यी युवा जसले आफ्नो बेड र अक्सिजन अर्का संक्रमितलाई दिएर आफू स्टुलमा बसे

A+ A A-

काठमाडौं टेकुस्थित शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालको आँगनमा यत्रतत्र कोरोना संक्रमित छन् । बेड खाली हुने प्रतिक्षमा मुखमा अक्सिजन पाइप लगाएर पल्टिएका छन् कोरोना संक्रमित ।

अस्पतालको कोभिड वार्ड छिर्ने ढोकामा राखिएका बेड मात्र होइन, बेञ्चसमेत कोरोना संक्रमितले भरिभराउ छन् । अस्पतालभित्र ओहोरदोहोर गर्ने बाटोको दायाँबायाँ बेड राखेर बिरामीको उपचार चलिरहेको छ ।

अस्पतालका चिकित्सक डा. श्रवण कुमार मण्डलका अनुसार ५ बेडको आकस्मिक कक्षमा २५ बेड राखिएको छ । त्यतिले पनि नपुगेर अस्पतालको करिडोर र ग्यालरीमा राखिएका बेडसमेत भरिएका छन् । बिरामी कुरुवाका लागि राखिएका बेञ्चमा समेत संक्रमित राख्नु परेको छ ।

शुक्रबार मध्याह्न, कोभिड वार्डको ग्यालरीमा राखिएका बेडमा अक्सिजनको भरमा शास फेरिरहेका कोरोना संक्रमित ढल्किएका छन् । त्यही ग्यालरीमा रहेको बेड नं २५ मा अक्सिजन लगाइएका एक जना बृद्ध घोप्टो परेर पल्टिएका छन् ।

बेड नं २५ मै कुहिना टेकाएर स्टुलमा टुक्रुक्क बसेका छन् एक युवक । मास्क, फेसशिल्ड लगाएका युवकले हातमा सेतो पञ्जा पनि लगाएका छन् । झट्ट हेर्दा ति युवक बिरामी कुरुवा हुन् की जस्तो लाग्छ ।

तर, उनी आफैँ कोरोना संक्रमित हुन् । उनी आफैँ अक्सिजनको साहारा आवश्यक परेर अस्पताल आएका हुन् । कोरोना संक्रमणले उनको फोक्सोमा निमोनिया भइसकेको छ ।

स्टुलमै बसेर उपचार खोजिरहेका यी युवा हुन् दाङ, शान्तिनगरका २५ वर्षे नविन शर्मा । उनलाई २१ वैशाखमा कोरोना संक्रमण देखियो । २२ वैशाखसम्म कीर्तिपुरस्थित कोठामा ‘आइसोलेट’ भएर बसेका उनी २२ वैशाखकै राति स्वास फेर्न गाह्रो भएपछि २३ वैशाखमा टेकु अस्पताल आइपुगे ।

‘तारन्तार खोकी लाग्न थाल्यो । स्वास फेर्नै गाह्रो भएपछि अस्पताल आएँ,’ उनी सुनाउँछन्, ‘यहाँ आएर पनि बेड पाइएन, बाहिरै बस्नुपर्‍यो ।’ २३ वैशाखदेखि उनी अस्पतालमै छन् ।

तर, २३ वैशाखमा अस्पतालका सबै बेड भरिभराउ थिए/छन् । ग्यालरी, प्यासेजका बेञ्चसमेत खाली थिएनन्/छैनन् । स्वास फेर्न अक्सिजन नभइ नहुने भएपछि स्वास्थ्यकर्मीले उनलाई आकस्मिक कक्षको बाहिर राखिएको बेञ्चमा राखेर अक्सिजन दिए । अक्सिजन पाएपछि राहतको लामो सास फेरे उनले । ‘अक्सिजन लगाएपछि हलुको भयो,’ उनले भने ।

अस्पतालको पिँढीमा अक्सिजनको सहारामा रात बिताएपछि २४ वैशाखको दिउँसो उनले अस्पताल भित्र छिर्न पाए । २४ वैशाख १२ बजेतिर उनलाई अस्पतालको ग्यालरीमा राखिएको बेड नं २५ मा राखियो । ‘बेड पाएपछि अब त बाँचिन्छ जस्तो लागेको थियो,’ उनी सुनाउँछन् । स्वास फेर्न सहज होस भनेर अक्सिजन पाइप पनि लगाइयो ।

१२ बजेदेखि २ बजेसम्म उनी बेड नं २५ मा अक्सिजनको सहारामै थिए । कोरोनाको दोस्रो लहर सुरु भएसँगै दैनिक संक्रमित हुने र मर्नेको संख्या बढिरहँदा अस्पताल आउने बिरामीको संख्या पनि बढिरहेको छ । स्वास्थ्य अवस्था जटिल भएका संक्रिमितलाई अस्पतालले बेड नभए पनि अक्सिजन दिएर, बेञ्चमा, स्टुलमा, पिँढीमा राखिरहेको छ । शर्मालाई बेडमा राखिएको केही बेरमै कोरोना संक्रमित भएका ५५ वर्षे पुरुष खोक्दै, लडखडाउँदै आइपुगे ।

अहिले जुन स्टुलमा शर्मा बसिरहेका छन्, स्वास्थ्यकर्मीले ति पुरुषलाई त्यही स्टुलमा राखे । आफ्नै अगाडिको स्टुलमै बिरामी राखिएपछि शर्माले बेडबाटै टाउको उठाएर हेरे ।

‘उहाँ त यो करिडोर नै हल्लिने गरि खोकिरहनु भएको थियो,’ बिरामीको हाल सुनाउँछन् शर्मा । कंलकीबाट आएका ति पुरुष स्टुलमा बस्न नसकेर अस्पतालको चिसो भुइमै थचारिए ।

अस्पतालको चिसो भुइमा परेपछि उनी झनै छटपटाउन थाले । भुइमा छटपटाइरहेका बृद्ध देखेपछि शर्माको मन पग्लियो । ‘उहाँ भुइमा पल्टिरहनु भएको थियो,’ शर्मा सुनाउँछन्, ‘स्वास फेर्न नसकेर घाँटीबाट चरचर आवाज आइरहेको थियो, खोकी पनि उस्तै चर्को थियो ।’

बुढा मान्छेको बेहाल देखेपछि उनलाई के गरौँ, कसो गरौँ भयो । त्यसपछि उनले आफ्नै जीवन दाउमा राख्ने कठोर निर्णय लिए । भुइमा छटपटाइरहेका बृद्धलाई शर्माले आफूले पाएको बेडमा राखे । आफूले लगाइरहेको अक्सिजन खोलेर बृद्धको मुखमा लगाइदिए । बेड र अक्सिजनको हाहाकार मच्चिरहेको यो संकटको घडीमा आफूले पाएको बेड र अक्सिजन दिए शर्माले ।

‘मलाई भन्दा उहाँलाई बढी गाह्रो भएको देखेँ,’ कुहिनो टेकाएको बेडमा ज्यान ढल्काउँदै शर्मा भन्छन्, ‘उहाँको छटपटाहट देख्नै सकिन । सहनै सकिन ।’ शर्मा आफैँ स्टुलमा सिधा बस्न सकिरहेका छैनन् । उनी आफैँले अडिनका लागि बेड र स्टुलको सहारा लिनु परिरहेको छ । केहीबेर अघिसम्म उनी आफैँ अक्सिजनको सहारामा थिए ।

२४ वैशाखमा भक्तपुर इन्टरनेसनल अस्पतालमा अक्सिजन अभावमा दुई जना कोरोना संक्रमितको ज्यान गयो । बृद्धलाई जोगाउन भन्दै शर्माले आफ्नो बेड र अक्सिजन दिए । तर, उनलाई थाह छैन आफ्नो अवस्था के हुन्छ भनेर ।

शर्मालाई संक्रमणले स्वास फेर्न नै मुस्किल बनाएको छ । खोकी पनि चर्को छ । त्यसमाथि उनी स्टुलमा बसेका छन् । ‘कुनै न कुनै बेड त खाली होला नि,’ शर्मा आश मान्दै भन्छन् । उनलाई थाह छ अस्पतालमा सहजै बेड पाइदैन । उनले पनि त एक दिन एक रात पर्खिनु परेको थियो बेड पाउन ।

‘म आफूलाई भने केही बेर भए पनि अक्सिजन र बेड नहुँदा पनि धान्न सक्छु जस्तो लाग्यो,’ शर्मा सुनाउँछन्, ‘तर, उहाँले त धान्न सक्नुहुन्न जस्तो लाग्यो ।’

‘हाम्रो लागि पो उहाँ अपरिचित हो । सरकारका लागि संक्रमितको सूचिमा थपिने संख्या,’ शर्मा भन्छन, ‘तर, उहाँ कसैको बुबा हो, बाजे हो । कसैको परिवारको मियो हो नि त...’ यति बोल्दा बोल्दै शर्मा खोक्न थाल्छन् । ‘थोरै बोल्यो कि खोकी लाग्छ, बोल्नै सक्दिनँ ...’

शर्माको चर्को खोकी सुनेपछि बेडमा पल्टिएका बृद्ध उठ्ने प्रयास गर्छन् । पहिलो प्रयासमा असफल भएपछि शर्माले उनलाई उठाउन सहयोग गरे । मुखमा अक्सिजन मास्क लगाएका उनी बोल्न सक्दैनन् । बेडमा बसेर उनी शर्मालाई हेरेर अक्सिजन मास्कभित्रबाटै मुस्कुराउने प्रयास गर्छन् । बेडमा बस्न नसकेपछि उनी फेरी ढल्किन्छन् ।

अस्पतालले संक्रिमतलाई राख्नका लागि बेञ्च, टेबुलदेखि भएभरको खाली ठाउँ प्रयोग गरिसकेको बताउँछन् डा. मण्डल ।

‘अस्पतालका कुनाकाप्चा सबै ठाउमा बिरामी राखिसक्यौँ,’ डा. मण्डल भन्छन्, ‘हामीहरू पनि २४ घण्टे ड्युटी गरिरहेका छौँ ।’ अस्पताल र स्वास्थ्यकर्मीले सम्पूर्ण प्रयास गर्दा पनि बिरामी धान्न धौ–धौ भइरहेको सुनाउँछन डा. मण्डल ।

‘संक्रमितको संख्या बढेको बढ्यै छ । हामीलाई चाप धान्न गाह्रो भइसक्यो । बेडको त कुरै छाड्नुहोस, बेञ्च र पिँढीमा बस्ने ठाउँ पाउन पनि मुस्किल छ,’ डा. मण्डलले सुनाए ।

‘बहुत दुःख पाइन्छ,’ कोभिड वार्डको स्टुलमा बसेका शर्मा कोरोनाबाट जोगिन आग्रह गर्दै भन्छन्, ‘तीन दिन भयो आँखा चिम्लन सकेको छैन । खोकी लागेको लाग्यै छ । हैरान हुँदो रहेछ ।’

टेकुदेखि शिक्षण अस्पताल आँगनमै छन् संक्रमित

टेकु अस्पतालको बेञ्चमा छटपटाइरहेका छन् सिरहा घर भएका एक संक्रमित । काभ्रेपलाञ्चोकको कुन्ताबेसीमा निर्माण मजदुरको काम गर्ने उनी कोरोना संक्रमण पुष्टि भएपछि बिहबार अस्पताल आइपुगे । उनले अझै बेड पाएका छैनन् । घरि अस्पतालको आँगन त घरी बेञ्चमा बस्न गइरहेका उनलाई अस्पतालले भर्ना गर्नु पर्दैन भनेको छ ।

‘भर्ना नभइ कहाँ जाउँ त ?,’ उनी प्रश्न गर्छन् । कोरोना संक्रमित ज्यान लिएर उनी काम गर्ने स्थानमा पनि जान सक्दैनन् । घर त झन् जान सक्दैनन् । ७ जनाको परिवार छ उनको । ‘घरमा पनि बुढा मान्छे छन्, बच्चाबच्ची छन् कसरी जाने ?,’ उनी सुनाउँछन्, ‘काम गर्ने ठाउँमा पनि कोरोना लिएर गयो भने सबैजना रिसाउँछन् । अब कहाँ जानु म ?’

तीन महिनाअगाडि सर्लाहीबाट मजदुरी गर्न आएका उनले अझै घरमा आफू संक्रमित भएको बताएका छैनन् । ‘घरमा बतायो भने चिन्ता मान्छन्,’ उनले भने, ‘कमाउन आको मान्छे कोरोना लाग्यो भनेर सबै रुन्छन् ।’

संक्रमण मुक्त नहुञ्जेलसम्म अस्पतालको बेञ्चमै बस्ने सोच बनाएका छन् उनले । ‘जाने ठाउँ कहीँ छैन, बरु यही बस्छु,’ उनी सुनाउँछन्, ‘यहाँ डाक्टर त हुन्छन् ।’ आफूभन्दा सिकिस्त बिरामीलाई मात्र अस्पतालमा राखिएको छ ।

अस्पतालमा बेड खाली नभएको थाह छ उनलाई । त्यसैले त उनी भन्छन, ‘सिकिस्त भएको मान्छेको बदलामा मलाई राख भन्न मिलेन,’ उनी भन्छन्, ‘स्वास फेर्न त मलाई पनि गाह्रो भइरहेछ । यहाँ त मभन्दा पनि सिकिस्त मान्छे छन् । बरु यही बेञ्चमा बस्छु, केही भयो भने डाक्टरले त हेरिहाल्छन् ।’ अस्पतालमा बस्नकै लागि भनेर उनले आफ्ना लुगाफाटा समेत साथमै बोकेका छन् ।

शिक्षण अस्पतालमा पनि कोरोना संक्रमित अस्पतालको पिँढीमै बेड पाउने आशमा बसिरहेका छन् । अस्पतालको पिँढीमै अक्सिजनको सहारमा बिरामी पल्टिएका छन् । एक रात पाटन अस्पतालको आँगनमा राखेपछि सुरज गजुरेलले आमालाई शिक्षण अस्पताल ल्याए ।

तर, शिक्षण अस्पतालमा पनि बेड नपाएपछि अस्पतालको पिँढीमै राखेर गजुरेलकी आमाको उपचार भइरहेको छ । ‘पाटनमा त यत्तिको बेड पनि पाइएको थिएन,’ गजुरेलले सन्तोष मानेका छन्, ‘यहाँ बाहिरै भए पनि बेड र अक्सिजन त पाइएको छ ।’

शिक्षण अस्पतालको पिँढीमा पनि सबैले बेड त कहाँ पाएका छन् र । एक रात सिभिल अस्पतालको चिसो भुइमा बिताउँदा समेत बेड नपाएपछि शिक्षण अस्पतालमा बेड पाउने आशले आएका राजेश घिमिरेले शिक्षण अस्पतालको पिँढीमासमेत बेड पाएनन् । अक्सिजनको सहारमा स्वास फेरिरहेका घिमिरे जस्तै अरु धेरै संक्रमित अस्पतालको पीँढीमा छन् ।

पिँढीमा राखिएका बेडसमेत भरिएपछि उनलाई श्रीमतीले म्याटमाथि आफ्नो सल ओच्छ्याएर भुइमै सुताएकी छन् । घिमिरेसँगै आएकी उनकी श्रीमती पनि कोरोना संक्रमित हुन् । उनको पेटमा सात महिनाको गर्भ छ ।

कोरोना संक्रमित गर्भवती उनी सकिनसकी श्रीमानको रेखदेखमा लागेकी छन् । ‘बेड पाइन्छ त भन्या छन्,’ उनले सुनाइन्, ‘दिउँसो १२ बजेदेखि पर्खिरहेका छौँ, कतिखेर पाइन्छ थाह छैन ।’

शिक्षण अस्पतालमा कोभिड संक्रमितका लागि भनेर छुट्याइएका तीन सय बेड संक्रमितले भरिएका छन् । सबै बेड भरिएपछि पिँढीमै संक्रमित राखिएको अस्पतालले बताएको छ । आइतबारदेखि अस्पतालको प्राङ्गणमै टेन्ट राखेर संक्रमितको उपचार गर्ने अस्पताल प्रशासनले तयारी गरेको छ ।

सरकारले असारसम्म संक्रिय संक्रमितको संख्या १ लाख नाघ्ने अनुमान गरेको । अक्सिजनको माग पनि दुई गुणाले बढ्ने सरकारको अनुमान छ ।