एमएम घटाएर सिसामा कर छल्‍न खोज्‍‍ने तिरुपति र बालाजी ग्‍लासलाई ९ करोड जरिवाना

एमएम घटाएर सिसामा कर छल्‍न खोज्‍‍ने तिरुपति र बालाजी ग्‍लासलाई ९ करोड जरिवाना

A+ A A-

सिसाको आयातमा ‘फल्ट’ गर्ने तिरुपति ग्लासलाई पनि वीरगन्जस्थित सिर्सिया सुक्खा बन्दरगाह भन्सार कार्यालयले ५०० प्रतिशत जरिवाना लगाएको छ । ९ चैतमा बालाजी ग्लासलाई जरिवाना तिराउने निर्णय गरेको कार्यालयले त्यसको दुई सातापछि तिरुपतिविरुद्ध पनि 'एक्‍सन' लिएको हो ।

तिरुपति ग्लास कम्पनीलाई पाँच सय प्रतिशत जरिवाना तिराएको भन्सार कार्यालयका अधिकृत चुणामणि कट्टेलले शिलापत्रलाई जानकारी दिए ।

तिरुपति र बालाजीले सिसा आयात गर्दा भन्सार छली गरेको पाइएपछि दुवै कम्पनीलाई करिब ९ करोड रुपैयाँ जरिवाना गरिएको छ । जसमध्ये तिरुपतिलाई मात्रै ६ करोड ५३ लाख रुपैयाँ जरिवाना तिराउने निर्णय भएको उनले जानकारी दिए । यो कम्‍पनीले सुरुमा १९ लाख २२ हजार रुपैयाँ जरिवाना गरिएकोमा पछि थप ६ करोड ३३ लाख रूपैयाँ जरिवाना तिराइएको हो ।

यसअघि कार्यालयले बालाजीलाई २ करोड ३९ लाख रुपैयाँ जरिवाना तिराएको थियो ।

कार्यालयका अनुसार यी कम्पनीहरूले चीनबाट सिसा आयात गर्दा फ्ल्ट गरेका थिए । बालाजीले आयात गरेको दुई कन्टेनर सिसाको बिलमा गडबढी देखिएको छ भने तिरुपतिले आयात गरेको सबै ८ वटै कन्‍टेनर ८० क्रेटमा नै फ्ल्ट भेटिएको छ ।

तिरुपति र बालाजीले पाँच एमएम (मिलमिटर) को सिसा ल्याएर ४.५ र ४ एमएमको भनेर भन्सार छली गर्ने प्रयास गरेका थिए ।

'एमएम ढाँटेर भन्सार छल्ने नियत देखिएकोले भन्सार ऐनअनुसार जरिवाना तिराइएको हो' सुक्‍खा बन्दरगाहा भन्सार कार्यालयका प्रमुख लालबाबु खत्रीले भने ।

भन्सार अधिकारीका अनुसार पाँच एमएम मोटाइ भएको सिसालाई स्क्वायर फिटको आधारमा तीन डलर भन्सार शुल्क तिर्नुपर्ने हुन्छ भने चार एमएम मोटाइ भएकोलाई दुई डलर र साढे चार एमएम भएको सिसालाई साढे दुई डलर भन्सार शुल्क तिर्नुपर्ने हुन्छ ।

यी कम्पनीले बिलअनुसार सिसा नेपाल भित्र्याएको भए करिब एक सेन्टिमिटर बराबर ५८ देखि एक सय १७ रुपैयाँसम्म कर छल्न सक्थे । साथै अन्तःशुल्क र भ्याटसमेत वास्तविक तिर्नुपर्नेभन्दा कम मूल्यांकन गरेर भन्सार बुझाउँदा छली हुने भन्सार अधिकारीको भनाइ छ ।

आयातकर्ता तिरुपति र बालाजीले सम्पूर्ण शक्ति लगाएर भन्सारबाट सिसा नेपाल भित्र्याउन खोजेका थिए । तर, भन्सारका अधिकृत र प्रमुखले त्यसको कुनै प्रवाह नगरी कानुनअनुसार कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएका हुन् । नेपालमा तिरुपति र बालाजी ग्लासले ठूलो परिमाणमा सिसा आयात गरेर बेचिरहेका छन् । उनीहरूले यसअघि पनि यसैगरी नेपालमा ग्लास भित्र्याएको हुन सक्ने भन्सारका अधिकारीको अनुमान छ । यससँगै भन्सार कार्यालयले चार वर्षअघि देखिको कागजात पनि फेरि हेर्ने भएको छ ।

कसरी परे फन्दामा

सामान्यतया भन्सार चेकचाँज गर्दा सामानको कोडलाई तीन भागमा विभाजन गरेर गरिन्छ । ‘रेड जोन’, 'एलो जोन' र ग्रीन जोन । ग्रीन जोनमा परेको कोडलाई सबैभन्दा सजिलो विधिबाट पास गरिन्छ । आयातकर्ताको प्रतिनिधि भन्सार एजेन्टले भनेका आधारमा भन्सार शुल्क लिएर सामान पास गरिन्छ ।

एलो जोनको लागि डकुमेन्ट हेरेर पास गरिन्छ । त्यस्तै, रेड जोनमा परेका वस्तुको भने सामान र डकुमेन्ट दुवै परीक्षण गरिन्छ । सिसा सामान्यतया ग्रीन जोनमा पर्ने वस्तु हो । तर, ग्रीन जोनमा पर्ने कोडलाई पनि १० प्रतिशत रेड तथा एलो जोनमा पार्ने गरिएको छ ।

भन्सार विभागले डिजिटल सिस्टमबाट नै जोन निर्धारण गर्ने भएकोले कहिले कुन वस्तु कुन जोनमा पर्छ भन्ने थाहा हुन नसक्ने भन्सार अधिकारीहरू बताउँछन् । फ्ल्ट गरेको सूचनाका आधारमा सिसालाई एलो जोनमा पारेर निरीक्षण गर्दा कम मूल्यांकन गरेको भेटिएको हो ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, चैत ३०, २०७७ १६:०१