अस्पतालमा संक्रमितको थेग्नै नसक्ने भीड, अब आँगनमै उपचार !

A+ A A-

बिहीबार शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुको इमर्जेन्सी वार्डबाहिर कोरिडोरमा तीनवटा बेड थपेर उपचार गरियो । कारण हो, अस्पताललाई भएको अपुग बेड र खुल्ला स्थान ।

बेड क्षमता ६० भए पनि टेकु अस्पतालले बिहीबारसम्ममा ६९ संक्रमितको उपचार गराइरहेको छ ।

‘बिरामी फर्काउन पनि सकिँदैन,’ टेकु अस्पतालका निर्देशक डा. सागर राजभण्डारी भन्छन्, ‘त्यसैले हामीले तीनवटा बेड इर्मेजेन्सी वार्डअगाडि थपेका छौँ । के गर्नु, यस्तो बेला त उपचार गर्नैपर्‍यो नि ।’

उपत्यकामा दैनिक संक्रमितको संख्या बढेसँगै कोभिड अस्पतालहरूमा बेडको संख्या अपुग हुन थालेको छ । अधिकांश अस्पताल संक्रमितले भरिएका छन् ।

डा. सागर भन्छन्, ‘यदि यही अनुपातले बिरामीको संख्या बढ्ने हो भने हामी टेकुको आँगनमा पनि संक्रमितको उपचार गराउनेछौँ ।’

कोभिडको दोस्रो लहर हप्ता/दश दिनमा उत्कर्षमा पुग्दा नपुग्दै सतुंगलस्थित एपीएफ अस्पताल पूरै कोभिड अस्पतालमा परिणत भइसकेको छ । एपीएफ अस्पतालले बेड क्षमता १४० भए पनि हाल १४५ जना संक्रमितको उपचार गराइरहेको छ । त्यति मात्रै नभएर शंकास्पद संक्रमितको छुट्टै उपचार गराइरहेको छ ।

यसरी क्षमताभन्दा बढी संक्रमितको उपचार गर्नुपर्ने स्थिति प्रत्येक अस्पतालको नियति बनेको छ । वीर अस्पतालले बुधबार ७६ बेडमा संक्रमितको उपचार गराइराखेकोमा संक्रमितको संख्या बढेसँगै बिहीबार एकैदिन १६ वटा बेड थपेको छ ।

त्यस्तै, शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा हाल १२२ जना संक्रमितहरूको उपचार भइरहेको छ । टिचिङ अस्पतालका फोकल पर्सन डा. सन्तकुमार दास भन्छन्, ‘बेड संख्या यतिउति भन्ने भएन । विस्तारै हामी ननकोभिडलाई पनि कोभिड वार्ड बनाउँदै छौँ ।’

हाल तीव्र रूपमा कोभिड संक्रमण फैलिनेमा नेपाल पहिलो नम्बरमा परेको छ । बिहीबार एकै दिन ४ हजार ३ सय ८१ संक्रमित थपिएका छन् । प्रत्येक दिन संक्रमणको दर बढेसँगै अस्पतालहरूमा भीड बढ्न थालेको छ । डा. सागर भन्छन्, ‘सामान्य रुघा खोकी लागेर कोभिडको डरले मात्रै पनि आउने धेरै जना छन् । उहाँहरूलाई भने हामी परामर्श दिएर पठाइरहेका छौँ ।’

हाई डोज अक्सिजनको भर

अहिले कोरो लक्षणहरू केही आक्रामक देखिएको चिकित्सकहरू बताउँछन् । रुघा खोकी, जिउ दुख्ने, टाउको दुख्ने, झाडापखाला लाग्नेलगायतका समस्या अधिकांश संक्रमितलाई देखिएको छ । यसका अलवा अधिकांशलाई हाई डोजको अक्सिजन दिनुपरेको कोभिड अस्पतालहरूको भनाइ छ ।

हाल उपचाररत संक्रमितमध्ये लगभग ९० प्रतिशतलाई अक्सिजन दिनुपरेको टिचिङ अस्पतालका फोकल पर्सन डा. सन्तकुमार दास बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘२/३ लिटरदेखि ६०/७० लिटर प्रतिमिनेटको दरले हामीले संक्रमितलाई उपचार गराइरहेका छौँ ।’

टेकु अस्पतालमा पनि हाल एक/दुई जना संक्रमितबाहेक सबैलाई अक्सिजन दिइराखिएको डा. सागर बताउँछन् जसमध्ये ७५ प्रतिशतलाई हाई डोज अक्सिजन दिनुपरेको छ । वीर अस्पतालले पनि अधिकांश बिरामीलाई हाई डोज अक्सिजन दिइरहेको बताएको छ ।

युवा बढी संक्रमित

हाई डोज अक्सिजनको मागसँगै कोभिडको दोस्रो लहरमा संक्रमितहरूमा देखिएको अर्को समान कुरा हो- संक्रमितको उमेर ।

हाल उपत्यकाका सम्पूर्ण अस्पतालहरूमा अधिकांश संक्रमितहरू युवा वर्गका छन् । ३० देखि ४० वर्षसम्मका युवाहरू सबैभन्दा बढी संक्रमित भएको अस्पतालहरूको भनाइ छ ।

एपीएफ अस्पतालका डा. प्रविन नेपाल भन्छन्, ‘हामीकहाँ ६ वर्षदेखि १०२ वर्षसम्मका संक्रमित छन् । तर, अधिकांश भने ४० वर्षमुनिका नै छन् ।’

‘निको हुन समय लागिरहेको छ’

तुलनात्मक हिसाबमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढी रहने उमेर समूह युवाहरू नै यतिखेर कोभिडको उच्च संक्रमणमा पर्दै गर्दा लक्षणहरू भने आक्रामक देखिएकाले यतिखेर अस्पतालमा चुनौती चुलिएको पाइन्छ ।

डा. सागर भन्छन्, ‘उपचार गराइरहेको बिरामीको परीक्षणमा नेगेटिभ आए पनि कोभिड निमोनियाले आक्रान्त पारेको फोक्सोले काम गर्न नसकेकाले अक्सिजन सप्लाई गर्नुपरेको छ ।’ यसैले गर्दा संक्रमणमुक्त हुँदाहुँदै पनि बिरामीहरूले अस्पताल छोड्न सकिरहेका छैनन् ।

डा. सागरको भनाइमा एकजना बिरामी सरदर ३ देखि ५ हप्ता अस्पतालमा बसी उपचार गराइरहेका छन् । उनी भन्छन्, ‘पहिलेको लहरमा यस्तो भएको थिएन । अहिले बिरामीहरूलाई निको हुन नै समय लागिरहेको छ ।’ टिचिङ, वीर, एपीएफ अस्पतालहरूमा पनि उस्तै हालत छ ।

स्वास्थ्यकर्मी पनि हुन थालेका छन् संक्रमित

संक्रमितको संख्या बढेसँगै यतिखेर अस्पतालका स्वास्थ्यकर्मीहरू पनि उच्च जोखिममा काम गरिरहेका छन् । उपत्यकाका अधिकांश अस्पतालहरूमा स्वास्थ्यकर्मीहरूमा समेत संक्रमण बढ्दो देखिन्छ ।

वीर अस्पतालमा मात्रै हालसमम २५ जना स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित भइसकेका छन् । त्यस्तै, टिचिङ अस्पतालमा हालसम्म सात/आठ जना स्वास्थ्यकर्मीहरू संक्रमित भइसकेका छन् । साथै, एपीएफ अस्पतालमा पाँच र टेकु अस्पतालमा दुई जना स्वास्थ्यकर्मीहरू संक्रमित भइसकेका छन् ।

अस्पतालमा जनशक्तिको अभाव

संक्रमितहरूको संख्या बढेसँगै हाल उपत्यकाका अस्पतालहरूमा टड्कारो बनेको छ, जनशक्ति व्यवस्थापन तथा पूर्ति ।

टेकु, वीरलगायतका सरकारी अस्पतालहरू यतिखेर स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई लामो प्रक्रियाबेगर नै आवश्यक जनशक्ति पूर्ति गर्न अनुरोध गर्दै छन् ।

डा. सागर भन्छन्, ‘अब स्थिति यस्तो आइसक्यो कि प्रत्येक भेन्टिलेटरमा, इमर्जेन्सी वार्डमा एक जना स्वास्थ्यकर्मी अनिवार्य हुनुपर्नेजस्तो भइसकेको छ । त्यसैले हामीले १० देखि १५ जनासम्मै डाक्टरहरू भर्पाइ गर्छौं । अहिलेसम्म चार जना नर्सहरू थप गरिसकेका छौँ ।’

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, वैशाख १७, २०७८ ००:२९