कोरोनाः परीक्षण घट्दा संक्रमित घटे, डर बढेको बढ्यै

A+ A A-

नेपालमा गत ९ माघ मा पहिलो कोरोना संक्रमित र १० चैतमा दोस्रो संक्रमित फेला परेका थिए । चीनमा फैलिएसँगै नेपालमा पनि कोरोना छ भन्दै विज्ञहरूले सरकारलाई सचेत गराइरहेका थिए ।

दोस्रो संक्रमित फेला परेसँगै सरकारले ११ चैतबाट लकडाउन गर्‍यो । सरकारले ८३ दिनसम्म भाखा राख्दै लकडाउन गर्‍यो । त्यसपछि खुकुलो बनाइयो ।

यो अवधिमा संक्रमितको सङ्ख्या १६ हजार ७ सय १९ पुगेको छ । मृत्यु हनेको संख्या ३८ पुगेको छ । पछिल्लो २४ घण्टामा ३ हजार ६ सय ४८ नमुना परीक्षण गर्दा ७० जनामा कोरोना भाइरसको संक्रमण देखियो ।

शनिबार संक्रमितको सङ्ख्या २ अङ्कमा झरेसँगै आशाको दियो बल्यो । कोरोनाले सकारात्मक सन्देश दियो । गत १३ जेठसम्म संक्रमितको सङ्ख्या २ अङ्कमै थियो । १४ जेठबाट ३ अङ्कमा कुदिरहेकोे कोरोना संक्रमण २८ असारमा २ अङ्कमा झर्‍याे ।

सरकारले १५ असारदेखि दैनिक १० हजारको परीक्षण गर्ने भनेको थियो । तर परीक्षण दर घटिरहेको छ । इपिडियोमियोलोजी तथा सरुवा रोग नियन्त्रण महाशाखाका अनुसार देशभर २५ वटा प्रयोगशाला रहेकाले दैनिक १० हजार परीक्षण गर्न सक्ने क्षमता भने भएको छ ।

भारतलगायत अन्य देशबाट आएका, क्वारेन्टाइनमा बसेकाको र संक्रमितको सम्पर्कमा रहेकाको परीक्षण सकिएकाले परीक्षणको दर घटेको सरकारी अधिकारीको भनाइ छ । नेपालमा कोरोना संक्रमणको जोखिम घटेकै हो त ?

संक्रमित घट्नु भनेको जोखिम कम हुनु होइन

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले संक्रमितको सङ्ख्या घटे पनि जोखिम भने नघटेको जनाएको छ ।

स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ता डा.जागेश्वर गौतमले भने, ‘कोरोना संक्रमितको सङ्ख्या घट्नु भनेको कोरोनाको जोखिम घटेको होइन । कुशल व्यवस्थापन, बोर्डरमा गरिएको कडाइ र व्यक्तिले रोकथामका लागि दूरी कायम, मास्क, र साबुनपानीले नियमित हात धोएका कारणले हो ।’

मान्छेको आवातजावत, संवेधनशील ठाउँमा भीड र सीमा वारपार गर्नेको सङ्ख्या बढेकाले जोखिम बढेको भन्दै उनले सतर्कता अपनाउन आग्रह गरे ।

समुदायमा परीक्षण नगरी जोखिम घटेको भन्न मिल्दैन

इपिडिमियोलोजी तथा सरुवा रोग नियन्त्रण महाशाखाका पूर्वनिर्देशक डा.बाबुराम मरासिनीले राम्रोसँग परीक्षण नभएकाले २ अङ्कमा झर्दैमा नियन्त्रणमा आएको भन्न नमिल्ने बताए ।

‘परीक्षण कम गरेपछि संक्रमित पनि कम देखिएको हो । ८ हजारसम्म परीक्षण गरेकोमा ३ हजारको परीक्षण गरेपछि संक्रमितको सङ्ख्या घट्नु स्वाभाविक हो ।’

पहिले सीमापारिबाट पोजिटिभ धेरै आएका थिए । अहिले सीमाबाट आउनेको सङ्ख्या कम र अन्य देशबाट आउनेको सङ्ख्या बढेकाले पनि कम देखिएको उनले बताए ।

‘सीमाबाट आउनेको सङ्ख्या घटेको छ । अन्य देशबाट आउनेको सङ्ख्या बढेको छ । त्यसैले जोखिम घटेको छैन,’ उनले भने ।

डा. मरासिनीले समुदायस्तरमा परीक्षण गर्नुपर्नेमा उनले जोड दिए । ‘अब सुदूरपश्चिम, कर्णाली, प्रदेश ५, प्रदेश २ र प्रदेश काठमाडौंमा समुदाय स्तरमा परीक्षण गर्नुपर्ने बताए ।

‘समुदायमा परीक्षण नगरेसम्म हुँदैन । काठमाडौंमा संक्रमित बढिरहेका छन् । काठमाडौंका संक्रमित कहाँबाट आए भन्न सकिएको छैन,’ उनले भने ।

मपदण्ड बदलेर समुदायमा जान उनले सरकारलाई आग्रह गरे । ‘मापदण्ड बदलेर ज्वरो खोकी आएका, विदेशबाट आएकाको कसको परीक्षण भयो, कसको भएको छैन खोज्नुपर्छ,’ उनले भने, ‘समुदायमा परीक्षण गर्दा देखिएन भने मात्र कोरोना नियन्त्रणमा आएको हो भनेर भन्न सकिन्छ ।’

एक दिनको डाटाले भन्न मिल्दैन

डा.शेरबहादुर पुनले २ अङ्कमा झर्नु राम्रो भए पनि एक दिनको डाटाले सबै कुरा नबताउने बताए ।

‘२ अङ्कमा झर्नु राम्रो संकेत हो । तर १/२ दिनको डाटाले हुँदैन । कहिलेकाहीँ तलमाथि पर्छ । आगामी दिनमा कस्तो रूप लिन्छ, त्यो हेर्नुपर्छ ।’

अहिले बाहिरबाट आएकाको परीक्षण भएको छ तर समुदायमा स्थिति के छ भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण हुने उनले बताए ।

‘पछिल्लो दिनमा बाहिरबाट आउने घटेको छ । अब काठमाडौंमा बढ्न सक्ने देखिन्छ । टेकुमा परीक्षण गर्नेको भीड छ । अंक झर्नु राम्रो हो तर निरन्तरता रहन्छ कि रहँदैन भन्ने प्रश्न हो,’ उनले भने ।

समुदायमा परीक्षण गर्दै सरकार

इपिडिमियोलोजी तथा सरुवा रोग नियन्त्रण महाशाखाले समुदायस्तरमा ४४ हजारको परीक्षण गर्ने भएको छ ।

‘विदेशबाट आएका, होल्डिङ सेन्टरमा राखिएका र जाँचका लागि अस्पताल पुग्नेको परीक्षण गरिएको छ,’ महाशाखाका निर्देशक डा.वासुदेव पाण्डेले भने, ‘देशभरबाट ४४ हजार जनाको नमूना परीक्षण गर्ने तयारी गरेका छौँ ।’

४४ हजारको रिपोर्ट आएपछि मात्र समुदायमा गएको हो वा होइन, नियन्त्रणमा आएको वा हो होइन भन्न सकिने उनले बताए ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, असार २८, २०७७ १३:२०