सेटिङमा यसरी विमानस्थल कटाइन्छ भिजिट भिसामा जाने नेपाली कामदार

A+ A A-

सर्लाहीका नितेश सिंह मलिन अनुहारमा वैदेशिक रोजगार विभागका कर्मचारीसँग गुहार माग्दै थिए । जग्गा धितो राखेर भिजिट भिसामा रोजगारीका लागि यूएई गएका सिंह अलपत्र परेर फर्किए । सिंहले यूएईमा रोजगारी त पाएनन् नै फर्किनसमेत ऋण गर्नुपर्‍यो ।

विभागमा भेटिएका सिंहले गत मंसिरमा एजेन्ट राजनाथ महतोले २ लाख ५० हजार रुपैयाँ लिएर स्टार होटलमा काम लगाइदिने प्रलोभनमा आफूलाई यूएई पुर्‍याएको जानकारी दिए । एजेन्टको भरमा भिजिट भिसामा रोजगारीको आस बोकेर यूएई पुगे पनि काम नपाएर फर्किएको सिंहले बताए ।

‘गत मंसिरमा भिजिट भिसामा एजेन्टमार्फत यूएई पुगेको थिएँ । दुई महिना यूएई बसेर रोजगारी नपाएपछि नेपाल फर्किएँ । एकातिर पैसा एजेन्टले खायो अर्कोतिर दु:ख पाएँ,’ उनले भने, ‘मध्यराति विमानस्थल पुगेको थिएँ । 'प्रहरीले थाहा छ ?' भन्यो, मलाई एजेन्टले 'बुझेको छु' भन्नू भनेर सांकेतिक भाषा सिकाएको थियो । मैले त्यही भनेपछि प्रहरीले जहाजतिर पठायो । एजेन्टले परबाट हातले संकेत गरेर फर्कियो ।’

नेपालबाट भिजिट भिसामा जाने कामदारलाई राति एयर अरेबियामार्फत पठाउने गरेको उनले बताए । एयरलाइन्सका कर्मचारी, एजेन्ट र अध्यागमन प्रहरीको सेटिङमा कामदार पठाउने गरेको उनको भनाइ छ ।

यूएईको शारदा शहरमा मात्र भिजिट भिसामा गएका ३ हजारभन्दा धेरै नेपाली रोजगारी खोज्दै अलपत्र परेको सिंहले जानकारी दिए ।

यस्तै, भिजिट भिसामै रोजगारीको प्रलोभन बोकेर यूएई पुगेर फर्किएकी काभ्रेकी गोमा प्रजापती पनि विभागमा एजेन्टविरुद्ध उजुरी गर्न आएकी थिइन् ।

उनलाई राजु रानाभाटले ब्युटीपार्लरको काम लगाइदिने भन्दै २ लाख ५० हजार लिएर भिजिट भिसामा यूएई पठाएका थिए । यूएई पुगेपछि ब्युटीपार्लरमा होइन, अरबीको घरमा काम गर्न पुर्‍याएपछि फर्किएर नेपाल आएको उनले जानकारी दिइन् । भिजिट भिसामा कामदार पठाउन सरकारी कर्मचारी, एयरलाइन्स र एजेन्टको सेटिङ हुने गरेको गोमाको आरोप छ ।

‘एजेन्ट र अध्यागमन प्रहरीको पहिला नै सेटिङ हुँदोरहेछ । सेटिङ भएका व्यक्तिलाई पहिला नै यसरी जाने भनेर जानकारी गराइन्छ । एजेन्ट र प्रहरीले आँखा झिम्क्याएर सेटिङमा जहाज चढाउँछन्,’ उनले भने, ‘रातिको ११ बजे एजेन्टले विमानस्थल पुर्‍याएको थियो । प्रहरीले कति जना पो हो भनेर बोर्डिङ जाँचमा पठायो । एजेन्टले म्यासेज हुनु भन्यो । सेटिङमा जाने व्यक्तिलाई खासै चेकिङ गरेन ।’

विमानस्थलमा खटिएको प्रहरीले सर आज भिजिट भिसामा जाने व्यक्तिको कुरा मिलेको हो भनेर फोन गरेर कसलाई सोध्यो । फोनमा हो भनेपछि २५ जनालाई त्यही प्रहरीले जहाज चढ्ने ठाँउसम्म पुर्‍याएको गोमाले जानकारी दिइन् ।

सिंह र गोमाजस्तै कैलालीका कर्णबहादुर बुढामगर पनि भिजिट भिसामा यूएई पुगेर फर्किए । बुढामगरलाई एजेन्ट भोलाप्रसाद घिमिरेले 3 लाख लिई सुरक्षा गार्डमा रोजगारीको प्रलोभन देखाएर भिजिट भिसामा यूएई पठाएका रहेछन् ।

यूएईमा ५० दिन अलपत्र परेर स्वदेश फर्किएपछि एजेन्ट घिमिरेका नाममा उजुरी गर्न विभाग आएको उनले बताए । यूएईमा सुरक्षा गार्डको रोजगारी नपाएपछि प्रहरीले पक्राउ गर्छ भनेर तत्काल नेपाल फर्किएको उनले बताए ।

सरकारी कर्मचारीकै सेटिङमा रोजगारीका नाममा मानव तस्करी भइरहेको बुढामगरको आरोप छ । भिजिट भिसामा जाने कामदारलाई सेटिङमा राति २ बजेको एयर अरेबियाको उडानमार्फत पठाउने गरेको बुढामगरले बताए ।

एयर अरेबिया र अध्यागमनका कर्मचारीले भ्रमणको उद्देश्य नखुले पनि भिजिट भिसा भएकालाई बोर्डिङ पास र प्रस्थान अनुमति (डिपार्चर) दिँदै आएको पीडितको गुनासो छ ।

म्यानपावर, कन्सल्टेन्सी, ट्राभल र एजेन्टले सबैभन्दा धेरै भिजिट भिसामा नेपाली यूएई पठाइरहेको पाइएको छ । यूएईसँगै खाडीका अन्य देशमासमेत ट्राभल एजेन्सी, कन्सल्टेन्सी, म्यानपावर कम्पनी र तिनैका प्रतिनिधि एजेन्टले भिजिट भिसाका नाममा रोजगारीमा कामदार पठाइरहेको पाइएको हो ।

भिजिट भिसामा यूएई जाने व्यक्तिसँग टिकटसहित सेटिङका लागि प्रतिव्यक्ति ३ लाख रुपैयाँ एजेन्टले उठाउँदै आएको उजुरी पीडितले विभागमा गरिरहेका छन् ।

भदौयता १२ हजार नेपाली भिजिट भिसामा यूएई पुगे

गत भदौयता भिजिट भिसामा करिब १२ हजार नेपाली यूएई पुगेको अध्यागमन विभागको तथ्यांक छ । भिजिट भिसामा गएका ९० प्रतिशत व्यक्ति रोजगारीका लागि उतै बस्ने गरेको गृह मन्त्रालयको एक अध्ययनमा उल्लेख छ ।

सरकारले भिजिट भिसाका नाममा भइरहेको मानव तस्करी र विकृति रोक्न कडा कानुन बनाएर लागू गर्ने तयारी गरिरहेको अध्यागमन विभागका प्रवक्ता टेकनारायण पौडेल बताउँछन् ।

आगामी दिनमा विगतमा जस्तो भिजिट भिसामा मनपरी र रोजगारीमा कामदार ओसार्ने काम नहुने प्रवक्ता पौडेलले बताए । सरकारले अहिले पहिचान खुलेपछि मात्र भिजिट भिसामा जान दिइरहेको र भिजिट भिसामा शंका लागेका व्यक्तिलाई रोक्न काम भइरहेको उनको भनाइ छ ।

भिजिट भिसामा गएका नेपाली यूएईमा अलपत्र पर्न थालेपछि नेपाली दूतावासले सूचना जारी गर्दै श्रम स्वीकृति लिएर मात्र आउन आग्रह गरेको छ ।

भिजिट भिसामा यूएई पुगेका नेपाली महिलालाई कुवेत, ओमान, इरान, इराक र खाडीका अन्य देशमा मानव तस्करले घरेलु रोजगारीमा लैजाने गरेको उजुरी वैदेशिक रोजगार विभागमा पर्ने गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, फागुन २३, २०७७ ०८:४०