अर्थतन्त्र चलायमान हुने आशा गरिएका बुटवलका २ ‘ड्रिम प्रोजेक्ट’

A+ A A-

राष्ट्रियस्तरका दुई ठूला आयोजना बुटवलमा धमाधम निर्माण भइरहेका छन् ।

बुटवल– १०, रामनगरमा बुटवल सभा हल र बुटवल प्रदर्शनी केन्द्र धमाधम निर्माण भइरहेका हुन् । यी दुवै योजना निर्माण सम्पन्न भएपछि यो क्षेत्रको अर्थतन्त्र चलायमान हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

यी दुई परियोजना पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउँदा आर्थिक गतिविधि बढ्ने अपेक्षा यहाँका उद्योगी व्यवसायीहरूको छ ।

प्रदेश ५ को अस्थायी राजधानी बुटवलमा निर्माणधीन रहेको बुटवल सभा हल राजधानीबाहिरकै सबैभन्दा ठूलो सभा हल हुनेछ भने मेला महोत्सवका लागि पनि स्थायी संरचनाको पहिलो प्रदर्शनीस्थल हुनेछ ।

२३ करोड ७६ लाखको लागतमा बुटवल सभा हलको पहिलो चरणको काम सम्पन्न हुने चरणमा छ भने ८० करोडको लागतमा दोस्रो फेजको काम अहिले द्रुत गतिमा भइरहेको छ ।

लकडाउन खुकुलो भएसँगै हाल पहिलो चरणमा १ असारदेखि १५ जनाले काम सुरु गरिसकेका छन् । १० चैतदेखि रोकिएको काम १ असारदेखि केही मजदुर ल्याएर आयोजनाले काम सुरु गरेको आयोजना प्रमुख शिखर लामाले जानकारी दिए ।

पहिलो चरणअन्तर्गत सभाहल रहेको छ भने सँगै ब्लकमा दुईवटा भवन बनेका छन् । हाल पहिलो फेजअन्तर्गत संरचना बनाउने, छाना छाउने, एसी जडान, सेनेटरी फिक्सर लगाउने काम बाँकी रहेको आयोजना प्रमुख लामाले बताए ।

१५ माघ २०७१ मा निर्माण कम्पनी रबिना समानन्तर चन्द्रसूर्य जेबी कम्पनीले बुटवल सभा हलको निर्माण गर्ने जिम्मा पाएकाे थियो । तर, आयोजनालाई सम्पन्न गर्न पटक–पटक गरी ३ पटक म्याद थप गरिएको छ । हाल पहिलो चरणको काम ९० प्रतिशत सम्पन्न भइसकेको छ । असारभित्रै काम सम्पन्न गर्ने गरी आयोजनाले काम अगाडि बढाएको भए पनि कोरोनाले काम नहुँदा समय अवधि लम्बिएको लामाले बताए ।

निर्माणका क्रममा मण्डपमा रहेका रुखहरू काट्ने अनुमति ढिला पाउनु, भूकम्प, नाकाबन्दी र निर्माण सामग्रीको अभावका कारण ताेकिएकाे समयमा आयोजना सम्पन्न हुन नसकिरहेको अवस्थामा कोरोनाले थप प्रभावित पारेको उनले बताए ।

२३ करोडमध्ये अब जम्मा ४ करोड मात्र भुक्तानी निर्माण कम्पनीले लैजान बाँकी छ । पहिलो चरणमा एउटा ११ सय १४ जना अटाउने मुख्य सम्मेलन हल, त्यसैगरी ५०/५० र सय/सय जना अटाउने अन्य ४ वटा हल गरी जम्मा ५ वटा विभिन्न प्रयोजनका हल निर्माण हुनेछ ।

दोस्रो चरणको १५ प्रतिशत काम

दोस्रो फेजमा चन्द्रमा आकारको संरचना निर्माण भइरहेको छ । २०७४ असारमा जेडसीआईईसी र आशिषको जेभीले ८० करोडको लागतमा दोस्रो चरणको ठेक्का लिएका थिए ।

दोस्रो चरणमा सभा हलसँग सटेर नर्थ र साउथ गरी दुईवटा भवन अहिले निर्माण भइरहेका छन् । त्यसबाहेक दोस्रो २ वटा सर्भिस ब्लक, १ क्यान्टिन, १ ग्रीन हाउस, स्टाफ क्वार्टर ५ वटा, ५ वटा गार्डहाउस, बाटो, नाली, पोखरी, पार्किङ, विद्युत पानी जडान, हलमा कुर्सी कार्पेट राख्न, टिकट काउन्टरको काम हुनेछ ।

हाल साउथ ब्लकको काम सकिएको छ भने नर्थ ब्लक दुई तलामध्ये १ तला मात्र बाँकी छ । त्यस्तै, सर्भिस ब्लक ए र बीमध्ये १/१ तला मात्र निर्माण गर्न बाँकी रहेको उनले बताए ।

रुखहरू ढिला कटान हुनु, वातावरण प्रभाव मूल्याङ्कन प्रतिवेदनको काम सकिन डेढ वर्ष लागेकाले ठेकेदार कम्पनीले २०७५ कात्तिकदेखि दोस्रो चरणको काम सुरु गरेको थियो ।

लकडाउनपछि दोस्रो चरणको काम सुरु गर्ने तयारी रहेको लामाले बताए । लकडाउन पूर्व दोस्रो फेजमा १ सय ८० जना कामदारले काम गर्दै आएकाेमा अहिले आयोजनाले कैलालीबाट ४५ जना र सुनसरीबाट २९ जना गरी ७४ जना कामदार ल्याउन लागेको छ ।

बुटवल प्रदर्शनीस्थल

तेस्रो चरणको रुपमा बुटवल सभा हलसँगै मण्डपमा प्रदर्शनीस्थल निर्माणको काम भइरहेको छ । १ अर्बभन्दा बढीको लागतमा बुटवल प्रदर्शनी केन्द्र निर्माण भइरहेको हो ।

शहरी विकास मन्त्रालयमार्फत निर्माण भइरहेको यो प्रदर्शनी केन्द्र सरकारी स्तरको नेपालको सबैभन्दा ठूलो प्रदर्शनी केन्द्र बन्ने बताइएको छ ।

प्रदर्शनी केन्द्रमा एउटा ठूलो प्रदर्शनी हल, दुईवटा बैठक हल, प्रशासनिक भवन र खाजा घर हुनेछन् । १२ हजार स्क्वायर मिटरमा निर्माण हुने ठूलो प्रदर्शनी हलमा चार स्क्वायर मिटरका साढे ३ सय स्टल राख्न सकिनेछ ।

बैठक हल भने एउटा साढे ३ सय स्क्वायर मिटर र अर्को साढे दुई सय स्क्वायर मिटरको हुनेछ । प्रदर्शनी केन्द्रमा सबै हलमा गरी ८ सय ३८ स्टल रहनेछन् ।

यस्तै, अन्तर्राष्ट्रिय ढाँचाको प्रशासनिक केन्द्र, सार्वजनिक सुरक्षा, प्राथमिक उपचार, शौचालय निर्माण हुनेछन् । यस्तै अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको सुरक्षायन्त्र जडित प्रवेशद्वार, प्रिफङ्सन लबी र आगमन कक्ष निर्माण हुनेछन् ।

स्थायी प्रदर्शनी केन्द्रको अभावमा हरेक वर्ष औद्योगिक प्रदर्शनी तथा व्यापार मेला आयोजना गर्दै आएका यस क्षेत्रका उद्योगी व्यवसायीहरुलाई स्थायी प्रदर्शनी केन्द्र निर्माण पछि ठूलो राहत मिल्ने विश्वास लिइएको छ ।

बुटवल उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष खेम हमालले प्रदर्शनी केन्द्र निर्माणपछि मेला महोत्सवमा हुने करोडौ अस्थायी संरचनामा लाग्ने लागत घट्ने बताए ।

स्थायी प्रदर्शनी केन्द्र नहुँदा प्रदर्शनी तथा मेला आयोजकहरूले अस्थायी स्टल, सचिवालय, प्रवेशद्वारलगायतका संरचना निर्माणमा बर्सेनि झण्डै १ करोड रुपैयाँ खर्च गर्दै आएका थिए ।

२०६५ सालमा पुष्पकमल दाहाल प्रधानमन्त्री र विष्णु पौडेल जलस्रोतमन्त्री रहेको बेला सरकारले प्रदर्शनी केन्द्र निर्माणका लागि बुटवल मण्डपको १६ विगाह जग्गा दिने निर्णय गरेको थियो ।

१ अर्ब २ करोड १४ लाख ५३ हजार ८२ रुपैयाँमा टेण्डर स्वीकृति भएको यो प्रदर्शनी केन्द्रको क्यापासिटी इन्फ्राप्रोजेक्ट्स–गौरी पार्वती जेभी काठमाडौंले ०७६ वैशाख १३ गते कार्यादेश पाएको थियो । हाल प्रदर्शनी केन्द्रको काम १० प्रतिशत सम्पन्न भइसकेको छ । प्रदर्शन केन्द्र निर्माणका लागि हाल ३५ जना मजदुरले काम गरिरहेका छन् ।

मेटेरियल स्टकमा राख्दै आयोजना

लकडाउन खुकुलो भएसँगै सभा हल र प्रदर्शनी केन्द्र्रको काम पनि सुरु हुन थालेको छ । १० चैतबाट रोकिएको काम १ असारदेखि सुरु भएको हो ।

त्यसमध्ये तेस्रो चरण अर्थात प्रर्दशनी केन्द्रको निर्माण लकडाउनको बीचमा ११ वैशाखदेखि जेठ पहिलो सातासम्म ३५ जना स्थानीय मजदुर राखेर काम गराएको भए पनि काममा उल्लेख्य प्रगति नभएपछि जेठ पहिलो सातापछि बन्द गरिएको थियो ।

जग ढलानका लागि पम्प लगाएर ढलान गर्नुपर्नेमा स्थानीय कामदारले नसकेपछि काम रोक्नुपरेको आयोजना प्रमुख लामाको भनाइ छ । प्रदर्शनी केन्द्रमा २ सय ५० भन्दा बढी मात्र पिल्लरका जगहरू छन् ।

लकडाउन खुकुलो भएपछि काम सुरु भइरहँदा आयोजनाले आगामी दिनमा हुन सक्ने सम्भावित जोखिमलाई ध्यानमा राख्दै सामग्रीको स्टोरेज गरेको बताएको छ ।

कोरोनाको त्रास र लकडाउन कहिलेसम्म कायम हुने हो, यकिन नभइसकेको अवस्थामा काम नरोक्ने गरी धमाधम गर्न सामग्री स्टकमा राख्न थालिएको उनले बताए ।

लकडाउन सुरु हुनुपूर्व २ सय ३५ जनाले काम सुरु गरेकोमा अहिले ५० जना मजदुर काममा फर्किसकेका छन् भने ७४ जना मजदुरलाई काममा ल्याउनका लागि आयोजना पहल गरिरहेको छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, असार २१, २०७७ १७:३४