सातै प्रदेशमा पुग्यो खोप, उपत्यकामा १७ वटा अस्पतालबाट लगाइने

A+ A A-

सरकारले कोरोनाविरुद्धको खोप लगाउने तयारी तीव्र बनाएको छ । बुधबार प्रधानमन्त्री केपी ओलीले अभियानको शुभारम्भ गर्ने कार्यक्रम छ ।

खोप अभियानका लागि भारतले दिएको १० लाख डोज ‘कोभिसिल्ड’ खोप सरकारले प्रदेशप्रदेशमा पुर्‍याइएको छ । प्रदेशबाट मंगलबार बेलुकासम्म सबै जिल्लामा खोप पुगिसक्ने स्वास्थ्य मन्त्रालयअन्तर्गतको खोप महाशाखा प्रमुख डा. झलक गौतमले जानकारी दिए ।

‘आज (सोमबार) बेलुकासम्म सबै प्रदेशमा खोप पुग्छ’, गौतमले भने, ‘धनगढीदेखि विराटनगरसम्म खोप पुगेपछि भोलि बेलुकासम्म जिल्ला-जिल्लमा पुर्‍याउने हो ।’

४ लाख ३० हजारलाई खोप

सातवटै प्रदेशमा ४ लाख ३० हजारका लागि पुग्नेगरी खोप पठाइएको महाशाखाले जनाएको छ । ‘४ लाख ३० हजारलाई पुग्ने गरी खोप पठाएका छौँ’, उनले भने, ‘अभियान अस्पताल केन्द्रित भएर चलाउने हो ।’

कहाँ कति पुग्यो खोप ?

खोप महाशाखाका अनुसार पोखरमा ४ हजार, बुटवलमा ८ हजार ८ सय, नेपालगञ्जमा २ हजार ६ सय, धनगढीमा ३ हजार ६ सय, हेटौँडामा ७ हजार ६ सय र विराटनगरमा ९ हजार ६ सय भाइल खोप पुगिसकेको छ । काठमाडौंवरिपरिका १० जिल्लाका लागि १२ हजार ५ सय भाइल खोप छुट्याइएको छ ।

काठमाडौं उपत्यकामा १७ वटा खोप केन्द्र

खोप महाशाखाका अनुसार काठमाडौं उपत्यकामा १७ वटा खोप केन्द्रबाट खोप लगाइने भएको छ । काठमाडौंमा १२ वटा, ललितपुरमा तीन र भक्तपुरमा दुईवटा केन्द्र निर्धारण गरिएको स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ ।

काठमाडौंको टेकु अस्पताल, वीर अस्पताल, प्रसूति गृह, गंगालाल अस्पताल, नेपाल प्रहरी अस्पताल, टिचिङ अस्पताल, आर्मी अस्पताल, सशस्त्र प्रहरीको अस्पताल, आयुर्वेद तालिम केन्द्र कीर्तिपुर, सिभिल अस्पताल, नेपाल मेडिकल कलेज र काठमाडौं मेडिकल कलेजबाट खोप लगाइनेछ ।

त्यस्तै, भक्तपुरमा कोरियन अस्पताल र भक्तपुर अस्पतालबाट खोप लगाइनेछ । ललितपुरमा भने किस्ट मेडिकल कलेज, आनन्द वन अस्पताल र पाटन अस्पतालबाट खोप लगाइनेछ ।

अन्य जिल्लाको हकमा भने जिल्ला अस्पतालबाट खोप लगाइने महाशाखाले जनाएको छ । धेरै अस्पताल भएको ठाउँमा भने खोप केन्द्र थप गरिने महाशाखा प्रमुख डा. गौतमले बताए ।

कसलाई लगाइन्छ खोप ?

पहिलो चरणमा खोप स्वास्थ्यकर्मीलाई लगाइनेछ । ‘स्वास्थ्यकर्मीलाई सुरक्षित राख्यो भने अरुलाई जोगाउन सकिन्छ’, खोपविज्ञ डा. श्यामराज उप्रेती भन्छन्, ‘कोभिड र नन-कोभिडका बिरामीको उपचार गर्न पनि पहिलो चरणमा स्वास्थ्यकर्मीलाई प्राथमिकतामा राखिएको हो ।’

- स्वास्थ्यकर्मी
- अस्पतालका सहयोगी कर्मचारी
- महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका
- शवको व्यवस्थापन गर्नेलाई
- सार्वजनिक फोहोर व्यवस्थापन गर्नेलाई
- विमानस्थलमा काम गर्नेलाई
- ज्येष्ठ नागरिकलाई

खोप लगाउँदा के कुरामा ध्यान दिने ?

खोप लगाएपछि सिकिस्त बिरामी पर्न सक्ने भएकाले सावधानी अपनाउन विज्ञहरूले सुझाव दिएका छन् । ‘कुनै पनि खोप लगाउँदा शतप्रतिशत हुँदैन’, डा.उप्रेती भन्छन्, ‘खोप लगाएपछि सामान्य प्रतिक्रिया आउँछ । कोही सिकिस्त बिरामी पनि पर्न सक्छन् ।’

खोप लगाएपछि शारीरिक समस्या भएमा केन्द्रमै उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाइएको डा. उप्रेतीले बताए । ‘केन्द्रमै उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाइएको हुन्छ । खोप लगाएकोलाई अब्जरभेसनमा राखिएको हुन्छ’, उनले भने, ‘खोप दिएपछि सामान्य या जटिल समस्या भएमा कहाँ सम्पर्क गर्ने भनेर जानकारी गराइएको हुन्छ ।’

खोप लगाएपछि अध्ययन अनुसन्धान गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालयले समिति बनाएको छ । उक्त समितिले खोप लगाएपछि स्वास्थ्यमा के कस्तो समस्या छ, त्यसको रिपोर्ट तयार पार्छ । ‘यो नयाँ खोप हो । खोपकै कारण स्वास्थ्यमा समस्या भएको हो होइन अनुसन्धान गरिन्छ’, उनले भने । गर्भवती, सुत्केरी, १८ वर्षभन्दा कम उमेरका र एलर्जी भएकाले लगाउनु हुँदैन ।

खोपले के काम गर्छ ?

खोपले कोभिड रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउने डा. उप्रेती बताउँछन् । ‘खोपले कोभिड रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउने हो’, उनले भने, ‘खोपले मृत्युदर कम गर्नुका साथै रोग लाग्नबाट पनि बचाउँछ ।’

प्रभावकारिता ७० प्रतिशत

कोभिसिल्ड सिरम इन्स्टिच्युट अफ इन्डिया (एसआईआई) ले अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय र बेलायती औषधि निर्माता कम्पनी एस्ट्राजेनेकासँग मिलेर विकास गरेको ‘कोभिसिल्ड’ खोप हो । यो खोपको प्रभावकारिता ७० प्रतिशत देखिएको छ ।

पहिलो डोज दिएको एक महिनापछि मात्र अर्को डोज दिइने महाशाखा प्रमुख डा. गौतमले बताए । ‘पहिलो डोज दिएको एक महिनापछि मात्र अर्को डोज दिइन्छ’, उनले भने, ‘एक मात्रामा ० दशमलव ५ एमएल हुन्छ । व्यक्तिको बायाँ पाखुराको माथिल्लो भागमा खोप लगाइन्छ ।’

प्रकाशित मिति: सोमबार, माघ १२, २०७७ १७:४१