६ महिनामा दुई पटक कोरोना संक्रमण ? विज्ञ भन्छन्- संक्रमण पटक-पटक हुन सक्छ, सचेत हुनुस्

६ महिनामा दुई पटक कोरोना संक्रमण ? विज्ञ भन्छन्- संक्रमण पटक-पटक हुन सक्छ, सचेत हुनुस्

A+ A A-

गएको दसैँमा पहिलो पटक कोभड संक्रमित भएका २६ वर्षीय रोमश खतिवडालाई १५ वैशाखमा पुनः संक्रमण देखियो । उनले वैशाखको दोस्रो हप्ता नै भेरोसिल चाइनिज खोपसमेत लगाएका थिए ।

पहिलो पटक संक्रमण हुँदा सिटी भ्यालु १३.५ थियो भने यस पटक संक्रमण हुँदा सिटी भ्यालु २४ देखिएको छ । पहिलो पटकको भन्दा दोस्रो पटकको संक्रमणमा आफूलाई गाह्रो भएको खतिवडाको अनुभव छ ।

खतिवडालाई पहिलो पटक संक्रमित हुँदा थकान हुने, टाउको दुख्ने, टन्सिल, ज्यान दुख्नेजस्ता लक्षण भएकोमा हाल पनि सोही लक्षणहरू दोहोरिएका छन् । ‘खोकी थपिएको छ । टाउको सहनै नसक्ने गरी दुखिरहेछ, ज्वरो पनि छ,’ उनले भने ।

पहिलो पटक संक्रमण भएयता नै जिउ गल्ने र साइक्लिङ गर्न नसक्ने भएका उनी दोस्रो पटक पनि थलिएका छन् ।

पहिलो पटक संक्रमित भएर निको भइसकेका खतिवडा छ महिना नबित्दै पुनः संक्रमित हुनु स्वाभाविक हो या होइन ? त्यसमाथि झन् उनले त खोप पनि लगाएका थिए ।

भाइरोलोजिस्ट डा. शेरबहादुर पुन पुनः संक्रमित भएर शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल आउनेको संख्या उल्लेखनीय रहेको बताउँछन् । भारतमा गरिएको एक अनुसन्धानले ४ दशमलव ५ प्रतिशतलाई पुनः संक्रमण हुने सम्भावना भएको देखाएको थियो ।

यद्यपि नेपालमा त्यसबारे केही लेखाजोखा भएको छैन । ‘हालसम्मको अध्ययन, अनुसन्धान र सम्भाव्यतालाई आधार मान्ने हो भने हाम्रो शरीरमा प्राकृतिक रूपमा संक्रमण भएर शरीरमा बन्न सक्ने रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता ३ महिनादेखि ५/६ महिनासम्म हुन्छ । त्यति समयसम्म पुनः संक्रमण हुने सम्भावना कम हुन्छ । अथवा कम हुन्छ भन्दा पनि ती मान्छेहरूमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता केही समयका लागि बस्छ,’ डा. पुन त्यसपश्चात् प्रतिरोधात्मक क्षमतामा ह्रास आउने बताउँछन् ।

तसर्थ अनुसन्धानलाई आधार मान्ने हो भने पुनः संक्रमण हुन सक्छ । केही अनुसन्धानहरूमा पुनः संक्रमितमध्ये आधालाई पहिलेभन्दा कडा संक्रमण देखिएको र आधालाई पहिलेभन्दा कम संक्रमण देखिएको डा. पुन बताउँछन् ।

अहिले पनि टेकु अस्पताल फिबर क्लिनिकमा पुन: संक्रमित भएर आउनेको संख्या उल्लेख्य छ । ‘हाम्रो शरीरमा प्राकृतिक रुपमा संक्रमण भइसकेपछि जुन एन्टिबडी उत्पन्न हुने गर्छ, त्यो लामो समय नरहँदो रहेछ,’ हालको अनुभवले यही बताउने डा. पुनको निष्कर्ष छ ।

यसको राम्रो एउटा उदाहरण ब्राजिलको एउटा शहर भएको उनको भनाइ छ । कोरोनाले नराम्रोसँग प्रभावित बनाएको उक्त शहर हर्ड इम्युनिटीमा गएको अनुमान गरिँदै गर्दा त्यसको पाँच/सात महिनापछि फेरि कोरोनाको चर्को प्रकोप देखियो । थुप्रै मानिसहरूको मृत्यु भयो ।

अहिले पनि कतिपय संक्रमितको एन्टिबडी टाइटर हेर्दा जिरो हुने गरेको उनको अनुभव छ । डा. पुन भन्छन्, ‘त्यसले गर्दा कसलाई कति समयसम्म कस्तो हुन्छ भन्न सकिँदैन । बटम लाइनचाहिँ यो लामो समयसम्म रहँदैन । पुनः संक्रमण हुने सम्भावना छ तर कसलाई कडा र कसलाई सामान्य भन्न सकिँदैन । दुबईमा बराबरी जस्तो देखिएको थियो । यो खोजीको विषय हो, कसलाई गाह्रो हुन्छ, कसलाई सामान्य भन्न सकिँदैन ।’

‘त्यसैले हामीले सचेत हुनुपर्छ । सचेत हुनुको विकल्प छैन’, डा. पुनले भने ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, वैशाख २९, २०७८ ०८:२३