फरक भूमिकामा काम गर्न प्रतीक्षारत रवीन्द्र (भिडियाेसहित)

A+ A A-

फिल्म ‘जात्रा’ मा मुन्ना ठाकुरको भूमिका निर्वाह गरेपछि कलाकार रवीन्द्र झाको करियरले 'यु टर्न' लियाे । नाटकघरको बन्द कोठा र रेडियोको आवाजमा मात्र सीमित उनको अभिनयले ठूलो ‘प्लेटफर्म’ पायो । ‘जात्रा’मा रवीन्द्रको अभिनयले खुबै तारिफ पायाे । उनी धेरैको नजरमा परे, उत्ति नै शुभचिन्तक पनि कमाए ।

‘जात्रा’ ले रवीन्द्र झाको करियरलाई ‘कायापलट’ गरिदियो भन्दा अत्युक्ति नहाेला । तर, उनी कायापलट शब्दलाई स्वीकार्दैनन् । आफूले धेरै दर्शक पाएको कुरालाई पनि उनी नकार्न कहाँ सक्छन् र !

रवीन्द्र ‘एन्टेना फाउन्डेसन’ मा कार्यक्रम निर्माताको रूपमा काम गर्थे । हरेक साता मैथिली भाषामा नाटक बनाउनुपर्ने जिम्मेवारी रवीन्द्रकै काँधमा थियो । उनी व्यस्त नै हुन्थे ।

एक दिन उनलाई पुरानो चिनजानका व्यक्ति प्रदीप भट्टराईले फोन गरेर भेट्न बोलाए । काठमाडौंको बानेश्वरमा उनीहरूबीच कुराकानी भयाे, प्रदीपले फिल्म अफर गरे, ‘ल झाजी, म फिल्म बनाउँदै छु । काम गराैँ है !’

‘भइहाल्छ नि । आखिर मैले यही काम नै त गरिरहेको छु । काम गर्न मलाई के आपत्ति !’, रवीन्द्रले प्रदीपको प्रस्तावलाई स्वीकारे ।

चियाको अन्तिम सुर्कीमा रवीन्द्रले प्रश्न गरे, ‘प्रदीपजी, हाम्रो सुटिङ कति दिन हुन्छ होला ?’

प्रदीपले २७/२८ दिन लाग्न सक्ने जवाफ फर्काए ।

अब रवीन्द्र फसादमा परे । यता एन्टेना फाउण्डेसनबाट एक महिनाको बिदा मिलाउन उनलाई समस्या थियो । बरु उनले फिल्ममा नै काम नगर्ने निधो गरे, ‘माफ गर्नुस् प्रदीपजी । मैले यतिका समय मिलाउन त सक्दिनँ ।’

प्रदीप भट्टराई रवीन्द्रको पछि परे । रवीन्द्रलाई फिल्म खेल्न उनले ढिपी गरे । अन्तत: रवीन्द्र तयार भए ।

‘जात्रा’ खेल्न तयार हुँदा रवीन्द्रलाई आफू मुख्य भूमिकामा छु भन्नेसमेत पत्तो थिएन । उनी भन्छन्, ‘केही सामान्य भूमिका होला भन्ने सोचेको थिएँ । मुख्य भूमिकामै अफर गर्नुहुन्छ भन्ने के थाहा थियो र !’

‘जात्रा’ हिट भयो । फिल्म रिलिज भएपछि रवीन्द्रलाई अन्य थुप्रै फिल्मका लागि अफर आए । उनले पनि फुर्सद मिलेसम्म काम गरे ।

फरक भूमिका गर्ने रहर

संख्यात्मक जोड निकाल्ने हो भने रवीन्द्रले दुई दर्जन फिल्ममा काम गरिसकेका छन् । तर, उनले निर्वाह गर्ने भूमिका उस्तै देखिन्छ । रवीन्द्रले पनि यो कुरा बुझेका छन् । तर, निर्देशक/निर्मातालाई खुसी पार्नकै लागि उनी त्यही भूमिका गर्न बाध्य छन् ।

रवीन्द्र भन्छन्, ‘फरक भूमिका मैले चाहेर गर्ने होइन । मलाई कसैले अफर गर्नुभयो भने गर्ने हो । निर्देशकले जस्तो भूमिका ल्याउनु हुन्छ, त्यसैमा खुसी भएर काम गर्छु । आखिर मेरो खुसी त अभिनय नै हो ।’

यसाे भन्दैगर्दा रवीन्द्रलाई फरक भूमिकामा काम गर्ने मन नभएको भने होइन । उनी फरक भूमिकाको अफर कुरिरहेका छन् । ‘मलाई कसैले फरक भूमिका अफर गर्नुहुन्छ भने त म अवश्य काम गर्न तयार छु । मैले गर्नुपर्ने जति मिहिनेत गरेर काम गर्न म पछि हट्दिनँ’, रवीन्द्रले भने ।

फिल्ममा जुन भूमिकामा रुचाइएको छ, त्यही भूमिकामा दोहोर्‍याइरहनु गलत भएको रवीन्द्र बताउँछन् । पहिलो फिल्ममा राम्रो काम गरेको छ भने दोस्रो फिल्ममा लिँदा चुनौतीपूर्ण काम गराउनुपर्ने रवीन्द्रको मत छ ।

‘एउटा फिल्ममा त्यसको काम देखेपछि अर्कोले यसले यत्तिको काम गर्छ भन्ने बुझेर भूमिका फेर्नुपर्ने हो’, भन्छन्, ‘तर, यहाँ त त्यस्तो भएको छैन । जे हिट छ, त्यसैलाई निरन्तरता दिने चलन हाबी छ ।’

रवीन्द्र आफूले नाटकमा गरेको एक प्रतिशत अभिनय पनि फिल्ममा गर्न नपाएको दुःख पोख्छन् । उनी भन्छन्, ‘मैले नाटकमा के गरेको छैन र ? धेरै भूमिका गरिसकेँ । तर, फिल्ममा त त्यही एउटै भूमिका गरिरहेको छु । नाटकमा जस्तो काम गर्नै पाएको छैन नि ।’

०००

रवीन्द्रलाई सानो उमेरदेखि नै नाटकमा रुचि थियो । राति-राति घरबाट भागेर उनी नाटक हेर्न पुग्थे । नाटक हुँदैछ रे भन्ने खबर सुन्नासाथ नाटक हेर्न दुई गाउँ तर्थे ।

‘गाउँमा खुल्ला मञ्चमा नाटक देखाइन्थ्यो । मैले गाउँमा भएका कुनै पनि नाटक छुटाइन होला । घरमा गाली खाएर होस्, पिटाइ खाएर होस् म त्यहाँ पुग्थे नै’, रवीन्द्र विगत सम्झिन्छन् ।

२०५२ एसएलसी सकेर रवीन्द्र काठमाडौं छिरे । उनी ‘आईए’ पढ्नका लागि काठमाडौं आएका थिए ।

काठमाडौं आएको केही समयमा रवीन्द्रले एउटा सिरियलमा काम गर्ने मौका पाए । चिनजानका हजुरबुबामार्फत उनले उक्त सिरियलका लागि अडिसन दिएका थिए । अडिसनबाट नै छनोट भएर रवीन्द्रले सिरियलमा काम गरेका थिए ।

अडिसन दिन जाँदा रवीन्द्र निकै डराएका थिए । उनी भन्छन्, ‘अडिसनमा जाँदा चारवटा क्यामेरा, जताततै लाइट राखिएको थियो । त्यो देख्दा त मेरो सात्तो गइगयो नि ।’

डराई-डराई अडिसन दिएका रवीन्द्र छनोट पनि भए । उक्त सिरियलको छायाङ्कन जनकपुरमा भयो ।

आफ्नै गाउँमा छायाङ्कन भएपछि रवीन्द्रले जनकपुरकै ‘मिथिला नाट्यकला परिषद्’मा चिनजानी बढाए । उक्त सिरियलपछि उनले त्यहीँ रहेर नाटकमा काम गरे ।

‘मिथिला नाट्यकला परिषद्’ मा हुँदा नै रवीन्द्रले नाटकको विषयमा पढाइ हुने पत्तो पाए । त्यसैले नाटक सिक्नका लागि उनी भारत छिरे ।

दिल्ली जाँदा रवीन्द्रले ‘नेसनल स्कुल अफ ड्रामा’मा पढ्ने सोच बनाएका थिए । तर, त्यहाँ पढ्नका लागि ‘प्लस टु’ सक्नुपर्ने थियो । रवीन्द्रले पढाइ सक्न पाएका थिएनन् । त्यसैले उनले आदिनाथ नाट्य विद्यालयमा तीन वर्ष नाटक सिके ।

२०५७ सालमा नेपाल फर्किएर रवीन्द्र पुन: मिथिला नाट्यकला परिषद्‌मा पुगे । उनले त्यहाँ पुगेर आफूले सिकेका कुराहरू सिकाउन थाले ।

रवीन्द्र भन्छन्, ‘मैले जे जानेर आएको थिएँ, त्यही साथीहरूलाई सिकाएँ । वर्कसपहरू गराएँ । त्यहीँ नाटक निर्देशन पनि गरेँ ।’

केही समयपछि रवीन्द्र इटहरी पुगे । एक संस्थामा उनी नाटक लेखकको रूपमा काम गर्न इटहरी पुगेका थिए । उनले त्यहाँ निर्देशक बनेर पनि लामो समय काम गरे ।

त्यहाँको प्रोजेक्ट सकिएपछि रवीन्द्र एन्टेना फाउण्डेनसमा नियुक्त भएका थिए ।

नाटकको त्यो लगाव

रवीन्द्र मिथिला नाट्यकलामा हुँदा होस् वा इटहरीमा हुँदा, नाटकलाई खुबै प्रेम गर्थे । काठमाडौंमा नयाँ नाटक लागेको छ भन्ने थाहा पाउनसाथ उनी काठमाडौंको टिकट काट्थे ।

कोही विदेशी वर्कसप गराउनका लागि काठमाडौं आएको खबर पाउनासाथ उनी आयोजकलाई फोन गर्थे र आफ्नो सिट सुरक्षित राख्थे ।

उनी भन्छन्, ‘नाटक भनेपछि त म हुरुक्कै हुन्थेँ । वर्कसप गर्न तथा नाटकहरू हेर्न म धेरै पटक काठमाडौं आएको छु ।’

नाटकमा काम गर्ने धेरैको सपना फिल्ममा काम गर्ने हुन्छ । तर, रवीन्द्रमा त्यो सपना कहिल्यै आएन । फुर्सद मिल्यो भने केही सिरियल खेल्थे, सानो-सानो भूमिकाको फिल्म खेल्थे । उनी नाटकमा नै रमाइरहेका थिए ।

‘मलाई नाटकबाट फुर्सद नै थिएन । मैले कसरी फिल्म खेल्ने विषयमा सपना देखूँ ?’, रवीन्द्र भन्छन्, ‘यदि मैले फिल्म खेल्ने सपना देख्न थालेको भए म निर्माता/निर्देशकको घर-घरमा पुग्थेँ होला । अनि नाटकमा काम कसरी गर्न सक्थेँ होला र ?’

रवीन्द्र अहिले भने फिल्ममा बढी काम गरिरहेका छन् । तर, उनी हरपल नाटक सम्झिरहन्छन् । नाटकमा जस्तो सन्तुष्टि उनले फिल्ममा पाएका छैनन् । उनी समय मिल्नासाथ नाटकमा काम गर्न चाहन्छन् ।

उनी भन्छन्, ‘त्यो नाटकबाट मिल्ने सन्तुष्टि फेरि महसुस गर्ने मन छ ।’