भोकै परिने पिरमा छन् पर्दा पछाडिका हिरो

A+ A A-

नेपाली चलचित्र क्षेत्रका 'फोकस पुलर' मनोज मलाकर ‘मुन्ना’ ले अघिल्लाे वर्ष लकडाउन हटेसँगै फिल्ममा काम पाए । लकडाउनमा थुनिएर बस्दा आइलागेको आर्थिक संकट टर्ने भयो भनेर निकै खुसी भए उनी ।’

३० प्रतिशत पारिश्रमिक बुझेर उत्कट उत्साहसाथ उनले फिल्म ‘डिसेम्बर फल्स’को सुटिङ सेट जोइन गरे । अनवरत खटिए । ३५ दिनमा फिल्मको छायाँकन सकियो ।

मुन्नाले निर्मातासँग आफ्नो बाँकी पारिश्रमिक मागे । निर्माताले उनलाई चेक काटिदिए । खुसी हुँदै मुन्ना सुटिङ सेटबाट बिदा भए ।

तर, उनको खुसी लामो समय टिक्न सकेन । कारण, निर्माताले दिएको चेक बाउन्स भयाे । अहिलेसम्म निर्माताबाट पैसा लिन नसकेकाे मुन्नाले बताए । ‘चेक साटिएन भनेर निर्मातालाई फोन गरेँ । अहिले त मेरो फोन नै उठाउनु हुन्न’, उनले गुनासो पोखे ।

काेराेनाकाे फलावट तीव्र बनेपछि अहिले काठमाडाैं उपत्यकासहित देशका विभिन्न जिल्लामा निषेधाज्ञा गरिएकाे छ । र, याे कहिलेसम्म लम्बिन्छ टुंगाे छैन । मुन्ना फेरि आर्थिक संकट दोहोरिने पिरलाेमा छन् । भन्छन्, ‘अहिले काम गरेर अलिअलि पैसा जोगाइएको छ । फेरि बन्द भएपछि १ महिनासम्म त जसोतसो बचिँएला, त्यसपछि काम पाइएन भने गाह्रो छ ।’

मुन्ना काठमाडौंमा एक्लै बस्छन् । उनकाे परिवार विराटनगरमा छ । जेठो छोरा भएकाले घरको सम्पूर्ण जिम्मेवारी मुन्नामाथि नै छ । अहिले उनलाई ठूलो चिन्ता छ, ‘एक महिनापछि पनि काम पाइएन भने कसरी परिवार पाल्ने ?’

फिल्म क्षेत्रमा लागेर पाएको दुःख सम्झिँदै मुन्ना भन्छन्, ‘बाहिरबाट हेर्दा वाह छ फिल्म क्षेत्र । भित्र त साह्रै दुःख छ ।’

निषेधाज्ञासँगै सबै काम ठप्प भएपछि फिल्म क्षेत्रका धेरै प्राविधिकहरू चिन्तित छन् । उनीहरूलाई एउटै डर छ- ‘अघिल्लाे वर्षजस्तै तीन/चार महिनासम्म निषेधाज्ञा भयाे भने के खाने ?’

२७ वर्षयता फिल्म क्षेत्रमा काम गर्दै आएका अशोक श्रेष्ठलाई पनि यस्तै पीर छ । पहिलो लकडाउन खुलेपछि उनले केही म्युजिक भिडियो र सर्ट फिल्ममा काम गरे । पहिलो लकडाउनले उनलाई केही पैसा बचत गर्नुपर्ने शिक्षा दिएको थियो । त्यसैले उनले कामबाट आएको पारिश्रमिकबाट केही रकम बचाएका पनि थिए ।

तर, लकडाउनजस्तै कडा निषेधाज्ञापछि उनले आफ्नो बचतको पोको नफुकाई सुख पाएनन् । भन्छन्, ‘बीचमा केही काम गरेर पैसा बचाएको थिएँ । अब फेरि बन्द हुने भएपछि त्यही पैसाले खाइरहेको छु । खोई कति समय पो पुग्ला र !’

एक महिनाभन्दा बढी बन्द भए आफू पुन: आर्थिक संकटमा पर्ने भय उनलाई छ । ‘एक महिना त यसो-त्यसो गरेर बाचौँला, त्यसपछि पनि काम पाइएन् भने त बिजोग हुन्छ’, उनले भने ।

त्यस्तै, कुक रमेश लामाले अघिल्लाे लकडाउनपछि फिल्ममा काम पाएका छैनन् । त्यसयता उनले २-३ वटा भिडियोमा काम गरे । यसबीचमा १२-१५ हजार रूपैयाँजति कमाएकाे उनी बताउँछन् ।

भन्छन्, ‘यति पैसाले घर कसरी चलाउनु ? म त एक वर्षदेखि ऋणमा चलिरहेको छु । परिवार पाल्नैपर्‍यो । बच्चाको स्कुल फि बुझाउनैपर्‍यो । साह्रै गाह्रो भइरहेको छ ।’

फिल्म निर्माण कम्पनीहरूले आफ्ना नजिकका व्यक्तिहरूलाई च्याप्दा आफूले काम नपाएको गुनासो गर्छन्, रमेश । ‘हामीलाई त कसले काम दिने र ?’, उनले दुःख पोखे ।

नुवाकोटका रमेशले फिल्म क्षेत्रमा काम गरेको १७ वर्ष भयाे । उनले पकाएको खाना नखाने कलाकार कमै छन् । तर, आज उनले चुल्हाे बाल्न ऋण काड्नु परेकाे छ ।

‘पहिलापहिला त पैसा नै हुँदैन थियो । अहिले अलिक पैसा दिन्छन्’, रमेश भन्छन्, ‘तर, जहान परिवार पाल्नुपर्दा बचाउन पो कहाँ सकियो र !’

नेपाली फिल्ममा साउण्ड डिजाइनरको काम गर्ने माधव थपलिया उमेरले ६४ वर्षका पुगे । फिल्ममा काम गरेको ३७ वर्ष बढी भयो । तर, उनको आर्थिक स्थिति पनि उस्तै दयनीय छ ।

माधवले लकडाउनपछि एउटा भोजपूरी फिल्ममा काम पाए । निषेधाज्ञा जारी भएपछि काम ठप्प भयाे । भन्छन्, ‘एक महिनालाई पुग्ने खर्च त जुटाएको छु । त्यसपछि गाह्रो हाेला ।’

उनले यसबीचमा केही नेपाली फिल्ममा काम गर्ने सम्झौता गरिसकेका थिए । तर, कोरोनाको त्रास बढ्दै गएपछि फिल्मको काम सुरु हुन सकेन । ‘अवस्था सहज भइदिए त काम पाइथ्यो होला’, माधव सहज परिस्थितिको पर्खाइमा छन् ।

फिल्ममा काम नपाए पनि उनी अर्को पेसा रोज्न तयार पनि छैनन् । यत्तिका वर्ष बिताएको फिल्म क्षेत्रको उनलाई बिछट्टै माया छ । ‘अरु काम जानेको छैन’, माधव भन्छन्, ‘लगाव पनि अरु पेसामा छैन ।’

माधवजस्तै सहज परिस्थिति कुरिरहेका छन्, कुक हर्क लामा । उनी भन्छन्, ‘मैले पनि योबीचमा केही फिल्ममा काम गर्नेगरी सम्झौता गरेको थिएँ । तर, कोरोनाले चौपट पारिदियो नि । अब कहिलेबाट काम सुरु हुने हो कुन्नी !’

हर्कले दीवाकर भट्टराईको निर्देशनमा बन्ने फिल्म ‘तिमीसँगै हुने मन छ’ मा काम गर्ने सम्झौता गरेका छन् । उनी यसै फिल्मको पर्खाइमा छन् ।

यो निषेधाज्ञा लाग्नुभन्दा अघि उनले केही सिरिजहरूमा काम गरे । केही कमाए । तर, निषेधाज्ञा लम्बिए उनलाई पनि आर्थिक संकटको पीर छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, वैशाख २०, २०७८ २२:११