निर्मला पन्त बलात्कार र हत्याको २ वर्ष, अनुुसन्धान जहाँको त्यहीँ

A+ A A-

कञ्चनपुर भीमदत्त नगरपालिका- २, उल्टाखामकी १३ वर्षीया बालिका निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या भएको २ वर्ष पूरा भएको छ तर हत्याराबारे प्रहरी अझै अन्योलकै अवस्थामा छ । निर्मलाको १० साउन २०७५ मा बलात्कारपछि हत्या भएको थियो । उनको शव ११ साउनमा मात्र उखुबारीमा फेला परेको हो । यो २ वर्षसम्मको प्रहरीको प्रयास शून्यप्राय: छ ।

निर्मला हत्यापछि नेपाल प्रहरीका २ जना प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी) नै फेरिएका छन् । उनको हत्यारा पत्ता लगाउनेमा भने प्रहरी सङ्गठन २ वर्षसम्म नै उदासीन छ । निर्मलाको हत्या हुँदा नेपाल प्रहरीका आईजीपीमा सर्वेन्द्र खनाल थिए ।

उनको पालामा सुल्झाउन नसकेको निर्मला पन्त बलात्कार र हत्या त्यसपछि नियुक्त अर्का आईजीपी ठाकुरप्रसाद ज्ञवालीले समेत सुल्झाउन सकेनन् । उनी पनि अवकासमा गएपछि नयाँ आईजीपीमा हाल शैलेस थापा क्षेत्री नियुक्त भएका छन् ।

निर्मलाको हत्याबारे अनुसन्धान गर्ने भन्दै गृह मन्त्रालयदेखि मानवअधिकार आयोगले जसरी सुरुमा विभिन्न समिति बनाए, ती समितिकै कारण प्रहरीको अनुसन्धान गिजोलियो । अनुुसन्धान गर्ने प्रहरीमाथि नै कारबाहीको डण्डा चल्यो ।

निर्मला पन्तको हत्याबारे अनुसन्धान गर्न जाने प्रहरी अनुसन्धान भन्दा पनि सयम बिताउन गएको कतिपय प्रहरी अधिकारीको भनाइ छ । गृह मन्त्रालयका तत्कालीन सहसचिव हरिप्रसाद मैनालीको संयोजकत्वमा बनेको छानबिन समितिले हत्यारा पत्ता लगाउने पाटोबाट भन्दा पनि उल्टै अनुसन्धानमा खटिएका प्रहरी अधिकारीमाथि नै कारबाही सिफारिस गरेकोे थियो ।

उनको प्रतिवेदनका आधारमा प्रहरी अधिकारीमाथि कारबाही हुनुबाहेक प्रतिवेदनले खासै कुनै काम गरेन । त्यसरी नै निर्मला प्रकरणमा मानवअधिकार सङ्गठन, राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोग र प्रहरी नायव महानिरीक्षक (डीआईजी) हुँदा पूर्व अतिरिक्त प्रहरी महानिरीक्षक (एआईजी) धीरू बस्न्यातको नेतृत्वको समितिले समेत घटनालाई थप ‘मिसलिड’ गरेको प्रहरी अधिकारी नै बताउँछन् ।

अहिले के गर्दै छ प्रहरी ?

निर्मलाको हत्या अनुसन्धान गर्न भन्दै प्रहरी प्रधान कार्यालयले हालसम्म दर्जन प्रहरी टोलीलाई कञ्चनपुर खटाएको छ । त्यसबाहेक कञ्चनपुर जिल्लाकै प्रहरी नेतृत्वसमेत ४ पटक फेरिइसकेको छ ।

निर्मलाको हत्यापछि फेरिने जिल्ला प्रहरी प्रमुखहरूमा प्रहरी उपरीक्षक (एसपी) दिल्लीराज विष्ट, कुवेरसिंह कठायत, दिनेश आचार्य र हाल मुकुन्द मरासिनी छन् । मरासिनी कञ्चनपुर प्रमुख भएर पुगेकै करिब १ वर्ष पुगिसकेको छ ।

उनीहरूको पहिलो लक्ष्य भनेकै प्रहरी सङ्गठनको टाउको दुखाइको विषय बनेको निर्मला हत्या प्रकरणको हत्यारा पक्राउ गर्नु थियो । तर, उनीहरू कुनै सफल हुन सकिरहेका छैनन् । निर्मलाको बलात्कारपछि हत्या हुँदा कञ्चनपुरमा कार्यरत एसपी विष्ट भने बर्खास्तगीमा परेका छन् ।

त्यसरी नै जिल्ला प्रहरी कार्यालय कञ्चनपुरलाई अनुसन्धानमा सघाउन गएका प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी)का प्रहरी नायव उपरीक्षक (डीएसपी) अंगुर जीसी निलम्बनमा छन् । उनीहरूले निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या गरेको अभियोगमा भीमदत्त नगरपालिका- १९ का दिलीपसिंह विष्टलाई पक्राउपछि सार्वजनिक गरेका थिए ।

पछि उनको डीएनए नमिलेपछि थुनामुक्त भएका थिए । हालका आईजीपी थापाले केही दिन अघि मात्र निर्मला हत्याको अनुसन्धानमा केन्द्रित हुन सीआईबी र सुदूरपश्चिम प्रहरी प्रमुखलाई निर्देशन दिएका थिए ।

आईजीपीको निर्देशनपछि प्रहरी नायव उपरीक्षक डीएसपीको नेतृत्वमा सीआईबीले एउटा टोली कञ्चनपुर पठाएको सीआईबीका प्रमुख डीआईजी सहकुल थापाले जानकारी दिए । ‘हामी अनुसन्धानकै क्रममा छौँ । आईजीपीको निर्देशनपछि अहिले डीएसपीको नेतृत्वको एउटा टोलीले अनुसन्धान गरिरहेको छ’, डीआईजी थापाले भने ।

डीएनएको च्याप्टर सकिँदासमेत प्रहरी अन्योलमै

निर्मला हत्या अनुसन्धानमा सबैभन्दा गिजोलिएको विषय थियो डीएनए परीक्षण । तर, डीएनएको परीक्षणको ‘च्याप्टर क्लोज’ भएको समेत एक वर्ष पुग्न लागेको छ ।

गत वर्षको कात्तिकमा राष्ट्रिय विधि विज्ञान प्रयोगशालाका पूर्वप्रमुख रहेका डीएनए विशेषज्ञ जीवन रिजाल नेतृत्वको छानबिन समितिले निर्मला हत्याका अभियुक्त डीएनएबाट पत्ता नलाग्ने स्पष्ट प्रतिवेदन गृह मन्त्रालयलाई बुझाएको थियो ।

डीएनएको नमुना परीक्षणबारे छानबिन गर्न बनेको उक्त समितिले निर्मलाको भेजाइनल स्वाबको सङ्कलनमा केही त्रुटि भएको निष्कर्षसहितको प्रतिवेदन गृह मन्त्रालयमा बुझाएको छ ।

विष्टमाथि नै अनुसन्धान केन्द्रित

निर्मला हत्याको अभियोगमा ३ भदौ २०७५ मै पक्राउ परेका भीमदत्त नगरपालिका- १९ का दिलीपसिंह विष्ट नै अहिले प्रहरीको निगरानीमा छन् ।

कञ्चनपुर प्रहरी र सीआईबीबाट खटिएका अंगुर जीसी नेतृत्वको टोलीले उनलाई ४ भदौमा निर्मलाको हत्यारा भन्दै सार्वजनिक गरेको थियो । विष्टलाई प्रहरीले त्यतिखेर फसाउन खोजेको भन्दै स्थानीयले विरोध गरेका थिए ।

विरोधले उग्र रूप लिएपछि प्रहरीले स्थानीयको आन्दोलनलाई नियन्त्रणमा लिन गोलीसमेत चलाएको थियो । प्रहरीको गोली लागेर एक जनाको मृत्यु भएको थियो ।

निर्मलाको योनीबाट निकालिएको भेजाइनल स्वाबसँग विष्टको डीएनए नमिलेपछि उनी भदौको अन्तिम साता रिहा भएका हुन् । डीएनएबाहेक विष्टले निर्मला हत्या घटनाबारे दिएको बयान सबै मिल्ने अनुसन्धानमा खटिएका प्रहरी अधिकारी नै बताउँछन् ।

निर्मला पन्त हत्याको अनुसन्धान टुंगोमा नलाग्दा अनुसन्धानमा खटिएका केही अब्बल प्रहरीको भविष्य नै अन्योलमा परेको छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, साउन ११, २०७७ १५:२८