गिट्ठा-भ्याकुरदेखि लसुनका पातसम्म विदेशकै भर, तरकारी किन्न बाहिरियो साढे २२ अर्ब

गिट्ठा-भ्याकुरदेखि लसुनका पातसम्म विदेशकै भर, तरकारी किन्न बाहिरियो साढे २२ अर्ब

A+ A A-

पछिल्लो सात महिनामा तरकारी किन्‍‍नका लागि नेपालबाट करिब साढे २२ अर्ब रुपैयाँ विदेशमा गएको छ । हरियो साग-सब्जीदेखि 'फ्रोजन' गरिएको आलु र कन्दमूल भारत, युरोप, अमेरिकालगायतका विश्‍वका ३६ देशबाट आएका तरकारी नेपाली उपभोक्ताले खाएका छन् । गिट्ठा-भ्याकुरदेखि लसुनका पातसम्मका लागि पनि नेपालको कृषिबजार विदेशकै भर पर्नुपरेको छ ।

सात महिनामा ५२ करोड २६ लाख किलो तरकारी विदेशबाट आयात गर्दा सरकारी कोषमा २ अर्ब ३८ करोड रुपैयाँबराबरको राजस्व संकलन भएको छ ।

भन्सार विभागको तथ्यांकअनुसार चालु वर्षको सात महिनामा आयात भएको तरकारीमा सबैभन्दा बढी गेडागुडी तथा दलहन छ । माघसम्ममा १२ अर्ब रुपैयाँको दाल मात्रै भित्रिएको छ ।

१४ किसिमका तरकारी आयात हुँदा आलु मात्रै करिब ६ अर्ब रुपैयाँको आयात भएको छ । जसमा ९७ करोड रुपैयाँको प्रशोधित आलु आयात भएको छ भने ताजा तथा बिउ आलु ५ अर्ब १३ करोड रुपैयाँको छ ।

२७ करोड रुपैयाँको टमाटर आयात भएको छ । दुई अर्ब रुपैयाँको लसुन तथा प्याज र त्यसका पात आयात भएका छन् । ५ करोडको फूलगोभी (काउली) आयात हुँदा १८ लाखको गाजर तथा सलाद भित्रिएको छ ।

साढे ७ करोड केराउ तथा हरियो सिमी आयात भएको छ भने ३७ करोड १० लाख रुपैयाँको कुरिलो, भेण्टा, च्याउ, पालक तथा अन्य ताजा तरकारी आयात भएको भन्सार विभागको तथ्यांकले देखाउँछ ।

आलुसहित फ्रोजन गरिएको (प्रशोधित तरकारी)को आयात करिब १ अर्ब रुपैयाँको छ । ताजा काँक्रो, च्याउसहित मिक्स तरकारीको आयात ८० लाखको छ भने सुकेको प्याज, लसुन र मिक्स तरकारीको आयात १ अर्ब रुपैयाँको छ । सखर, तरुल भ्याकुर तथा माटोमुनि फल्ने कन्दमूलको आयातसमेत २० करोड रुपैयाँको देखिएको छ ।

नेपाली उपभोक्ताले विश्‍वका ३६ देशको तरकारीको उपभोग गर्दा नेपाली तरकारी पनि विश्‍वका १२ देशमा पुगेको देखिन्छ । तर, नेपालबाट जाने तरकारी तथा गेडागुडीको तुलनामा विदेशबाट आउने तरकारी १ सय चार गुणा बढी छ । साढे २२ अर्बको तरकारी विदेशबाट आयात गर्दै गर्दा नेपालबाट ३९ करोड रुपैयाँको तरकारी मात्रै बाहिरिएको छ ।

यो तथ्यांकले नेपालमा अहिले करिब साढे २२ हजार रुपैयाँको तरकारीको बजार 'ग्याप' रहेको देखाएको छ । वर्तमान केपी शर्मा ओली नेतृतवको सरकारको पालमा मात्रै होइन, सरकारले २०६१ सालमा बनाएको राष्ट्रिय कृषि नीति हुँदै, आर्थिक वर्ष २०६९/७० मा तत्कालीन कृषिमन्त्री हरि परिजुली र आर्थिक वर्ष २०७१/७२ मा पूर्वकृषि मन्त्री हरिबाेल गजुरेलले पनि दुई वर्षभित्र कम्तीमा हरियो तरकारीमा आत्मनिर्भर हुने नीति अघि सारेका थिए ।

आर्थिक वर्ष २०७०/७१ मा तरकारीको आयात १२ अर्ब १८ करोड रुपैयाँको भएको थियो तर चालू आर्थिक वर्षको सात महिनामा दोब्बर बढी तरकारीको आयात भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७०/७१ मा मासिक १ अर्बको तरकारी आयात हुने गरेकोमा चालू वर्षसम्म आइपुग्दा मासिक ३ अर्ब बढीको तरकारी आयात भएको देखिएको छ । छ वर्षमा मात्रै तरकारीको आयात तीन गुणाले वृद्धि भएको तथ्यांकले देखाउँछ ।

चालू आवको सात महिनामा गत आवकै बराबर विदेशी सामान आयात भएको छ । तर, तरकारीको आयात हेर्ने हो भने गत वर्षको सात महिनाको तुलनामा २५ प्रतिशतले बढेको छ । गत आवको सात महिनामा १८ अर्ब ५ करोड २२ लाख रुपैयाँको तरकारी आयात थियो ।

त्यस्तै, तरकारी निर्यात भने गत वर्षको सात महिनाको तुलनामा चालू आवमा १ सय ४८ प्रतिशतले ह्रास आएको छ । गत वर्षमा यो समयमा ९७ करोडको तरकारी निर्यात भएकोमा अहिले भने ३९ करोडको मात्रै निर्यात भएको छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन १३, २०७७ १९:३१