त्यो रातदेखि मलाई प्रहरीसँग डर लाग्छ

A+ A A-

जेम्स स्मिथ प्रहरीसँग त्यति परिचित छैनन् । तर, उनले एक दिन आफ्नो छिमेकीको घर निकै रातिसम्म खुला देखेर प्रहरीलाई खबर गरे । त्यसको केही समयपछि उनले गोली चलेको आवाज सुने र २८ वर्षीया एक युवतीको शव देखे । ती युवती छिमेकीकी छोरी थिइन् र उनलाई स्ट्रेचरमा लगिँदै थियो ।

टेक्सासको फोर्ट वर्थ शहरमा बस्ने जेम्स स्मिथमा आक्रोश छ, दुःखी छन् र थाकिसकेका पनि छन् । प्रहरीको हातबाट हुने हरेक काला व्यक्तिको मृत्युले उनलाई अक्टोबरमा भएको अटाटियाना जेफर्सनको हत्याको याद दिलाउँछ, जो उनकी छिमेकीकी छोरी थिइन् ।

उनी भन्छन्, ‘म यो अपराधबोधसहित बाँचिरहेको छु । यो कुराले सधैैं मलाई पिरोल्छ ।’ उनले नै प्रहरीलाई खबर गरेर बोलाएका थिए ।

१२ अक्टोबरको रात करिब साढे २ बजे भएको थियो । जेम्स र उनका भान्जा भान्जीले उनलाई उठाए र छिमेकीको ढोका खुला रहेको र बत्ती बलिरहेको जानकारी दिए ।

त्यो घरकी घरबेटी योलान्डा कार मुटुरोगी थिइन् र उनको अवस्था गम्भीर बनेको थियो । त्यस कारण जेम्स चिन्तित थिए । त्यसैले घरमा के भइरहेको छ भन्नेबारे प्रहरीले हेरिदिने आशामा उनले खबर गरेका थिए ।

योलान्डा कार त्यो रात अस्पतालमा थिइन् र उनकी छोरी र नाति अबेर रातिसम्म भिडियो गेम खेलेर बसेकोबारे जेम्स अनभिज्ञ थिए । प्रहरी पुग्दा उनी घरअगाडि थिए ।

६ घन्टामा बाहिर आयो शव

एरोन डिन नामका प्रहरी अधिकारीले ढोकामा पुग्नेबित्तिकै बन्दुक निकाले र घरको पेटीबाट पछाडिको बगैँचामा पुगे । केही सेकेन्डपछि त्यहाँ गोली चलेको आवाज आयो ।

जेम्स भन्छन्, ‘जब गोली चल्यो, त्यसबेला मैले यिनीहरूलाई जान नदेऊ भनेको सुनेँ । शायद यही कारण उनलाई बाहिर नल्याएसम्म म घरबाहिर उभिइरहेँ ।’

गोली चलेपछि तत्कालै थप प्रहरी आए । तर, उनलाई त्यहाँ के भएको थियो भन्नेबारेमा केही बताएनन् । करिब ६ घन्टापछि अटाटियाना जेफर्सनको मृत शरीर बाहिर निकालियो ।

यी दुई परिवार विस्तारै विस्तारै चिनजान गर्दै थिए । योलान्डा कारले यो घर चार वर्षअघि किनेकी थिइन् र घर किनेकोमा धेरै खुसी थिइन् । जेम्स र उनको घर सडकको वारिपारि थियो र अन्य पाँच परिवार पनि यही क्षेत्रमा बस्दै आएका थिए ।

जेम्स भन्छन्, ‘योलान्डा कार एक मेहनती महिला थिइन् । उनको जीवनमा केही समस्या थिए तर उनले त्यसलाई पार लगाइन् र यो घर उनको जीतको ‘ट्रफी’ जस्तै थियो ।’

अटाटियाना आमा बिरामी भएका कारण घरमै बस्दै आएकी थिइन् । उनी आफ्नी आमा र ८ वर्षको दाजुको छोराको हेरचाह गर्दै मेडिकल स्कुलका लागि बचत गरिरहेकी थिइन् । उनी डाक्टर बन्न चाहन्थिन् ।

जेम्स केही दिनअघि कार दुर्घटनामा पर्दा अटाटियाना दौडिएर आएर सहयोग गरेकी थिइन् । उनी सहयोगका लागि एम्बुलेन्स नआएसम्म कारमा नै बसिन् । उनी सहयोगी स्वभावकी थिइन् ।

क्यामेरामा के देखियो ?

प्रहरीको शरीरमा राखिएको क्यामेराबाट पत्ता लाग्यो कि एरोन डिन घरको पछाडि झ्यालमा गए । त्यहाँबाट अटाटियाना थोरै देखिएकी थिइन् । एरोन डीन कराए, ‘आफ्नो हात उठाऊ !’ उनले आफ्नो बोली पूरासमेत नगरी झ्यालबाट गोली चलाए । उनले अटाटियानालाई प्रहरी भएकोसम्म बताएनन् ।

एरोन डीनले जागिरबाट बर्खास्तीमा पर्नुअघि नै राजीनामा दिए । उनलाई तत्कालै पक्राउ गरेर डिसेम्बरमा हत्या अभियोगमा मुद्दा चलाइयो । यो मुद्दाको सुनुवाइ कोरोना भाइरसको महामारीका कारण ढिला भयो ।

फोर्ट वर्थका प्रहरी प्रमुख एड क्रसले अटाटियाना जेफर्सनले किन आफ्नो ज्यान गुमाउनुपर्‍यो भन्नेसमेत आफूले बुझ्न नसकिरहेको बताएका थिए । उनी पत्रकार सम्मेलनमा समेत भावुक देखिन्थे । उनले यो घटनाले प्रहरी र जनताबीचको सम्बन्धमा नोक्सान भएको बताएका थिए ।

प्रहरीसँग विश्वास छैन

यो घटनाले जेम्स स्मिथमा प्रहरीमाथि रहेको भरोसासमेत समाप्त गरिदियो । उनी भन्छन्, ‘हाम्रो प्रहरीसँग कुनै सम्बन्ध छैन, किनकि हामी प्रहरीलाई भरोसा गर्न सक्दैनौँ । हामी उनीहरूभन्दा टाढा बसेरै ठीक गरिरहेका छौँ ।’

अब उनी प्रहरीलाई अप्ठेरो अवस्थामा पनि फोन गर्न चाहँदैनन् । हालै उनकी बहिनीले छिमेकमा गोली चलेको सुनिन् र प्रहरीलाई फोन गर्न खोजिन्, जेम्सले त्यसलाई अस्वीकार गरे ।

अमेरिकामा हरेक वर्ष हुने हत्यामा १ हजार प्रहरीको गोलीका कारण हुने गरेका छन् । यो तथ्यांक सरकारीस्तरबाट नआए पनि केही संस्था र शोधकर्ताले जारी गरेका हुन् ।

यस्तै, एउटा संस्था ‘म्यापिङ पुलिस भायलेन्स’ का अनुसार सन् २०१९ मा मारिनेमध्ये २४ प्रतिशत काला जातिका मानिसको मृत्यु प्रहरीको गोलीबाट भएको थियो, जसको अमेरिकामा १३ प्रतिशत जनसंख्या छ ।

तर यी अपराधका लागि धेरै कम सजाय हुने गर्छ । सन् २०१३ देखि २०१९ को बीचमा ‘म्यापिङ पुलिस भायलेन्स’ ले ७ हजार ५ सय घटना दर्ता गरेको छ, जसको प्रहरीको गोलीबाट मृत्यु भएको थियो । तर स्टिनसनको तथ्यांकअनुसार ७१ वटा घटनामा मात्रै आरोप लगाइयो भने २३ वटा घटनामा मात्रै दोषीमाथि कारबाही भयो ।

क्रिस्टोफर लोवीकोको प्रहरीको गाडीका पछि मृत्यु भयो । उनलाई दुई प्रहरीले पक्राउ गरेका थिए । प्रहरीको क्यामरामा देखिएअनुसार उनलाई प्रहरीले बाँधेर कारमा हालेका थिए । क्रिस्टोफरले पटकपटक आफू बिरामी रहेको र श्वाससमेत लिन नपाएको बताइरहेका थिए, तर उनलाई प्रहरीले छाडेनन् ।

१३ मिनेटपछि ड्रगको ओभरडोजका कारण क्रिस्टोफरको मृत्यु भयो । उनको अवस्था हेरेर प्रहरीले एम्बुलेन्समा सुरक्षित रूपमा लगेको भए उनको ज्यान बच्ने थियो । जनवरी २०१९ मा पाँच प्रहरीलाई निस्कासन गरियो । जसमध्ये दुई जनालाई एक वर्षपछि पुनः बहाल गरियो ।

‘यहाँ कहिल्यै खुसी हुने छैन’

अटाटियानाको अन्तिम संस्कारको दुई सातापछि उनका बाबुको हृदयाघातका कारण मृत्यु भयो । उनका दाजुलाई छोरीका मृत्युको दुःखका कारण नै बाबुको ज्यान गएकोमा शंका छैन ।

जेम्स स्मित र योलान्डा कार अमेरिकाका सफल व्यक्ति नै हुन् । एक जना पोस्टल वर्क र एक नर्स, जसले असाध्यै मेहनत गरे, पैसा बचाए, आफ्ना छोराछोरीलाई पढाए र सुन्दर घर किने ।

तर जेम्सलाई यहाँ खुसी भएर बस्न पाउनेमा शंका छ । उनी भन्छन्, ‘पटक पटक अटाटियानाको घर देख्दा त्यही रातको याद आउँछ । पूरै जीवन यो घरलाई यसरी नै देख्छु ।’

बीबीसी रिपोर्टको नेपाली अनुवाद

प्रकाशित मिति: आइतबार, असार ७, २०७७ १२:३९