कोरोनाका कारण गन्तव्य मुलुकले गरे नियम परिवर्तन, वैदेशिक रोजगारी क्षेत्र प्रभावित

कोरोनाका कारण गन्तव्य मुलुकले गरे नियम परिवर्तन, वैदेशिक रोजगारी क्षेत्र प्रभावित

A+ A A-

नेपाली कामदार वैदेशिक रोजगारीमा जाने मुख्य रोजगारदाता देशले कोरोना भाइरस नियन्त्रणका लागि नयाँ नियम बनाएर लागू गरिरहेका छन् । रोजगारदाता देशले कोरोना नियन्त्रणका लागि बनाएको नयाँ नियमको प्रभाव नेपालको वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमा देखा पर्न थालेको छ ।

नेपाली कामदार रोजगारीमा जाने कतिपय देशले कोरोनाका कारण विदेशी कामदार लिएका छैनन् । केही देशमा काम गर्न जानेले पनि तीन पटकसम्म पीसीआर परीक्षण र महँगो शुल्क तिरेर क्वारेन्टाइनमा बस्नुपर्ने व्यवस्था छ ।

कोरोनाका कारण रोजगारदाता देशमा बेरोजगारी दर बढ्दा नेपालको वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमा ठूलो प्रभाव परेको छ । कोरोनाका कारण तीन महिनामा १० लाख कोरियन नागरिकले रोजगारी गुमाएका छन् । यसको प्रभाव कोरिया जाने कामदारमा देखिएको छ ।

वैदेशिक रोजगार विभागका अनुसार यही माघ महिनामा १ हजार ४ सय ५१ महिला र १६ हजार ४ सय ३६ पुरुष गरी १७ हजार ८ सय ८७ जना रोजगारीको खोजीमा विभिन्न देश पुगेका छन् ।

चालू आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म ७० हजार नेपाली वैदेशिक रोजगारीमा गएको विभागको तंथ्याक छ । गत आर्थिक वर्षको यो अवधिमा २ लाखभन्दा धेरै नेपाली रोजगारीको खोजीमा विदेशिएका थिए ।

विगत वर्षका तुलनामा चालू आर्थिक वर्षमा कोरोनाका कारण वैदेशिक रोजगारमा जाने कामदारको संख्या ८४ प्रतिशतले गिरावट आएको विभागले जनाएको छ ।

मलेसिया

मलेसियाले कोरोना भाइरसको माहामारी नियन्त्रण गर्न जारी गरेको आवागमन नियन्त्रण आदेश (एमसीओ) को समय मार्चसम्म बढाएको छ । जनवरी १३ देखि फेब्रुअरी १८ सम्मका लागि जारी गरेको एमसीओ ४ मार्चसम्म पुर्‍याइएको छ ।

मलेसिया नेपाली कामदारका हकमा बन्द छ । कोरोना कारण देखाउँदै मलेसिया सरकारले विदेशी कामदार ल्याउन लगाएको प्रतिबन्ध फुकुवा गरेको छैन ।

हाल मलेसियामा करिब ४ लाख नेपाली कार्यरत रहेको सरकारी अनुमान छ । मलेसिया तीन वर्षदेखि नेपाली कामदार सिन्डिकेटका कारण सहज रूपमा जान पाएका छैनन् ।

कतार

कतारले कोरोना भाइरसको महामारीबीच पनि विदेशी कामदार लिएको छ । कतारले सन् २०२२ मा हुने विश्वकपलाई मध्यनजर गर्दै कोरोना महामारीबीच पनि कामदार भित्र्याइरहेको छ । रोजगारीमा कतार जान करिब १० हजार नेपालीले श्रम स्वीकृति लिएको विभागले जनाएको छ ।

कतार सरकारले कोरोना भाइरसको संक्रमण नियन्त्रण गर्न ३२ बुँदे सूचना जारी गरेको थियो । जारी गरिएको ३२ बुँदे नियम पालना नगर्ने स्वदेशी तथा विदेशी नागरिकलाई २ लाख रियाल जरिवाना र तीन वर्षसम्म कैद गर्ने चेतवनी दिएको छ ।

३२ बुँदे सूचनामा मोबाइलमा इतराज एप्लिकेसन डाउनलोड गरेको हुनुपर्ने, बाहिर निस्कँदा मास्क अनिवार्य लगाउनुपर्ने, क्याम्पभित्र ५ र खुला स्थानमा १५ जनाभन्दा बढी भेला हुन नहुने, सार्वजनिक स्थल वा समुद्री किनारामा १५ जनाभन्दा बढी भेला हुन नहुने, सवारीसाधनमा चालकसहित चार जनाभन्दा बढी यात्रा गर्न नपाइने व्यवस्था छन् ।

हाल कतारमा ४ लाख नेपाली कार्यरत रहेको सरकारी अनुमान छ ।

दक्षिण कोरिया

दक्षिण कोरिया सरकारले प्रवेशाज्ञा (भिसा) सम्बन्धी नियममा परिवर्तन गरेको छ । कोरियामा कार्यरत नेपाललगायत देशका कामदारको कोरोना कारण भिसा अवधि १३ महिना थपिएको छ ।

विशेष गरी प्रवेशाज्ञा अवधि सकिएर पनि कोरोनाका कारण स्वदेश फर्कने अवस्था नभएका कामदारलाई अवधि थपिएको कोरियाको न्याय मन्त्रालयले जनाएको छ । यो सुविधा अस्थायी मौसमी कामदारका हकमासमेत लागू हुने बताइएको छ ।

दक्षिण कोरियाले दिएको सुविधाअनुसार विदेशी कामदारले सन् २०२२ को मार्च ३१ सम्म प्रवेशाज्ञा थपका लागि आवेदन दिन पाउँछन् । यो नियम आगामी मार्च २ देखि लागू हुनेछ ।

कोरियामा गत डिसेम्बरदेखि कोरोना माहामारीको तेस्रो लहर फैलिएसँगै जनवरी अन्तिमसम्म रोजगारी गुमाउने श्रमिकको संख्या ९ लाख ८२ हजार पुगेको छ । यो संख्या ३ वर्षयताकै सबैभन्दा उच्च रहेको कोरियाको श्रम मन्त्रालयले जनाएको छ ।

कोरियामा होटल, उद्योग, रेस्टुरेन्ट तथा मनोरञ्जन क्षेत्रमा काम गर्ने अधिकांश कामदारले रोजगारी गुमाएको जनाइएको छ । बेरोजगारीदर बढेसँगै विदेशी कामदारको संख्या कटौती हुने सम्भावना बढेको छ । कोरियन भाषा पास गरेका १० हजार नेपाली कोरिया जान प्रतीक्षारत छन् ।

साउदी अरब

साउदी अरेबियाले पुनः प्रवेश भिसामा नयाँ नियम लागू गरेको छ । साउदीमा कार्यरत रही पुनः प्रवेश भिसामा घर फर्किएका आप्रवासी कामदारलाई भिसामा म्याद सकिनुअघि फर्किन आग्रह गरेको छ । भिसामा अवधिभित्र नफर्किए तीन वर्षसम्म साउदी अरब प्रवेशमा प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

साउदीले २० देशबाट रोजगारीका लागि आउने आप्रवासीहरूको आगमनलाई अस्थायी रूपमा स्थगित गरेको छ ।

भारत, पाकिस्तान, अर्जेन्टिना, ब्राजिल, इजिप्ट, फ्रान्स, जर्मनी, इन्डोनेसिया, आयरल्यान्ड, इटाली, जापान, लेबनान, पोर्चुगल, दक्षिण अफ्रिका, स्वीडेन, स्वीट्जरल्यान्ड. टर्की, यूएई, बेलायत र अमेरिकाका आप्रवासी कामदारलाई प्रतिबन्ध लगाइएको छ । नेपालबाट जाने कामदारका हकमा भने प्रतिबन्ध लगाइएको छैन ।

हाल साउदीमा ४ लाख नेपाली कार्यरत रहेको अनुमान छ । नेपालबाट वैदेशिक रोजगारीमा जानका लागि ५ हजारभन्दा धेरैले श्रम स्वीकृति लिएका छन् ।

यूएई

यूएईले भारत, नेपाल, पाकिस्तान, अफगानिस्तान र बंगलादेशबाट भिजिट भिसामा गएका नागरिकहरूलाई फिर्ता (राउण्ड ट्रिप) टिकट नभएसम्म प्रवेश नदिने नयाँ कानुनी व्यवस्था लागू गरेको छ ।

पछिल्लो समय भिजिट भिसामा धेरै विदेशी नागरिक यूएई भित्रिन थालेपछि कडाइ गर्ने थालेको हो ।

भिजिट भिसामा गएका विदेशी नागरिकको साथमा होटल बुकिङ र फिर्ता टिकट नभए दुबई अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र अल मोक्तुम अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट फर्काउन थालेको छ ।

वैदेशिक रोजगारीमा जाने कामदार भने पुरानै पक्रियाबाट आवत-जावत गर्न पाउनेछन् । हाल यूएईमा ३ लाखभन्दा धेरै नेपाली कार्यरत छन् । रोजगारीमा यूएई जान ४ हजारभन्दा धेरैले श्रम स्वीकृति लिएको वैदेशिक रोजगार विभागले जनाएको छ ।

बहराइन

वैदेशिक रोजगारमा बहराइन जाने विदेशी कामदारहरूले तीन पटकसम्म कोरोना भाइरसको परीक्षण गर्नुपर्ने भएको छ । बहराइन सरकारले फेब्रुअरी २२ देखि लागू हुने गरी बहराइन प्रवेश गर्न थप दुई पटक पीसीआर परीक्षण अनिवार्य गर्ने नियम लागू गरेको छ ।

रोजगार अवथा अन्य काममा बहराइन पुगेका विदेशी नागरिकले विमानस्थलमा एक पटक, त्यहाँ पुगेको पाँच दिनमा अर्को पटक र १० दिनभन्दा बढी समय बहराइनमा बसे पुनः पीसीआर परीक्षण गर्नुपर्ने नियम बनाइएको छ ।

कुवेत

कुवेतले रोजगारीका लागि आउने विदेशी कामदारमाथि लगाएको प्रतिबन्ध फुकुवा गरेको छ । कुवेतले दुई हप्ताअघि लगाएको यात्रा प्रतिबन्ध फेब्रुअरी २१ देखि हटाएको छ ।

रोजगारीमा कुवेत जाने विदेशी कामदारले भने अनिवार्य ७ दिन संस्थागत क्वारेन्टाइनमा बस्नुपर्ने व्यवस्था छ । त्यसपछि ७ दिन होम क्वारेन्टाइनमा बसेपछि मात्र काम फर्कन पाउँछन् ।

विगतमा नेपालसहित ३५ देशबाट कुवेत जाने यात्रुले १४ दिन क्वारेन्टाइन बस्नुपर्ने व्यवस्था थियो । उक्त व्यवस्था घटाएर ७ दिनमा ल्याइएको हो । क्वारेन्टाइन खर्च कामदार आफैँले व्यहोर्नुपर्छ ।

ओमान

ओमान सरकारले रोजगारीका लागि आउने विदेशी कामदारका हकमा अहिलेसम्म राम्ररी खुलाएको छैन । रोजगारीमा ओमान जाने कामदारले नेपालमा एक पटक र ओमान पुगेपछि दुई पटक आफ्नै खर्चमा क्वारेन्टाइन बस्नुपर्छ ।

ओमानबाट घर बिदामा आएका कामदार मात्र रोजगारीमा फर्किँदै छन् । नयाँ कामदारको माग आएको छैन । रोजगारीमा ओमान जान करिब १ हजारले श्रम स्वीकृति लिएको विभागले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, फागुन १४, २०७७ १०:०५