गोरे, हुलाकीमा भन्दा सु च्यामा आनन्द

A+ A A-

नेपाली ट्राभलरले आयोजना गर्ने सोलो वुमन ट्राभल च्यालेन्ज २०१८ मा छानिएकी पुजा रिजाल काठमाडौंबाट ३३ दिन हिँडेर सगरमाथा आधार शिविर पुगिन् । रिजालले ३३ दिनको यात्रामा गरेको अनुभव शिलापत्रकर्मी सागर चन्दसँग साटेकी छिन् ।

000

जीवनमा एक्लै यात्रा गरुँला भनेर कल्पनासम्म गरेकी थिइनँ । ‘सोलो वमन ट्राभल च्यालेन्ज २०१८’ मा छनोट भएपछि एक्लै यात्रा गर्ने संयोग जुर्यो ।

छनोट भएदेखि नै मनमा खुलदुली थियो । मैले यात्राका लागि सगरमाथा आधार शिविर छानेकी थिएँ । धेरैजसो मान्छे सगरमाथा आधार शिविरसम्म पुग्नुलाई सामान्य रूपमा लिन्छन् । धेरै पर्यटक जाने तथा चर्चित ठाउँ भएकाले पनि सगरमाथा आधार शिविर धेरैका लागि सामान्य पर्यटकीय गन्तव्य हो ।

तर, मलाई यही सामान्य पर्यटकीय गन्तव्यको यात्रा रोचक बनाउनु थियो । सामान्य र सहज भनिएको गन्तव्य नै मलाई चुनौतीपूर्ण बनाउनु थियो ।

सगरमाथा आधार शिविरको यात्रालाई रोचक र चुनौतीपूर्ण बनाउन मैले छानें, पैदल यात्रा ।

१९ नोभेम्बरको बिहान

१९ नोभेम्बर २०१८ सुरु भयो मेरो यात्रा । १९ नोभेम्बरको बिहान ८ जबे म पेप्सिकोला घरबाट सगरमाथा आधार शिविरका लागि निस्कें ।

धुलो र धुवाँ छल्न आँखा मात्रै देखिने गरी अनुहार स्कार्फले छोपें । चस्मा लगाएँ, क्याप लगाएँ अनि १३ किलोको ट्रेकिङ ब्याग बोकेर म हिँडें, महत्वाकांक्षी यात्रामा । काठमाडाैंदेखि जिरीसम्म मेरो यात्रा हाइवेमा थियो ।

बडेमानको ट्रेकिङ ब्याग बोकेर सडकमा हिँडिरहेकी मलाई देखेर मान्छेहरू विस्मृत नजरले हेर्थे । कतिपयले त मलाई ‘कुइरेनी’ भन्दै जिस्काउँथे पनि ।

मूल सडकको बाटो हिँड्दा गाडीको आवाजले कानै दुखाउँथ्यो । तीव्र गतिमा दौडिने गाडीले सातो पनि लिन्थे । सडकको बाटो हिँड्न असहज भएपछि मैले रोजें, छोटो बाटो । छोटो बाटो अर्थात् दुःखको बाटो । कमलविनायकबाट भित्री बाटो हुँदै म बनेपा पुगें ।

बनेपा पुग्दा नपुग्दै म गलिसकेकी थिएँ । काठमाडौंमा धेरै नहिँडेकी मलाई पहिलो दिनको हिँडाइले गलायो । गरुंगो झोलाले काँध दुख्न थालिसकेको थियो । खुट्टा दुख्न सुरु भइसकेको थियो ।

साँझ साढे ६ बजे हजार सिँढीको लजमा पुगेर मैले काँधमा मलम नै लगाउनुपर्यो । यो असह्य दुखाइले यात्राको पहिलो दिनमै मलाई कमजोर बनायो । मनमनै लाग्यो, ‘अब हिँड्न सक्दिनँ कि ?’

एक्लै कहिल्यै नहिँडेकी मलाई पहिलो दिन अल्छी पनि लाग्यो । मनमा लागिरह्यो, ‘मेरो सारा यात्रा एक्लै भएर बित्ने हो त ?’ जवाफ थिएन ।

ती तामाङनी

भोलिपल्ट हिँड्नुअगाडि मैले दुखाइ कम हुन्छ कि भन्ने आसमा थोरै चलाखी गरें । झोलामा भएको स्वेटर झिकेर होटलमै छाडें । मैले छाडेको स्वेटरको तौल केही पाउ मात्रै थियो होला । तैपनि, झोला हलुको भएजस्तो लाग्यो ।

स्वेटर झिकेर हलुको भयो भनिएको झोला बोक्दै मैले फेरि छोटो बाटो रोजें । खेत, कान्ला, बारीको बाटो पछ्याउँदै म पुगें केराघारी । त्यहाँबाट म पाँचखाल हुँदै जिरो किलो पुगें ।

जिरो किलोमा बास बस्न होटल खोजिरहँदा भेटिए, दुई बहिनी । उनीहरूले मलाई आफ्नो घर लगे । यहाँबाट सुरु भयो मेरो स्थानीय सँगको बसाइ ।

जिरो किलोमा भेटिएका बहिनीहरू तामाङ थिए । जीवनमा पहिलोपटक म तामाङ परिवारसँग बास बसें । उनीहरूसँग खाना खाएँ ।

परिवारले मलाई आफ्नै छोरीजस्तै माया गर्यो । मायासँगै सम्झाउने र बुझाउने पनि गरे । उनीहरूको सम्झाउने तरिका गज्जब थियो । पहिला उनीहरूले मेरो साहसको प्रशंसा गरे । मेरो सुखद यात्राको कामना गरे । त्यसपछि भने, ‘एकजना साथी त लिएर हिँड्नुपर्छ नि नानी !’

यसरी आयो बुहारीको अफर

पछिल्लो दिन बिहानै खाना खाएर म उकालो चढें । यो दिन म दोलालघाट हुँदै सुकुटेबिच पार गर्ने योजनामा थिएँ । सुकुटेबिच पार गर्न मलाई छोटो बाटो हिँड्नुपथ्र्यो । तर, यहाँ यस्तो सुविधा थिएन ।

छोटो बाटो नुहँदा हाइवेमै हिँड्नुपर्यो । हाइवेमा गुड्न सजिलो छ तर हिँड्न भने गाह्रो रहेछ । हिँड्दा थकाइ नलागे पनि खुट्टा भने औधी दुख्ने र पोल्ने । खुट्टा पोल्न थालेपछि मैले आफूसँग भएको ट्रेकिङ लट्ठी टेक्न थालें ।

सडकमा ट्रेकिङ लट्ठी टेक्दै हिँड्दा लिफ्ट दिने मान्छेहरू पनि आए । मान्छेहरू ‘किन हिँडेको ? कता हिँडेको ? गाडीमा बस्नुहोस् ?’ जस्ता प्रश्न र अफर एकैसाथ गर्थे ।

दोलखामा मलाई एउटा परिवारले बुहारी बन्न अफर गरे । आहाल डाँडामा म बास बसेको घरकी आमाले भनिन्, ‘लु, नानी मेरो छोरोसँग बिहे गरेर जाऊ । छोरा राम्रो छ, इन्जिनियर पढेको । बिहे गरेपछि दुवैजना सँगै बेस क्याम्प जानू ।’

अब भने मलाई यात्रा रोमाञ्चक लाग्न थाल्यो । होटलभन्दा स्थानीयको घरमा बास बस्न रमाइलो लाग्न थाल्यो । काठमाडौंबाट जिरीसम्मको यात्रामा म एक दिन हजार सिँढी र एक दिन जिरीमा मात्रै होटलमा बास बसें । अरू ७ दिन म स्थानीयकै घरमा बसें ।

खासमा काठमाडौंबाट जिरीका लागि मैले ७ दिन छुट्याए पनि जिरी पुग्न ९ दिन लगाएँ । तामाकोसी हुँदै नाम्दु पुग्दासम्म म सधैं तामाङ परिवारमा बास बसेकी थिएँ । तर, नाम्दु पुगेपछि भने तामाङ परिवार भेटिएन । त्यहाँ म बाहुन परिवारसँग बास बसें ।

आहा ! त्यो प्रिती चाउचाउ

नाम्दुबाट पछिल्लो दिन म हिँडें जिरीतर्फ । जिरी पुग्न सकिनँ, खावामै बास बस्नुपर्यो । खावाबाट बिहानै हिँडेकी म साँझपख जिरी पुगें ।

जिरीको बाटोमा देखिने रंगीविरंगी पात भएका रूखले बाटो हिँड्नेको मनै लोभ्याउँछ । रंगीविरंगी पात हेर्दा हेर्दै जिरी पुग्दा साँझ पर्यो ।

जिरीलाई मान्छेहरू स्विट्जरल्यान्ड किन भन्दा हुन् ? यो प्रश्न मेरो मनमा अझैसम्म छ । महँगो अनि सानो यो बजार राम्रो छ । तर, लोभैलाग्दो भने लागेन । जिरीबाट सगरमाथा आधार शिविरतर्फको औपचारिक पदयात्रा सुरु हुन्छ ।

जिरीबाट देउराली संरक्षण क्षेत्र हुँदै अगाडि बढ्यो मेरो यात्रा । जिरीबाट करिब आधा घण्टा जति तल झरेपछि एउटा परिवार भेटियो । सानो छाप्रो बनाएर बसेका उनीहरूले मलाई ‘प्रिती’ चाउचाउले स्वागत गरे ।

चिनी र नुन मिसाएर पकाइएको चाउचाउको स्वाद पहिलोपटक मेरो जिब्रोले चाल पायो । छिमेकीसँग मागेको लसुन हालेर पकाइएको त्यो चाउचाउ मेरो जीवनको महत्वपूर्ण चाउचाउ हो ।

सानो छाप्रोमा बसिरहेको त्यो परिवारले मलाई चाउचाउ खुवाउनुपर्ने कुनै कारण थिएन । नमागेरै पनि आतिथ्य दिने र पाइने देश संसारमा सायदै छन् होला । फरक स्वाद, फरक अनुभवले नै यात्रा रमणीय बन्दै गयो । छोटो समयमा अनुभूतिका अनगिन्ती नौला पत्र थपिन्छन्, यात्रामा ।

चाउचाउको स्वाद जिब्रोमै बोकेर मैले घना जंगलको बाटो समाएँ । त्यसपछि म पुगें देउराली । देउरालीबाट फेरि सुरु भयो होटलको बास । अपरिचित नै सही, परिवारसँग बस्नुको आनन्द होटलको महँगो स्वागत सत्कारमा हुँदैन । तर, मसँग होटलमा बस्नुबाहेक अर्को विकल्प थिएन ।

सेटेको पिँडालु

देउरालीबाट मैले पछिल्लो दिन सेटे पार गर्नुपर्ने थियो । सेटे यो यात्राको सबैभन्दा कठिन उकालो हो । घनघस्याको उकालोजस्तै । यो कठिन उकालोमा मसँग साथी हुन पुगे, स्कुले बालबालिका । बच्चाहरूसँग हिँड्दै गर्दा उकालो कटेको पत्तै भएन । एउटा बच्चाले मलाई बाटो छेउमै रहेको आफ्नो घरमा लिएर गयो ।

अब सुरु भयो, शेर्पा बस्ती । शेर्पा बस्तीमा मैले चाखेको पहिलो खाद्यान्न हो पिँडालु ।

पिँडालुको चिप्लोमा अल्झिएर साँझको ५ बजेको पत्तै पाइनँ । सेटे पार गर्न अझै केही बाटो बाँकी थियो । बाँकी रहेको बाटो पहिरोको गइरहने बाटो थियो । सेटेको माथितिर बाटो बनाइँदै थियो । माथिबाट माटो र ढुंगा झर्थे । पैदल यात्रु त्यही माटो र ढुंगा छल्दै हिँड्नुपथ्र्यो । डराउँदै बाटो पार गरें ।

सेटे पुग्दा साँझको ६ बजिसकेको थियो । चिसो सुरु भइसकेको थियो । उकालो चढ्ने भन्दा ओरालो झर्ने मानिस धेरै भेटिन्थे ।

निष्ठुरी हुलाकी

सेटेबाट हिँडे जुनबेंसीसम्म । जुनबेसी जाने बाटोमा भेटिए हुलाकी (पोस्टम्यान) । संसार डिजिटल युगमा रमाइरहेको समयमा मैले भने संसारबाटै आउटडेटेड भइसकेको पोस्ट अफिसका उत्तराधिकारी ‘पोीटम्यान’सँग यात्रा गर्ने मौका पाएँ ।

जुनबेसीको उकालोमा मलाई चिनियाँ फिल्म ‘पोस्टम्यान इन दि माउन्टेन’को सम्झना आयो । हातमा लौरी, काँधमा झोला बोकी हिँड्ने ती पोस्टम्यानको ज्यान भने दुब्लो र पातलो थियो, मेरो जस्तै । तर, उनी हिँड्न सिपालु थिए ।

उनले मलाई चिठी र खबरको महत्व सुनाए । बुढाका अनुभवी गफ सुन्दै लम्जुरा पास पुगें ।

लम्जुरा पासमा हामीले सँगै चिया खायौं । यसपछि बुढा अचानक गायब भए । लम्जुरा पासमा उनलाई पर्खिबसें, करिब आधा घण्टा । तर, उनी आएनन् ।

खबर बोकेर हिँड्ने बुढो पोस्टम्यान मलाई खबरै नगरी हराए । निष्ठुरी पोस्टम्यान ! बाटो देखाउँछु भन्दै वाचा गर्ने पोस्टम्यान मलाई अलपत्र पारेर कता पो हिँडे ?

चिया पसले दिदीले भनिन्, ‘त्यो बाजे त कहाँ हो कहाँ, त्यसको भर नपर है नानी ।’

त्यसपछि पोस्टम्यानको याद बोक्दै म हिँडे ।

अनि सकियो बाटो

दिउँसो १२ बजेपछि हिमाली भेगमा हावा चल्न थाल्छ । मौसम बिग्रन्छ । यसपटक पनि बिग्रियो । आकाशमा बादल छायो । कुहिरोले चारैतिर छोप्यो ।

घना जंगल र कुहीरोबीच म एक्लै थिएँ । लम्जुरापासबाट अगाडि पुगेपछि दुईतर्फ जाने बाटो छ । अब पर्यो फसाद । ‘कुन बाटो जाने, कुन बाटो सही हो ?’ दोधारमा परें ।

दोबाटो छुट्टिने ठाउँभन्दा अगाडि एउटा घर देखें । मन खुसी भयो । हतारिँदै घरमा गएँ । घरमा ढोका लागेको थियो । रेडियो बजिरहेको थियो ।

रेडियोको अस्पष्ट आवाज बाहिरसम्मै सुनिन्थ्यो । तर, ढोका जति ढकढक गरे पनि खुलेन । करिब १५ मिनेट जति मैले ढोका ढकढक्याएँ ।

भित्रबाट एकोहोरो रेडियोको आवाजबाहेक अरू कोही बाहिर आएन ।

३५ सय मिटरभन्दा बढी उचाइमा रहेको जंगलमा हुस्सु र बादलले दिउँसै अँध्यारो भइसक्यो । चिसोले हात ठिहिर्याउन थालिसक्यो । तर, बाटो अझै छुट्याउन सकेकी छैन ।

ढोका नखुलेपछि मैले बाँयातर्फ जाने बाटो समाएँ । बाटो गलत परेछ । अलिक अगाडि पुगेपछि रहस्यमयी तरिकाले बाटो सकियो । भन्न त भन्छन् ‘आफ्नो बाटो आफंै बनाउनुपर्छ ।’ तर, कुहिरोले ढाकेको, अपरिचित अनि घनघोर जंगलमा मैले अब कहाँबाट आफ्नो बाटो आफैं बनाउनु ?

मन लोभ्याउने ढुंगे गाउँ

फर्किएर फेरि त्यही रहस्यमयी घरमा पुगें । घरमा रेडियो बजिरहेकै थियो । ‘रेडियो हाउस’ मा कोही मान्छे थियो कि थिएन ?
त्यसपछि मैले दायाँतर्फ जाने बाटो समाएँ । बाटो सही परेछ, अलिक अगाडि पुगेपछि देखियो जुनबेसी । देखिएको मात्रै नजिक हो । टाढैबाट देखिएको जुनबेसी पुग्दा साँझको साढे ६ बजेको थियो ।

जुनबेसी गाउँ सुरु हुने ठाउँमै जुन आकारको ठूलो ढुंगा छ । त्यही ढुंगाको नामबाट गाउँको नाम जुनबेसी राखिएको रहेछ । दोलखामा मैले जातको नामबाट राखिएका दाहालटार, सुवेदीटार जस्ता टोल देखेकी थिएँ । अनि, यहाँ ढुंगाको नामबाट राखिएको गाउँ ।

सु च्याको स्वादमा वाइफाइ

जापानको नक्सामा कोरियाको चर्च खोजेको कथा जस्तै । जुनबेसीमा मैले खोज्न थालें साम्बाला लज । तर, नाम रहेछ जाम्बाला । अन्त्यमा मैले फेला पारिछाडें, जाम्बाला ।

जुनबेसी जुन जस्तै राम्रो थियो । सधैं आकाशमा देखिएको जुन धर्तीमै भेटिएपछि म नै त हो, लोभिएछ । जुनबेसीमा म चार दिन बसें । सोलुखुम्बुको सबैभन्दा राम्रो गाउँ रहेछ ।

गुम्बाले भरिएको यो गाउँको मौसम पनि निकै प्रीतिकर छ । अन्य हिमाली क्षेत्रको जस्तो तीव्र गतिमा हावा चल्दैन । छिटो छिटो मौसम बदली हुँदैन । जुनबेसीमा मैले पहिलोपटक सु च्या अर्थात् भोटे चियाको स्वाद चाखे ।

गुम्बाहरू डुले । गुम्बामा वाइफाइ रहेछ । लामाहरू फेसबुक चलाउने रहेछन्, संसारसँग जोडिन् । सांसारिक माया मोह त्याग गरेका लामा र आनीलाई जुकरबर्गले फेरि सांसारिक बनाउने हुन् कि ?

४ सयभन्दा धेरै आनी र लामा बस्ने गुम्बा । मेरो भाषामा भन्ने हो भने होस्टेल । गुम्बा बसाइँमा मैले स्याक्पाको स्वाद चाखें ।
जुनबेसीमा भेटिएका एक मान्छेले छोरीलाई प्रेरणा दिनुपर्यो भन्दै मलाई आफ्नो घरसम्म लगें ।

उनकी छोरी भर्खरै अमेरिकाबाट आएकी रहिछन्, लामो समय अमेरिका बसेकै कारण उनी धेरै हिँड्न नसक्ने रहिछन् । अनि उनका बुबाले मलाई देखाएर छोरीलाई हिँड्न उत्प्रेरणा दिन खोजेका रहेछन् ।

मेरो यात्रा कसैका लागि उत्प्रेरणा पनि बन्ला भनेर मैले कल्पना पनि गरेकी थिइनँ । तर, जिन्दगी न हो, कल्पना गरेको कुरा मात्रै हुनुपर्छ भन्ने के छ र ?

हैट ! नाम्चेको बर्गर

चार दिनको बसाइपछि मैले जुनबेसी छाडें । अब म लागें, पैयाँतर्फ । नुनथला हुँदै जुबिङ अनि पैयाँ पुगें । पैयाँ पुगेपछि जाडो पनि बढ्यो । डिसेम्बर सुरु भएसँगै जाडो बढिसकेको थियो । धारामा आउने पानीसमेत जम्न सुरु भइसकेको थियो ।

जाडो बढेसँगै मेरो निन्दा हरायो । बाक्लो ओच्छ्यानमा २÷३ सिरक थपेर सुत्दा पनि ओच्छ्यान तात्दैनथ्यो । चिसो ओच्छ्यानमा म राम्रोसँग निदाउनै सकिनँ ।

फाक्दिङ पुगें । फाक्दिङमा जेनतेन मैले नुहाएँ । त्यसपछि पछिल्लो दिन म हिँडें, नाम्चे बजारका लागि । नाम्चे बजारसम्म मेरा सहयात्री बने एक जोर फ्रेन्च पर्यटक ।

काठमाडौंमा खुबै चर्चा सुनिएको नाम्चे बजारको मेरो कल्पना र यथार्थ पटक्कै मेल खाएन । मैले कल्पना गरेकी थिएँ, ढुंगाका घर, लालटिनको मधुरो उज्यालो, बाटोमा याकका पदचाप अनि याकको घण्टीको आवाज ।

तर, नाम्चे मेरो कल्पनाभन्दा धेरै अगाडि पुगेछ । नाम्चे त काठमाडौंको ठमेलभन्दा कम थिएन । बार, रेस्टुरेन्ट, सुपर मार्केट । ठूला घर । बर्गर अनि पिज्जा नाम्चेमा उपलब्ध थिए, हैट !

डोलेका सेता हिमाल

नाम्चेमा मैले एक दिन बिताएँ । नाम्चेबाट भोलिपल्ट खुम्जुङ र खुम्दे गएँ । उचाइ बढ्दै गएपछि शरीरलाई अभ्यस्त बनाउन केही दिन उचाइँसँग मितेरी गाँस्नु पर्दो रहेछ ।

भोलिपल्ट म डोले पुग्नुपर्ने थियो । सामान्यतः पर्यटक नाम्चेबाट त्याङबोचे हुँदै सगरमाथा आधार शिविरतर्फ जान्छन् । तर, म उल्टो बाटो गोक्यो पास हुँदै आधार शिविर जाने भएँ ।

डोले जाँदै गर्दा बाटोमा रूख देखिएनन् । कतैकतै घाँस देखिन्थ्यो, बाँकी भागमा सेता हिमाल मात्रै देखिन्थे । आक्कलझुक्कल देखिने घाँसेमैदानमा देखिने मृग लोभलाग्दा थिए ।

माथि–माथि गएपछि उचाइँ मात्रै बढ्दैन, खानाबासको पनि मूल्य बढ्छ । डोलेमा सामान्य दाल भातको मूल्य थियो, ७ सय रुपैयाँ । जाडो छल्न सबै तल झरिसकेका थिए । होटल लगभग बन्दप्रायः थिए । पहिल्यै आउने निश्चित गरेका पर्यटक रुँघेर बसेका थिए, एकाध होटल ।

छिनछिनमा परिवर्तन भइरहने मौसमले यहाँ हिँड्न पनि गारो हुँदै गयो । साँझ ४ बजेपछि फोनमा नेटवर्क पनि देखिँदैन । डोलेबाट मैले पछिल्लो दिन मच्छेरोम्बा पुग्नु थियो । मच्छेरोम्बा नजिकै छ, तर एकै दिनमा त्यहाँभन्दा अगाडि बढ्नु खतरनाक हुन सक्छ ।

शंकालु ‘गोरे’

मौसमसँगै परिवर्तित मान्छे पनि भेटिन्छन् । डोलेमा भेटिए एक जोडी बेलायती पर्यटक । बेलायती गोरे पर्यटकसँग नेपाली गाइड थिए । मलाई एक्लै देखेपछि गाइडले सँगै जान अफर गरे ।

आफ्नो गाइड मसँग बोलेको देखेपछि बेलायतीको मनमा चिसो पस्यो क्यार ! ‘मैले तिमीलाई ‘पे’ गरेको छु । तिमी अरूसँग बोल्न पाउँदैनांै,’ बेलायती पर्यटकले आफ्नो गाइडलाई हकारे ।

ग्लोबलाइजेसनको युगमा बेलायती नागरिकले आफ्नो दिमाग भने औपनिवेशिक कालकै बोकेका थिए कि ?

बेलायतीको बोलीले मन खिन्न भयो । खिन्न मन बोक्दै म पुगें मच्छेरोम्बा । सौभाग्य भनौं कि दुर्भाग्य मच्छेरोम्बामा हामी एउटै होटलमा बास बस्न पुग्यांै । मिल्ने भए त अर्को होटलमा बस्ने थिए, तर के गर्नु मच्छेरोम्बामा एउटै मात्रै होटल खुला थियो ।

एउटै अँगेनामा आगो ताप्यौं । एउटै चुलोमा पाकेको भात एउटै टेबलमा बसेर खायांै । एउटै बाटो हिँड्यौं । तर, पनि हामी बोलेनौं ।

गोक्योका सेता ताल

बेलायतीलाई मच्छेरोम्बामै छाडेर भोलिपल्ट बिहानै म हिँडें गोक्योतर्फ । गोक्योमा ६ वटा ताल छन् । ताल हेर्ने रहर गरेर एक दिन गोक्योमा बास बसें । ताल हेर्ने त बहाना मात्रै थियो, उचाइसँग दोस्ती गर्न बस्नैपथ्र्यो ।

तालप्रतिको मेरो कल्पना गोक्योका तालले परिवर्तन गरिदियो । मैले देखेका र कल्पना गरेका ताल निला हुन्थे । तर, गोक्योका ताल भने सेता थिए । तालको पानी जमेको थियो ।

गोक्यो बसाइपछि भोलिपल्ट हिमनदी पार गर्नुपर्ने थियो । हिमनदी माटो र बालुवाले छोपिएको भए पनि भित्रभित्र हिउँका चोक्टा बगिरहेका थिए । माटोमुनि लुकेर बग्ने हिमनदीमाथि हिँड्दै म अगाडि बढें ।

होटल साहुको क्र्याम्पोन्स

जोङ्लाबाट अगाडि मैले यात्राको सबैभन्दा कठिन बाटो चोलापास पार गर्नु थियो । चोलापास घाम नलाग्दै पास गर्नुपर्ने थियो । घाम लागेपछि चोलापासमा हिमपहिरो जाने खतरा हुन्छ । मैले खतरा सामना गर्नुपर्यो । बिहानै ६ बजे हिँड्ने भने पनि अत्यधिक चिसोले ओच्छ्यान छाड्न सकिनँ । ओच्छ्यान छाड्न नसकेपछि बिहान ८ बजे मात्र मैले जोङ्ला छाडें ।

चोलापास नजिकै देखिन्छ । नजिकै देखिएका कारण छिट्टै पार गर्छु भन्ने सोचेकी थिएँ । तर, जति हिँड्दा पनि सकिँदै सकिएन ।
वा ! ५५ सय मिटरमाथि रहेको चोलापास पुगें । अगाडि हेरें, अहो, बाटो त अझै आधा बाँकी रहेछ !

चोलापासबाट अगाडि हिउँ जमेको समथर मैदानको बाटो हिँड्नुपर्छ । हिउँको समथर मैदानमा हिँड्न मसँग क्र्याम्पोन्स थिएन । काठमाडौंबाट हिँड्दा मलाई थाहै थिएन, हिउँमा हिँड्न क्र्याम्पोन्स चाहिन्छ भन्ने ।

हिउँको मैदानमा हिँड्न क्र्याम्पोन्स मसँग नभएको चाल पाएपछि गोक्योमा बास बसेको होटल मालिकले मलाई आफ्नो क्र्याम्पोन्स सापटी दिए ।

सापटी मागेको क्र्याम्पोन्स लगाएर मैले हिम मैदान पार गरें । धन्यवाद क्र्याम्पोन्स दिने दाइलाई ! तपाईंले क्र्याम्पोन्स नदिएको भए म त्यो हिम मैदान पार गर्न सक्दिनथें कि ?

बाधक त्यो हिउँ

नोबुचे पुग्दासम्म मैले हिमपात भएको देख्न पाएकी थिइनँ । मलाई हिमपात हेर्न मन थियो । ऊनजस्तै गरी आकाशबाट झरेको हिउँ हेर्न रहर थियो । रहर गरेर मात्रै हुने भए त ?

हिउँ परेको हेर्न रहरलाई मनमा लुकाउँदै नोबुचेमा बास बसें । बिहान ब्युझँदा नोबुचे सेतै भएको थियो । राति हिउँ परेछ । बैगुनी प्रकृति !

ताजा हिउँ परेको बाटोमा हिँड्नु खतरा हुन्थ्यो । ताजा हिउँले बाटो सबै छोपेको हुन्छ । हिउँलो छोपिएपछि बाटो छुट्याउन सकिँदैन । हिउँ परेपछि बेस क्याम्प जान हिँडेका धेरै पर्यटक फर्किन थालेका थिए ।

मलाई पनि धेरैले अगाडि नजान आग्रह गरे । हिमालमा हिमपात हुन थालेपछि मौसमको भरोसा हुँदैन भन्दै मलाई सम्झाउन थाले ।

हिउँ परेर खुसी भएको मेरो मन एकै छिनमा दुःखी भयो । हिउँ परेको हेर्न नपाए पनि ताजा हिउँ हेर्न पाएकी थिएँ । तर, त्यही ताजा हिउँ मेरो यात्राको बाधक बन्ने भयो ।

आधार शिविर पुग्न भनेर त्यति टाढाबाट यहाँ पुगेकी म अब आधार शिविर जाने कि नजाने भन्ने दोधारमा पुगें । अन्त्यमा जे पर्छ पर्छ भन्दै आधार शिविरतर्फ जाने निर्णय गरें ।

हिम साम्राज्यमा एक्लो म

आधार शिविरतर्फ हिँड्दै गर्दा हिउँ परिरहेकै थियो । ३ बजे गोरकसेप पुगें । गोरकसेप पुगेपछि हिउँ पर्न बन्द भयो । हिमपात बन्द भएसँगै डराएको मन पनि थोरै खुसी भयो ।

हिउँ पर्न रोकिएपछि हतार हतार पाइला चाल्दै हस्याङफस्याङ गर्दै म बेस क्याम्पतर्फ हिँडें । फेरि हिउँ पर्छ कि भन्ने डर पनि मनमा लागिरहेको थियो ।

डरैडर बोकेर म बेस क्याम्प पुगें । बेस क्याम्प पुग्दा म एक्लै थिएँ । लक्ष्यमा पुगेपछि खुसीले मन ठेगानमा थिएन । यही हो त मैले पुग्न खोजेको ठाउँ ?’

बेस क्याम्पमा पाइला राखेपछि मनमा अचानक प्रश्न उब्जियो । प्रश्नको जवाफ खोज्ने मनस्थितिमा म थिइनँ । प्रश्नलाई त्यत्तिकै थान्को लगाउँदै बेस क्याम्प नियालें ।

जता हेर्यो हिँउ मात्रै । हिम साम्राज्यमा म एक्लै थिएँ । साँझ परिसकेपछि हिम आँधीको डर हुन्छ भन्ने सुनेकी थिएँ । हिमपात र हिम आँधीको डरले मलाई धेरैबेर बेस क्याम्पमा बस्न दिएन ।

सरप्राइज नबन्दाको दुःख

बेस क्याम्प पुगेपछि अब घर फर्किन हतारो भयो । कतिखेर घर पुगूँ जस्तो लागिसकेको थियो । अब पुग्यो यो यात्रा जस्तो लागेको थियो । आधार शिविरबाट फर्केपछि दोस्रो बास तेङबोचेमा बस्नुपर्यो ।

अबको मेरो बाटो उकालो थिएन, ओरालो थियो ।

घर पुग्ने हतारोले मलाई लुक्ला पुर्यायो । घरमा मैले फर्किंदा पनि हिँड्दै आउँछु भनेकी थिएँ । तर, लुक्ला पुगेपछि मलाई जहाज चढ्ने लोभ लाग्यो ।

त्यसपछि जहाज चढेर म काठमाडौं फर्किएँ । जीवनको पहिलो जहाज यात्रा । तोकिएको समयभन्दा छिटो पुगेर घरमा सरप्राइज दिन्छु भन्ने सोच थियो । तर, म घर पुग्दा कोही छक्क परेनन् ।

उल्टै सोधियो, ‘तिमी त एक सातापछि आउने भनेको होइन र ?’

लाग्यो– छिटो घर पुगेर मैले गल्ती गरें ।

भिडियाे :