'र्‍यापरलाई मैले भनेँ, कवि बन्नु भनेको के हो तलाई के थाहा ?'

A+ A A-

सन् २०१३ को अन्त्यतिर हिपहपको दुनियाँमा युनिक पोयटको चर्चा खुबै चल्यो । जसको कारण थियो- रअ बार्जको र्‍याप ब्याटल ।

यम बुद्धले संयोजन गरेको उक्त ब्याटलमा उत्साह जोशी उर्फ युनिक पोयटले आशिष राना ‘लाउरे’ सँग शब्दको भिडन्त गरेका थिए । एकपछि अर्को दमदार शब्दको प्रहार दिन सक्ने युनिकले त्यसबेलादेखि नै आफ्नो परिचय बनाए । भलै उनले उक्त ब्याटल जित्न सकेनन् ।

युनिक पोयट उक्त ब्याटललाई आफ्नो करिअरको ‘माइलस्टोन’ मान्छन् । त्यही ब्याटलले उनलाई चिनायो । त्यसैले उनलाई हिपहपको दुनियाँमा स्थापित गरायो । युनिक पोयटलाई मात्र होइन, त्यस ब्याटलले नै हिपहपलाई पनि संगीतिक क्षेत्रमा गतिलो स्थान दिलाएको युनिक बताउँछन् ।

युनिकले त्यसअगाडि नै एक र्‍याप एल्बम सार्वजनिक गरिसकेका थिए । हालै उनले ‘कालो’ नामक नयाँ र्‍याप एल्बम सार्वजनिक गरेका छन् । तर, उनले एल्बमका सबै गीतहरूलाई युट्युबमा राखेका छैनन् । आफ्नै वेबसाइटबाट उनले गीत सार्वजनिक गरेका छन् । तीनवटा गीत भने युट्युबमा भेटिन्छन् ।

उनै युनिक पोयटसँग शिलापत्रकर्मी दिप्सन लुइटेलले गरेको कुराकानी :

कालो कस्तो एल्बम हो ?

म आफू पनि काले-काले भएका कारणले पनि एल्बमको नाम कालो राखियो । अर्को कुरा, हाम्रो समाजमा कालोलाई नराम्रोको रूपमा लिइन्छ । त्यसलाई हेपाइको नजरले हेरिन्छ । आफूले पनि त्यो भोगिन्थ्यो । त्यसैलाई नै शक्ति बनाएर कालो एल्बमको गीत/संगीत तयार पारेको छु ।

एल्बममा के-कस्ता गीत समावेश छन् ?

एल्बममा आठवटा गीत छन् । यी गीत आफैँमा अन्तरसम्बन्धित पनि छन् । सुरुमा नै मेरो आत्मा अर्कै दुनियाँमा पुग्छ । त्यहाँ पुग्नेबित्तिकै त्यस दुनियाँको विषयमा कालो गीत बनेको छ । त्यसपश्चात् त्यहाँ एक पात्र भेटिन्छ । त्यस पात्रले मलाई प्रलोभन देखाउन थाल्छ । त्यस पात्रले मलाई अन्तरजात्रा लैजान्छु भन्छ र ‘अन्तरजात्रा’ शीर्षकमा नै दोस्रो गीत बनेको छ ।

त्यस पात्रले मलाई धनसम्पतिको प्रलोभन पनि देखाउँछ । त्यसमा अर्को गीत बनेको छ । चौथो गीतमा एउटा र्‍यापर पात्रसँग मेरो आत्माले गरेको ब्याटलको विषयमा छ । उसले मलाई निकै गिज्याएको हुन्छ । मैले अन्त्यमा मैले र्‍यापरलाई 'के थाहा कवि बन्नु भनेको के हो' भनेर जवाफ फर्काएपछि ऊ मौन हुन्छ ।

म प्रलोभनमा नपरेपछि त्यो पात्रले मेरो देशको बेतिथिको विषयमा प्रश्न उठाउँछ । उसले देशमा सबै स्वार्थमा लागेको बताउँछ । अनि मलाई पनि स्वार्थी बन्न उक्साउँछ ।

त्यो कुराले मलाई खुबै बिझाउँछ र ‘मेरो देश बिरामी’ बोलको गीत जवाफमा फर्काउँछ ।

त्योसँगै बोनसमा आमाहरूका लागि ‘स्माइल’ बोलको गीत पनि एल्बममा राखिएको छ ।

पूर्ण एल्बम तयार गर्न कति समय लाग्यो ?

कुनैकुनै गीत चार वर्षअगाडि लेखिएका पनि छन् । तर, त्यो बेला म यी कुरा भन्न तयार नै थिइनँ । त्यसैले पनि ती गीत रोकिएका थिए । बाँकी गीतहरू केही समयअगाडि मात्रै लेखेको छु । रेकर्डिङचाहिँ २०२० मा गरेँ ।

एल्बम किन युट्युबमा नहाल्ने सोच राख्नुभयो ?

तीनवटा गीत प्रचारका लागि पनि युट्युबमा हालेको छु । बाँकी गीत हालेको छैन । हामीले अहिले एल्बम बिक्रीको नयाँ प्रयोग गर्न लागेका हौँ । त्यसैले पनि युट्युबमा हालिएको छैन ।

अर्को कुरा, युट्युबमा हाल्न भिडियो बनाउनुपर्‍यो । यहाँ कोही भिडियोमा लगानी गर्न तयार नै छैनन् । त्यसैले पनि गाह्रो भइरहेको छ । तर, बिस्तारै युट्युबमा त हाल्नैपर्छ । नत्र त गीतमा रिच नै पुग्दैन अनि धेरै अवसरहरू गुमाउनुपर्छ ।

हाम्रो कुरा यत्ति हो कि, केही समय हामीले वेबसाइटबाटै एल्बम बिक्री गर्न चाहेका हौँ ।

एउटा र्‍यापरलाई देश वा राजनीतिको विषयमा कत्तिको ज्ञान हुन जरुरी छ ?

र्‍यापरलाई मात्र होइन, जोकोहीलाई पनि देश र राजनीतिका विषयमा ज्ञान हुनुपर्छजस्तो लाग्छ । आफ्नो देशमा भइरहेको गतिविधि त सबैलाई थाहा हुनुपर्‍यो नि ।

त्योसँगै हामी र्‍यापरहरूलाई त झन् विशेष ज्ञान हुनुपर्छ । देशको विषयमा, राजनीतिको विषयमा, नेताको विषयमा र्‍याप बनाउँदै गर्दा सम्बन्धित विषयमा ज्ञान भएन भने त त्यो कसरी राम्रो बन्ला र ! त्यसैले ज्ञान हुन जरुरी छ ।

देश निर्माणमा र्‍यापको भूमिका कस्तो रहला ?

युवाहरूलाई देश र राजनीतिको विषयमा उत्ति ज्ञान हुन्न । तर, उनीहरूले पक्कै र्‍याप सुन्छन् । र्‍यापमार्फत उनीहरूलाई देशका बारेमा, राजनीतिका बारेमा ज्ञान दिइयो भने त त्यसको प्रभाव राम्रै पर्छ नि । र्‍यापबाट युवापुस्तालाई सचेत गराउन सकियो भने देश निर्माणमा पक्कै भूमिका खेल्छ ।

तर, र्‍यापबाट विकृति पनि त फैलिएको होला ?

फैलिएको छ । केही हिपहपलाई नबुझ्नेहरूका कारण समाजमा केही नराम्रो असर परेको छ ।

जुन उद्देश्यले अमेरिकाबाट हिपहपको सुरुवात भएको थियो, त्यसको मर्म त अहिले कहाँ बाँकी रह्यो र ? अहिलेकाे पुस्ता त जे बिक्छ, त्यसैको पछि लाग्न थाले । उनीहरू नै भाइरल भए । जसका कारण विकृति पनि मौलायो ।

उनीहरूकै कारण हिपहपमा राम्रो गर्ने वा गर्न सक्नेहरू सधैँ ओझेलमा परेका छन् । ‘जेपीटी’हरू हाबी बन्दा हिपहपको मर्म नै धमिलिएको छ । सिकेर आउनेभन्दा पनि देखेर आउनेहरू बढी भएकाले पनि हिपहप क्षेत्र केही बदनाम बन्दै छ ।

सांगीतिक दुनियाँमा र्‍यापको स्थान कस्तो छ ?

विश्वबजारलाई हेर्ने हो भने अहिले र्‍याप सबैतिर रुचाइएको विधा हो । यसले मान्छेलाई सजिलै जोड्न सक्छ । म आफैँ पनि विदेशतिर गएँ भने यही हिपहपकै कारण सहज जोडिन सक्छु ।

हिपहपमा अन्य विधामा जस्तो ज्ञान वा साधना भने चाहिन्न । तपाईंलाई केही टेक्निकालिटी थाहा छ भने हिपहपमा खासै दुःख गर्न पर्दैन ।

कतिपयले हिपहपलाई विधाको रूपमा स्वीकार्दैनन् । अन्य विधामा साधना गरेर आएकाहरूले यसलाई गन्दैनन् । त्यसैले विश्वबजारमा स्थान पाइसकेको हिपहप केही हेपिएको हो कि जस्तो पनि लाग्छ ।

नेपालमा हिपहपको भविष्य कस्तो छ ?

पछिल्लो समय राम्रो बन्दै गइरहेको छ । नेपाली समाजलाई पाच्य हुने खालको विषयवस्तु पस्किने हो भने अबका दिनमा प्रभुत्व जमाउन सक्ने विधा नै हिपहप होजस्तो लाग्छ मलाई । केही नराम्रो गर्नेहरू छन्, तिनीहरूलाई हटाएर राम्रो गर्न सक्ने र समाजलाई पाच्य हुने र्‍याप बन्ने हो भने यसै विधामा रहेर पनि राम्रो गर्न सकिन्छजस्तो लाग्छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन ६, २०७७ १६:१५