एसएसबीबाट मारिएका गोविन्द गौतमका बुबा भन्छन्, 'हामीले सीमा जोगायौँ, सरकारले हामीलाई जोगाएन'

एसएसबीबाट मारिएका गोविन्द गौतमका बुबा भन्छन्, 'हामीले सीमा जोगायौँ, सरकारले हामीलाई जोगाएन'

A+ A A-

२६ फागुन २०७३ मा कञ्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिकाकाे आनन्द बजारक्षेत्रमा कल्भर्टको विषयमा विवाद हुँदा भारतीय सीमा सुरक्षा बलले चलाएको गोली लागेर गोविन्द गौतमको मृत्यु भएको थियो । गौतमका बुबा खेमलाल गौतम र स्थानीयवासीसँग शिलापत्रकर्मी सागर चन्दले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश ।

खेमलाल गौतम

छोराको हत्यापछि परिवार अधुरो भएको छ । छोरा नभएपछि बुहारी पनि घर बस्न मन गर्दिनन् । माइततिरै बस्छिन् । सीमारक्षाका लागि भन्दै छोराले छातीमा गोली थापेको चार वर्ष पुगिसक्दा पनि सीमाको समस्या भने समाधान भएको छैन । हाम्रो भूमि मिचिएकै छ । हामीले थिचोमिचो सहनुपरेकै छ । यस्तो देख्दा छोराको बलिदान खेर गयोजस्तो लाग्छ । छोराको ज्यान अनाहकमा गयोजस्तो लाग्छ ।

यो बुढेसकालमा छोरो गुमाउनुपरेको छ । परिवार भताभुङ्ग भएको छ । ३२ वर्षको लक्का जवान छोरो अहिल्यै टुप्लुक्क आउँछ किजस्तो लाग्छ । छोराको नाममा पार्क, सालिक त बनाएका छन् । तर, पार्क र सालिक बनाउँदैमा सीमाको समस्या कहाँ समाधान हुन्छ र ? बरु पार्क र सालिकले गर्दा छोराको झलझली सम्झना आउँछ । बाटोमा छोराका साथी, छोराका उमेरका अरु मान्छे हिँडेको देख्दा पनि छोराको सम्झना आउँछ ।

सीमाको रक्षा गर्दागर्दै उसको ज्यान गयो । छोराको सम्झनाले पिरोलेरै गएको ८ चैतमा बुढी (गोविन्द गौतमकी आमा)ले पनि ज्यान छाडी । प्राण जाने बेला पनि बुढी छोरालाई नै सम्झिरहेकी थिई ।

बुढीको उपचार गर्ने खर्च थिएन । ऋण काढ्नुपर्‍यो । मेरो छोरो देशकै लागि मरेको हो । देशकै छोरो भएर मरेको हो । देशका लागि मर्ने मान्छेको सपना पूरा गर्नु पर्दैन सरकारले ?

यो क्षेत्रमा हरेक वर्ष सीमाको विषयमा विवाद हुन्छ । विवाद मिलाउने भन्दै के-के टोली पनि बनाउँछन् । तर, समस्या उस्तै छ । मेरो घरबाट ५ मिनेट हिँडेपछि सीमामा पुगिन्छ । अवस्था यस्तै रह्यो भने त कुनै दिन मेरो घर नै भारतमा पर्छ कि जस्तो लाग्छ ।

त्यतिखेर (२०७३ फागुन) मा सरकारले यहाँको सीमा छुट्याउने भनेको थियो । तर, अझै सीमामा किला गाडिएको छैन । मेरो छोराको आत्माको शान्तिका लागि पनि सरकारले किला गाडेर सीमा छुट्याए हुन्थ्यो । सीमा विवाद मिलाउन सकेन भने मजस्ता धेरैले छोरा गुमाउनुपर्छ । तीनवटा नातिनी सानै छन् । भोलि ठूलो भएपछि आफ्ना बुबाबारे सोधे भने म के जवाफ दिऊँला ?

उहिले राजा महेन्द्रले (कञ्चनपुर पुनर्वास) मा ल्याएपछि यहाँ आएका हौँ हामी । सीमा सुरक्षाकै लागि हामीलाई बसाइएको हो । २०२७ सालमा बागलुङबाट कञ्चनपुर आउँदा यो क्षेत्र ऐलानी जमिन थियो ।

ऐलानी जमिन फाँडेर हामीले सीमा जोगाएका हौँ । तर, सरकारले हाम्रो सुरक्षा गर्न सकेन । मेरो छोरो त बितेर गयो, अब फर्किएर आउँदैन । तर, यहाँ बसेर सीमा जोगाइरहेका हामीजस्ता मान्छेको विषयमा सरकारले सोच्नुपर्छ कि नाइँ ?

सीमा प्रस्ट हुनेगरी सीमास्तम्भ चाहिन्छ

वीरेन्द्र अधिकारी, स्थानीय बासिन्दा

पुनर्वासको आनन्द बजारक्षेत्रमा भारतले कल्भर्ट बनाउन लाग्दा हामीले विरोध गर्‍यौँ । विरोधका क्रममा भारतीय सीमा सुरक्षा बलले गोली चलाउँदा गोविन्द गौतमको ज्यान गयो ।

त्याे घटनापछि सरकारले सीमा समस्या समाधान गर्ने, छानबिन गर्ने, सीमाक्षेत्रमा स्तम्भ गाड्ने भन्दै विभिन्न समिति बनाएको समाचार पढेर थाहा पाइयो । तर, यी समितिले यहाँ आएर काम गरेको मलाई थाहा छैन ।

गोविन्दको हत्याअगाडि जुन समस्या थियो, अहिले पनि उस्तै छ । कल्भर्ट बनाइरहेको क्षेत्रमा आवतजावत बन्द भए पनि अर्को स्थानबाट आवतजावत हुन थालेको छ । गोविन्दको हत्यापछि भारतीय सीमा सुरक्षा बल झन् सीमामै टाँसिएर बस्न आएको छ । ५ मिनेटको दूरीमा रहेको भारतीय सीमा सुरक्षा बलसँग सधैँ त्रसित भएर बस्नुपर्छ हामी ।

सीमारक्षाका लागि सहिद भएका गोविन्दको सम्झनामा प्रदेश सरकार र स्थानीय सरकार मिलेर स्मृति पार्क, गेट र सालिक त बनाएका छन् । तर, सालिक र गेटले सीमारक्षा गर्दैनन् । त्यसैले हामीलाई सीमा प्रस्ट हुनेगरी सीमास्तम्भ चाहिन्छ ।

नुन, तेल, चिनीजस्ता दैनिक चाहिने सामानका लागि हामी भारतीय बजार जानुपर्छ । तर, चार वर्षअघिको यो घटनापछि भारतीय क्षेत्रमा जान डर लाग्छ । डर लागेर पनि के गर्नु, त्यता नगई सुखै छैन ।

सीमामा बस्ने हाम्रो आवाज कोही सुन्दैन । सीमामा बस्ने कोही मारिएपछि मात्र सरकार सीमा समस्या समाधान गर्छु भन्छ । तर, केही दिनपछि बिर्सन्छ ।

गोविन्दको हत्या भएको तीन वर्षपछि उसको सालिक बनाइयो । उसको हत्या भएको केही समयमै सरकारले सहिद पनि घोषणा गर्‍याे । तर, यतिले समस्या समाधान भएन । यतिका वर्षको हाम्रो लडाइँ र सरकारसँगको हारगुहारपछि बल्ल यहाँ सशस्त्र प्रहरी आएर बसेको छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, फागुन २६, २०७७ १५:०३