शिक्षामा विभेद : दलित विद्यार्थी पढ्ने विद्यालयमा छैनन् डेस्क-बेन्च

A+ A A-

सुर्खेतको भेरीगंगा नगरपालिका– ९, शान्तिपुरमा रहेको विद्यासागर आधारभूत विद्यालयमा अधिकांश दलित विद्यार्थी अध्ययन गर्ने गरेका छन् ।

५ कक्षासम्म अध्ययन अध्यापन हुने साे विद्यालयमा २४३ जना विद्यार्थी छन् । त्यसमध्ये २० जना गैरदलित विद्यार्थी छन् । २०५५ सालमा स्थापना भएको साे विद्यालयमा हालसम्म पनि विद्यार्थीलाई बस्नका लागि डेस्क-बेन्चकाे त कुरै छोडौँ, बस्ने चकटीसमेत छैन ।

कर्णाली प्रदेश सरकारले केही ठाउँमा स्मार्ट विद्यालय सञ्चालन गरेको बताए पनि विद्यासागर आधारभूत विद्यालयमा अझै भुइँमै बसेर पढ्नुपर्ने बाध्यता रहेको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष नीमबहादुर परियारले बताए ।

‘विद्यालय बनेयता चारकोठे भवनबाहेक अरु केही पाइएको छैन’, उनले भने, ‘अहिलेसम्म विभिन्न निकायसँग माग गर्दा पनि विद्यार्थीका लागि बस्ने डेस्क-बेन्च पाउन सकेका छैनौँ ।’

अधिकांश दलित समुदायका बालबालिका रहेको र यहाँका दलित समुदायको आर्थिक अवस्था पनि अत्यन्तै दयनीय रहेका कारणले अभिभावकले विद्यालयका लागि चन्दा दिएर डेस्क र बेन्चको व्यवस्था गर्न नसक्ने अवस्था रहेको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष परियारले बताए ।

‘यहाँका सबै दलित गरिबीको रेखामुनि रहेका छन् । गाउँमा रकम उठाएर डेस्क-बेन्च बनाउन सक्ने अवस्था छैन’, उनले भने, ‘स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारसम्म हाम्रो पहुँच छैन । गाउँमा नेताहरू आए विद्यालयका अवस्थामा विषयमा जानकारी दिने गरेका छौँ ।’

विद्यालय स्थापना हुँदा चारकोठे भवन बनेको र त्यही भवनमा चारवटा कक्षा सञ्चालन गर्ने गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक गंगबहादुर सुनारले बताए । दुईवटा कक्षा विद्यालयबाहिरको चौरमा पढाउने गरिएको उनले बताए ।

‘प्रदेश सरकारबाट गत आर्थिक वर्षमा दुईकोठे भवन बनेको थियो । भवन बने पनि अहिलेसम्म भवनमा झ्यालढोका छैनन्,’ उनले भने, ‘५ कक्षासम्म पढाइ हुने साे विद्यालयका दुईटा कक्षा चौरमा सञ्चालन गरिरहेका छौँ ।’

विद्यालयमा शिक्षकलाई बस्ने कुर्सी र एउटा टेबुलको व्यवस्था गरिएको, विद्यार्थीले भने हिउँद या वर्षायाममा धुलो र हिलोमा बस्नुपर्ने बाध्यता रहेको प्राधानाध्याक सुनारले बताए । ‘एक स्थायी शिक्षक, दुई राहत कोटाका शिक्षक, एक निजी र एक जना बालशिक्षा शिक्षक छन्,’ उनले भने, ‘विद्यार्थीलाई पढाउनका लागि पर्याप्त शिक्षकसमेत छैनन् ।’

केही दिनअघि मात्र सो क्षेत्रबाट प्रतिनिधिसभामा प्रतिनिधित्व गर्ने ध्रुवकुमार शाही र नेकपा प्रचण्ड–नेपाल समूहका जिल्ला सचिव कृष्ण जिसी आएर विद्यालय अनुगमन गरेको प्रधानाध्यापक सुनारले जानकारी दिए ।

विद्यालयकाे अवस्था जीर्ण रहेको विषयमा आफूहरूले पहिले जानकारी नपाएको नेकपा प्रचण्ड–नेपाल समूहका जिल्ला सचिव जिसीले बताए । उनले पार्टीगत कामकाे सिलसिलामा भेरीगंगा जाँदा विद्यालयको अवस्थाबारे जानकारी पाएपछि भौतिक पूर्वाधार, डेस्क-बेन्चको समस्याका कारणले विद्यार्थीले भुइँमा बसेर पढ्नुपर्ने बाध्यतालाई हल गर्नका लागि पहल चालेको पनि उनले बताए ।

‘मैले सामाजिक सञ्जालबाट पनि विद्यालयको अवस्थाका विषयमा जानकारी दिइसकेको छु,’ उनले भने, ‘विद्यालय सुधारका लागि सम्बन्धित निकायलाई जानकारी दिएर तत्काल विद्यालयमा समस्या समधानका लागि पहल थालेको छु ।’

स्थानीय तह, प्रदेश सरकार, संघीय सांसद र शिक्षासँग सरोकार राख्ने सबैलाई जानकारी दिइसकेको नेकपा जिल्ला सचिव जिसीले जानकारी दिए ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, फागुन १७, २०७७ १७:२४