एसिड आक्रमण गर्नेलाई एसिडमै डुबाइदिनू सरकार !

A+ A A-

अनुहारमा जलेको आलो घाउ । घाउवरिपरिबाट तप्प चुहिन लागेको पानीको थोपा । घरि आँखा उघार्छिन् घरि बन्द । मसिनो आवाज । प्रष्टसँग बोल्न सकेकी छैनन् ।

कीर्तिपुरस्थित बर्न अस्पतालको बेडमा पल्टिरहेकी थिइन् ओखलढुङ्गाकी पवित्रा कार्की । डाक्टर र नर्स उनको उपचारमा खटिइरहेका थिए । कसैलाई पनि भेट्न दिइएको थिएन ।

साउनकाे महिना । मेहन्दीले हात रंगिएका थिए । तर, बिहीबार साँझदेखि उनको जीवनको रङ नै बदलिएको छ ।

काठमाडौंको नागार्जुन नगरपालिका– ४, सिर्जनशील टोलमा दिदीसँग बस्दै आएकी पवित्रा बिहीबार साँझ दहीचिउरा किन्न निस्किएकी थिइन् ।

बाटोमा जाँदै गर्दा उनको भेट पहिला काम गरेको कारखानाको मालिक मोहम्मद आलामसँग पनि भएको थियो । आलमलाई उनले दाइ भनेर बोलाउने गरेकी थिइन् । उनैले बीच बाटोसम्म मोटरसाइकलमा छोडेका थिए ।

मोटरसाइकलबाट उनी ओर्लिएर कोठातिर पाइला लम्काउँदै थिइन् । अपरिचित एक व्यक्ति पछाडि फर्केर बसेका थिए । ती व्यक्तिले झ्याप्प प्रहार गरिहाले । उनी दहीचिउरा लिएर कोठामा नआइपुग्दै अपरिचतकाे एसिड आक्रमणमा परिन् ।

उनी चिच्याउन थालिन् । उनलाई आगोको रापमा परेझैँ भयो । भतभत पोल्न थाल्यो । सहनै सकिनन् । ऐया नि दिदी ! भन्दै उनी चिच्याउन थालिन् । उनी चिच्याएको आवाज टोलभरि सुनियो । उनी कोठामा पुगेर पानीले मुख धुन थालिन् । छाला बग्न थालेपछि मात्रै थाहा पाइन् आफू एसिड आक्रमणमा परेको ।

पवित्रालाई उद्धार गरेर अस्पताल ल्याउन खटिएका थिए, टोलकै समीर थापा र कृष्ण खड्का । एम्बुलेन्स आउन ढिला हुने भएपछि समीर र कृष्ण मिलेर बाइकमै मनमोहन अस्पताल पुर्‍याए । त्यहाँ सम्भव नभएपछि राति नै उनलाई कीर्तिपुर अस्पताल पुर्‍याइयो । रातभर समीर पवित्राकै रेखदेखमा खटिए । शुक्रबार पनि उनी अस्पतालमै पवित्राको उपचारमा खर्चको व्यवस्था मिलाउँदै थिए ।

‘पौने ८ बजेको थियो । घरमै थिएँ । चिच्याएको आवाज आयो । चिच्याउँदै उनी घरभित्र छिरिन् । घरभित्रबाट पनि फेरि चिच्याएको आवाज आयो । टोलमा के भएको हो भनेर हेर्न जाँदा एसिड आक्रमण भएको रहेछ । अनि पुलिसलाई खबर गर्‍याैँ । उनी छटपटाइरहेकी थिइन् । एम्बुलेन्स आउन ढिला हुने भयो । हतारहतार बाइकमा राखेर अस्पताल पुर्‍याैँ,’ समीरले भने ।

केही समयअगाडि उनी दिदीले काम गरेकाे कारखानामै काम गर्थिन् । हायातमा उनको काम मिलेपछि छोडेकी थिइन् । कोरोना भाइरसका कारण लकडाउन भएपछि उनी कोठामै बस्दै आएकी थिइन् । कतै निस्किएकी पनि थिइनन् ।

‘लकडाउनका कारण कोठामै बसेकी थिइन् । कतै निस्किएकी थिइनन् । टोलमा उनको काेहीसँग नराम्रो पनि थिएन । कुन पिचासले एसिड हान्यो,’ दिदी गंगा भट्टराईले भनिन्, ‘मेरी बहिनीलाई एसिड हान्नेलाई एसिडमै डुबाइयोस् ।’

‘सबैसँग मिल्ने थिइन् । कसैलाई नराम्रो गरेको अहिलेसम्म थाहा छैन,’ अस्पतालमा पीडितसँगै रहेका छिमेकी कृष्ण खड्काले भने, ‘प्रहरीले पक्राउ गरेको भनिएको छ । अनुसन्धान गरेर दोषीमाथि कारबाही होस् । कोही पनि छोरीचेलीको जिन्दगी बर्बाद नहोस् ।’

उनको ३ प्रतिशत भाग जलेको उपचारमा संलग्न चिकित्सकले बताएका छन् ।

‘३ प्रतिशत जलेको छ । एक/दुई दिन हेर्नुपर्छ । घाउ कति बढ्छ । त्यसपछि अर्को ठाउँको छाला लगेर राख्नुपर्ने हुन सक्छ,’ डा. शंकर राईले भने, ‘दाहिने भागको गालामा चोट छ । कपालले गर्दा धेरै जोगाएको छ । उपचारमा कुनै कमी हुन दिएका छैनौँ ।’

उपचारका लागि खर्चको अभाव

उनको उपचारका लागि खर्चको समस्या भएको परिवारले बताएका छन् ।

‘बुबाआमा गाउँमै हुनुहुन्छ । यतैबाट खर्च पठाउनुपर्ने अवस्था छ । बुबाआमाले पठाउने स्थिति छैन । वर्षाका कारण आउन पनि सक्नुभएको छैन । बुबाआमा पिर मानेर बस्नुभएको छ,’ दिदी गंगाले भनिन्, ‘छिमेकीहरूको सहयोगमा उपचार भइरहेको छ ।’

सान्त्वना दिन मन्त्रीदेखि अभियन्तासम्म

अस्पतालको शय्यामा छटपटाइरहेकी पवित्रालाई सान्त्वना दिन नेता, सांसद र सामाजिक अभियन्ता पुगेका छन् ।

शुक्रबार बिहानै अभियन्ता उज्ज्वल थापा एसिड आक्रमणमा परेकी मुस्कान खातुनलाई लिएर पुगेका थिए । पवित्रालाई हौसला दिँदै मुस्कानले भनिन्, ‘रोयो भने अपराधीलाई हौसला मिल्छ । हिम्मत हार्नु हुँदैन ।'

ओखलढुङ्गाका सांसद यज्ञराज सुनुवार र कांग्रेस नेता रामहरि खतिवडा पनि पुगेका छन् । उनीहरूले दोषीलाई कारबाही गर्ने र उपचारमा सहयोग गर्ने प्रतिवद्धता जनाएका छन् ।

दुई जना पक्राउ

एसिड आक्रमण गरेको अरोपमा दुई जना पक्राउ परेका छन् । पक्राउ पर्नेमा उनले पहिले काम गरेको कारखानाकै मालिक छन् ।

महानगरीय प्रहरी परिसर र महानगरीय अपराध अनुसन्धानको टोलीले रौतहटको लक्ष्मीपुर घर भई डल्लु बस्ने मोहम्मद आलम र भारत घर भई डल्लुमा कालीगढको काम गर्ने मुन्ना मोहम्मदलाई पक्राउ गरेको हो ।

‘अभियुक्त आलमले युवतीलाई आफ्नो प्रभावमा पारेर अनुचित व्यवहार गर्न खोजेको अनुसन्धानबाट देखिएको छ,’ महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रमुख एसएसपी श्यामलाल ज्ञवालीले भने, 'पीडित युवती पवित्रा कार्कीले पनि केही समय सोही गार्मेन्टमा काम गरेका कारण उनीहरूको पहिलेदेखिकै चिनजान रहेको पाइएको छ ।’

प्रेम प्रस्ताव स्वीकार नगर्दा एसिड आक्रमण

आलमले पवित्रालाई प्रेम प्रस्ताव राखेको र स्वीकार नगर्दा एसिड आक्रमण गरेको प्रारम्भिक अनुसन्धानले देखाएको छ । ‘उसैकोमा पहिले काम गरेकाले बहिनीको चिनजान थियो । उसैले एसिड प्रहार गर्छ भन्ने सोचेको पनि थिएन,’ दिदी गंगाले भनिन्, ‘बहिनी ऊसँग प्रेम सम्बन्धमा पनि थिइनन् । मन पराएको मान्छे पाइएन भनेर एसिड नै हान्न मिल्छ र ?’

कानुन नै कमजोर

सामाजिक अभियन्ता उज्ज्वल थापा कानुन कमजोर भएका कारण एसिड आक्रमण बढेको बताउँछन् । ‘जबसम्म एसिड बिक्रीवितरणमा रोक लगाइँदैन, तबसम्म यो रोकिँदैन,’ उनले भने, ‘कुन अंगमा चोट लागेको छ । त्योअनुसार कारबाही हुन्छ । चोट हेर्ने होइन, सोच हेरेर सजाय दिनुपर्छ ।’

एसिड आक्रमणको मुद्दा फास्ट ट्रयाक कोर्टबाट हेर्नुपर्ने उनले बताए । ‘७ दिनमा फैसला गर्ने हो भने मान्छे डराउँथे । फैसला हुन दुई/चार महिना लाग्छ । अनि कहाँ रोकिन्छ ?,’ उनले भने, ‘पीडितको औषधि उपचार पनि सरकारले गर्नुपर्छ ।’

एसिड प्रहार गर्नेलाई के कारबाही हुन्छ ?

मुलुकी फौजदारी संहिताको दफा १९३ मा तेजाब वा अन्य रासायनिक, जैविक वा विषालु पदार्थ प्रयोग गरी कुरूप पार्न नपाइने उल्लेख छ ।

‘कसैले कसैलाई तेजाब वा यस्तै प्रकारका अन्य रासायनिक, पदार्थले पोली, डामी, दली, घसी जिउमा पीडा गराउने वा अनुहार वा शरीरsf कुनै पनि अंग कुरूप पार्ने काम गर्नु गराउनु हुँदैन ।’

‘कसुर गर्ने व्यक्तिलाई कसुरको प्रकृति हेरी अनुहार कुरूप पारेमा ५ वर्षदेखि ८ वर्षसम्म कैद र १ लाखदेखि ५ लाख रूपैयाँसम्म जरिमाना र शरीरका अन्य अंग कुरूप पारेमा वा शरीरमा पीडा पुर्‍याएमा ३ वर्षदेखि ५ वर्षसम्म कैद र ५० हजारदेखि ३ लाख रूपैयाँसम्म जरिमाना हुनेछ ।’

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, साउन ९, २०७७ १६:५९