टेकुमा भुइँमा छन् कोरोना संक्रमित, वीर र ट्रमाका बेड भने खाली

A+ A A-

चिसो भुइँ !

शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुमा नियमित आइपुग्ने कोरोना संक्रमितको नियति बन्न पुगेको छ, चिसो भुइँ र कुर्सी ।

टेकु अस्पतालमा यतिखेर बेड अभाव हुँदा कैयौं उपचारत संक्रमितहरू भुइँमा सुत्न बाध्य भएका छन् । बेड अभावमा यसरी चिसो भुइँमा सुत्न बाध्य संक्रमितको संख्या दैनिक २० भन्दा बढी हुने गरेको छ ।

त्यसमा पनि कोभिड निमोनिया भएर आउने बिरामीको संख्या बढ्दै गइरहेको छ । अक्सिजन र भेन्टिलेटरको सहायताबिना चिसो भुइँमा संक्रमित बस्नुपर्ने बाध्यताले जोखिमसँगै मृत्यु पनि बढाइरहेकाे छ ।

गत शुक्रबार मात्रै गोरखा मनकामनाका शिक्षक बाबुराम लामिछानेले टेकु अस्पतालमा भेन्टिलेटरको अभावमा ज्यान गुमाए । काठमाडौं मेडिकल कलेज अस्पताललगायतका विभिन्न अस्पतालमा रातभरी कुर्दा पनि अक्सिजन नपाएपछि भौतारिँदै टेकु अस्पताल आइपुग्दा उनको अक्सिजन तह घटेर ३२ पुगेको थियो । तर, अस्पतालमा न बेड थियो न भुइँमा अटाउने ठाउँ । कुर्सीमै राखेर उनलाई तुरुन्तै अक्सिजन दिइयो ।

भुइँमा राखेर घोप्टो पारेर पनि सुताइयो । बल्लबल्ल उनको अक्सिजन तह बढेर ९० पुग्यो र उनलाई भित्री बेडमा सारियो । तर, भेन्टिलेटरको अभाव भएको टेकु अस्पतालमा उनको थप उपचार हुन सकेन र भोलिपल्ट नै लामिछानेले ज्यान गुमाए ।

कोरोनाको दोस्रो लहर बढेसँगै संक्रमितहरूको थेग्नै नसक्ने भिडमा अक्सिजन, आईसीयू र भेन्टिलेटरजस्ता अत्यावश्यक सुविधाको अभावमा छ ।

गत बिहीबार पनि टेकु अस्पतालमा उस्तै दृश्य दोहोरिएको थियो । भुइँमा लडिरहेका अन्दाजी ३५-३६ वर्षका एक युवालाई सास फेर्न गाह्रो भइरहेको थियो । कुनै पनि बेड खाली नभएपछि खाली कोठाको भुइँमै उनलाई राखियो । ढुकढुक चलिरहेको मुटुको चाल र स्वाँस्वाँको आवाज परैसम्म सुनिन थालेपाछि भने हतारिँदै चिकित्सकले अक्सिजन बढाउन ढाडमा ढ्यापढ्याप पार्न थाले ।

ड्युटीमा रहेका डाक्टर र नर्सले जतिसुकै प्रयास गरे पनि घटेको उनको अक्सिजन बढ्न सकेन । उनी छट्पटिएपछि भने हतारहतार आईसीयू सेवा विस्तार गरियो । तर, केही घण्टामै पेसाले रिक्सा चालक राजेन्द्र मल्लिकले ज्यान गुमाए ।

यिनै दृश्यहरूको साक्षात्कार गरिरहेका टेकु अस्पतालजस्ता कोभिड केन्द्रित अस्पतालका लागि ‘अस्पतालमा बेडको अभाव छैन’ भन्ने प्रधानमन्त्री ओलीकाे वाणी भद्दा मजाक बनेका छन् ।

टेकु अस्पतालको क्षमता ६० बेडको हो । तर, बिरामीको भरोसा बन्न पुगेको याे अस्पतालमा चाप बढेसँगै क्षमताभन्दा दोब्बर संख्यामा बेड बढाइएको छ । अस्पतालका निर्देशक डा. सागरराज भण्डारी भन्छन्, ‘१२० बेडभन्दा बढी भइसक्यो अब त । जति बेड थपे पनि पुग्दैन । भित्र भएको बिरामी निकाल्ने कुरा पनि भएन । प्राङ्गण, भर्‍याङ, प्यासेज कुनै पनि ठाउँ खाली छैन । कुरुवा बाटोमै सुतेका छन् ।’

त्यसैगरी त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा पनि बिरामीको लामबद्ध लाइन प्यासेजमा घट्न सकेको छैन ।

यसरी आएका बिरामीलाई फर्काउन असमर्थ टेकु र शिक्षण अस्पतालले क्षमताभन्दा दोब्बर संख्यामा बेड राख्नुका साथै प्राङ्गणमै संक्रमितका लागि उपचारमा कसूर बाँकी नराखेका बेला उपत्यकाकै वीर, ट्रमाजस्ता अत्याधुनिक अस्पतालमा भने बेड खाली छन् ।

वीर र ट्रमामा बेड खाली : बहाना अक्सिजन

५०० बेड क्षमताकाे वीर अस्पतालमा केवल १८१ बेडमा मात्रै संक्रमितको उपचार भइरहेको छ । कोभिड केन्द्रित भनेर नै सञ्चालन गर्ने गरी बनाइएको वीर अस्पतालको नयाँ सर्जिकल भवनको १ सय ७० बेड खाली नै छ ।

बेड हुँदाहुँदै पनि पर्याप्त अक्सिजन नहुँदा बेड सञ्चालनमा ल्याउन नसकेको वीर अस्पतालकी निमित्त कार्यकारी निर्देशक डा. शान्ता सापकोटा बताउँछिन् । उनी भन्छिन्, ‘अक्सिजनले गर्दा नै रोकिएको हो । अक्सिजन नभएसम्म भएका बेडलाई केही गर्न सकिँदैन । बिरामी राखेपछि जिम्मेवारी लिन पर्‍यो । अक्सिजनबिना सम्भव छैन ।’

१ सय ५० सिलिण्डर बराबर अक्सिजन उत्पादन गर्ने वीर अस्पतालको आफ्नै अक्सिजन प्लान्ट छ । डा. शान्ता भने पुरानै भवनका बिरामीका लागि नै उक्त अक्सिजनको खपत हुने भएकाले कोरोनाका थप संक्रमित भर्ना गर्ने नसकिएको बताउँछिन् । हाल वीर अस्पतालमा दैनिक थप १५० सिलिण्डर बराबरको अक्सिजन आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ ।

वीर अस्पताल छेउमै रहेको राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरको पनि हालत उस्तै छ । दुई सय बेडको श्यया बनाएर आफूलाई कोभिड केन्द्रित अस्पताल घोषणा गरेको ट्रमा सेन्टरमा हाल अक्सिजन अभावकै कारण केवल (शुक्रबारसम्म) १२७ जना बिरामीले मात्रै उपचार पाइरहेका छन् । अर्थात् आधाजसो बेड ट्रमाको खाली नै छ ।

राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरका निर्देशक डा. सन्तोष पौडेलले अक्सिजनको सुनिश्चितता नभएसम्म थप बिरामी भर्ना लिन नसकिने बताउँछन् । ट्रमा सेन्टरलाई दैनिक ४०० सिलिण्डर बराबर अक्सिजन आवश्यकता छ तर कोभिड-१९ संकट व्यवस्थापन केन्द्र (सीसीएमसी) को बैठकले कोटा निर्धारण गरिदिएकाले अक्सिजनको पूर्ति हुन नसकेको उनको गुनासो छ ।

अस्पतालका दृश्यले पुनः एकपटक नेपालको ध्वस्त स्वास्थ्य प्रणालीको चित्र उतारिदिएको जनस्वास्थ्य विज्ञ डा. शरद वन्त बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘महामारीमा पनि भएकै संरचनाको प्रयोग नहुनु दुखद् हो ।’

कोभिड उपचारका लागि आवश्यक भौतिक संरचना, अक्सिजन, आईसीयू एवं भेन्टिलेटरलगायतको पूर्वतयारी नगर्नुको परिणाम अहिले अस्पतालहरूले भोगिरहेको उनी बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, जेठ ३, २०७८ १६:४५