असारक‍ो तुलनामा ९ अर्ब बढीले निक्षेप घटेकोमा वैशाखमा ४ अर्ब ९९ करोड बढेपछि समग्रमा १० महिनामा यो रकम घटेको देखिएको छ । यसै अवधिमा कर्जा भने ७ अर्ब ४६ करोड रुपैयाँले बढेर १ खर्ब १ अर्ब पुगेको छ ।

वैशाखमा ५ बैंकको कर्जा घट्यो, १२ बैंकको निक्षेप

वैशाख महिनामा समग्रमा १६१ अर्बको कर्जा र ११७ अर्बको निक्षेप थपिए पनि ५ वटा बैंकको कर्जा र १२ वटा बैंकको निक्षेप घटेको छ । चैत मसान्तको तुलनामा वैशाखमा बैंक अफ काठमाडौंको १७ करोड, मेगा २० करोड, नविल २२ करोड, एनसीसी ६१ करोड एसबीआई बैंकको १ करोड कर्जा घटेक‍‍ो छ ।

वैशाख महिनामा नै एनआईसी र कुमारी बैंकले उल्लेख्य निक्षेप संकलन गरे पनि १२ वटा बैंकको निक्षेप घटेको छ । जसमा कृषि विकास १ अर्ब ७ करोड, सेञ्चुरी ३ अर्ब १ करोड, सिटिजन ७१ करोड, एभरेस्ट २ अर्ब ५३ कर‍ोड, ग्लोवल ४ अर्ब ३२ कर‍ोड र मेगा बैंकको ४ अर्ब ८४ करोड निक्षेप घटेको छ ।

त्यस्तै एनसीसी ४ अर्ब ६३ करोड, एनएमबी ३ अर्ब ६४ करोड, प्रभु ६ अर्ब २ करोड, प्राइम १ अर्ब ४८ करोड, सिद्धार्थ ३ अर्ब ९१ करोड र सेञ्चुरी बैंकको ४१ करोड रुपैयाँले निक्षेप घटेको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, जेठ ५, २०७८ ११:५१