नाटक 'मितज्यू' युट्युबमा रिलिज हुने, निर्देशक दयाहाङ भन्छन्- अवसर र चुनौती दुवै छ

नाटक 'मितज्यू' युट्युबमा रिलिज हुने, निर्देशक दयाहाङ भन्छन्- अवसर र चुनौती दुवै छ

A+ A A-

अभिनेता दयाहाङ राईको निर्देशनमा सात वर्षअघि मण्डला थिएटरमा 'मितज्यू' नामक नाटक मञ्चन भएको थियो । मण्डला थिएटरले निर्माण गरेको यो नाटकलाई सोमनाथ खनालले लेखेका थिए । धेरैले रुचाएको यो नाटक दयाहाङ र उनको टिमलाई पनि मन परेको थियो ।

उक्त नाटकपछि मञ्चन भएपछि दयाहाङ राईको बाटो फिल्म तिर मोडियो । दयाहाङले फिल्ममा क्रेज बनाए । विस्तारै उनी फिल्मकै काममा नै व्यस्त बने । नाटकबारे खासै सोच्न पाएनन् । कोभिड-१९ का कारण दयाहाङले आफ्नो पुरानो नाटक 'मितज्यू'लाई सम्झिने फुर्सद पाए । मण्डला थिएटरमा आबद्ध साथीहरूलाई उनले सम्झाए पनि । उनीहरूबीच नाटकलाई रि-डिजाइन गरेर मञ्चन गर्ने सल्लाह भयो ।

कोरोनाको महामारी सकिएपछि यो नाटकलाई सातै प्रदेशमा मञ्चन गर्ने टिमको निर्णय थियो । बन्द कोठामा नभएर खुला चौरमा नै नाटक मञ्चन गर्ने तयारी गरिरहेका थिए, दयाहाङ र मण्डला टिम ।

तर, कोरोनाको महामारी झनै बढेपछि अहिलेलाई उनीहरूको योजना विफल भयो । दयाहाङ भन्छन्, 'योबीचमा अवस्था केही सामान्य बनेको थियो । तर, हामी तयार भइसकेका थिएनौं । त्यसैले योबीचमा मञ्चन गर्न सकिएन ।'

कोरोनाको दोस्रो लहर बढेपछि दयाहाङ र उनको टिमले विकल्प खोज्न लागे । 'मञ्चमा देखाउन नसक्ने भएपछि कसरी देखाउने होला ?

दयाहाङ र उनको टिमले नाटकलाई डिजिटल रुपमा रिलिज गर्ने नयाँ सोच राखे । विकल्पमा युट्युबलाई रोजे ।

दयाहाङ भन्छन्, 'बन्द कोठामा बसेर हेर्न पनि नसकिने र खुला चैरमा भिडभाड गरेर पनि हेर्न नसकिने भएपछि हामीले युट्युब रोजेका हौँ । युट्युबमा भएपछि त सबैले सहज रुपमा हेर्न पाउनु हुने भयो नि त ।'

एक वर्षदेखि नाटक हेर्न नपाएका दर्शकलाई लक्षित गर्दै यो नाटकलाई युट्युबमा रिलिज गर्न लागिएको दयाहाङले बताए । 'नाटकलाई याद गरिरहनुभएका दर्शकलाई नाटकसँग नजिक बनाइरहन पनि हामीले युट्युबमा हाल्न लागेका हौँ', दयाहाङले भने ।

युट्युब चुनौती कि अवसर ?

नाटक मञ्चका लागि बनाइएको हुन्छ । नाटकलाई कुनै पनि डिजिटल माध्यमबाट सार्वजनिक गर्ने चलन छैन । नेपालमा पनि पहिलोपटक नाटकलाई अफिसियल रुपमा युट्युबमा सार्वजनिक गर्न लागिएको हो ।

यसका चुनौती र अवसर दुवै छन् । निर्देशक दयाहाङले पनि यो कुरालाई महसुस गरेका छन् । उनी भन्छन्, 'केही नयाँ काम आट्छौँ भने त्यहाँ अवसरसँगै चुनौती पनि भइहाल्छ । हामी चुनौतीलाई पनि स्वीकार्न तयार छौँ ।'

नाटकलाई डिजिटल प्लेटफर्ममा रिलिज गर्दा थिएटरमा गएर नाटक हेर्ने प्रवृतिमा असर गर्न सक्छ । पैसा र समय खर्च गरेर कोही थिएटरसम्म पुग्दैन । यो डिजिटल रिलिजको चुनौती हुनसक्छ ।

तर, दयाहाङ मञ्चमा हेर्न बानी परेका दर्शकहरू मञ्चमा नै आउने बताउँछन् । उनी भन्छन्, 'मञ्चमा दर्शकले कलाकारसँग जुन कनेक्सन बनाएर नाटक हेर्नुहुन्छ त्यो युट्युबमा हेर्दा पाइँदैन । त्यसैले उहाँहरूलाई युट्युबमा हेरेर के सन्तुष्टि मिल्ला र ? उहाँहरू त थिएटरमा नै आइहाल्नुहुन्छ नि ।'

दयाहाङ यो नाटकले थिएटरका दर्शक बढाउने तर्क गर्छन् । 'हाम्रो थिएटरको रेगुलर दर्शक भनेको तीन हजार हाराहारीमा हुनुहुन्छ । तर, युट्युबमा हालेपछि त यसलाई धेरैले हेर्न सक्नुहुन्छ नि त', दयाहाङ भन्छन्, 'जतिले हेर्नुहुन्छ उहाँहरूलाई पक्कै थिएटरको मज्जा लिने रहर जाग्नेछ ।'

प्राय: नाटक डकुमेन्टेसनका लागि खिच्ने गरिन्छ । तर, त्यसमा न खिचाइ राम्रो हुन्छ, न साउण्ड नै राम्रो सुनिन्छ । यो नाटक खिच्दा भने हरेक पक्षमा ध्यान दिइएको दयाहाङले बताए । उनी भन्छन्, 'हामीले नाटक खिच्दा क्यामेराको एङ्गलदेखि साउण्डसम्मलाई विशेष ध्यान दिएका छौँ । हरेक पक्षबाट नाटकलाई उत्कृष्ट देखाउन हामीले प्रयास गरेका छौँ । युट्युबमा हेर्दा पनि नाटकलाई भने राम्रोसँग बुझ्न सकिन्छ ।'

०००

सात वर्षअघि प्रदर्शन भएको नाटकलाई रि-डिजाइन गरेर नै रिलिज गर्न लागिएको दयाहाङले बताए । नाटकमा अधिकांश पुराना कलाकार नै दोहोरिएका छन् ।

युट्युबमा रिलिज गर्ने भएपछि गत चैत महिना अन्तिम साता नाटकको छायांकन गरिएको थियो । नाटकमा बुद्धि तामाङ, विजय बराल, सृजना सुब्बा, उमेश तामाङ, विकाश जोशी, किरण चाम्लिङ, अंकित खड्का, अनुप न्यौपानेलगायतको मुख्य भूमिका रहेको छ ।

राजन खतिवडाको मञ्च परिकल्पना रहेको नाटकलाई शैलेन्द्रध्वज कार्कीले खिचेका छन् भने नाटकमा बेनुका राईको संगीत सुन्‍न सकिनेछ । 'मितज्यू' नाटक दुई जना वृद्धको किशोरावस्थातिरको ‘फ्लासब्याक’ कथा हो । नेपाली संस्कृतिमा लोकप्रिय रहेको मितेरी साइनो अन्‍तर्गत एक जोडा मितको अन्तरकुन्तर कथा यो नाटकमा प्रस्तुत गरिएको छ ।

मितेरी साइनोसँगै उनीहरूका अन्य सम्बन्ध, तिनका उतारचढाव र तिनीहरूले दुई मितको जीवनमा पारेको प्रभावलाई नाटकको घटनाक्रममा बुनिएको छ ।

नाटक ३१ वैशाख शुक्रबार साँझ ५ बजे मण्डला थिएटरको आधिकारिक युट्युव च्यानलमार्फत सार्वजनिक हुनेछ ।

ट्रेलर :