गण्डकीमा विकराल बन्दै कोरोना, सरकारको तयारी सुस्त

A+ A A-

कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिएको लामो समयसम्म न्यून संक्रमित भएको गण्डकी प्रदेशमा पछिल्लो एक सातादेखि संक्रमितको संख्या ह्वात्तै बढेको छ ।

एक साताको अवधिमा प्रदेशका मुस्ताङ र मनाङ जिल्लाबाहेकका अन्य जिल्लामा कोरोना संक्रमित दिन प्रतिदिन बढिरहेका छन् । आइतबारसम्म प्रदेशमा संक्रमितको संख्या १ सय १३ पुगिसकेको छ ।

पछिल्लो समयमा सुरक्षित मानिएको गण्डकी प्रदेशको राजधानी पोखरामै स्थायी रूपमा बस्दै आएका एक जना कानुन व्यवसायीमा संक्रमण देखिएपछि पोखरेलीमा त्रास फैलिएको छ ।

अहिलेसम्म पोखरासहित कास्कीमा ४ जनामा कोरोना संक्रमण देखिएको छ । समग्र गण्डकी प्रदेशमा कोरोना भाइरस संक्रमितको संख्या १ सय १३ पुगेको छ । स्थानीयस्तरमा भन्दा भारतबाट फर्किएकाहरूमा संक्रमण देखिएको छ ।

संक्रमितको संख्या बढ्दै गर्दा प्रदेश सरकारले कोरोना रोकथाम र न्यूनीकरणका लागि जति काम गर्नुपर्ने हो, त्यो नभएको जनगुनासो बढ्दो छ । सरकारले कोरोना रोकथाम र नियन्त्रणका लागि ठूलो रकम विनियोजन गरेको भए पनि प्रभावकारी रूपमा काम भने हुन सकेको छैन ।

प्रदेश सरकारले भने कोरोना नियन्त्रणमा तदारुकताका साथ काम भइरहेको जिकिर गरेको छ । गण्डकी प्रदेशसभाको ११ जेठको सम्बोधनमा मुख्यमन्त्री पृथ्वी सुब्बा गुरुङले कोरोनाविरुद्ध लड्न सबै तयारीका साथ सरकार जुटेको दाबी गरेका थिए ।

प्रदेश सभामा समेत उनले सांसदहरूले उठाएका प्रश्नको जवाफ दिँदै प्रदेश सरकारको सक्रिय भूमिकाका कारण कोरोना भाइरसले विकराल रूप लिन नसकेको दाबी गरेका थिए । उनले कोरोना रोकथामका लागि गण्डकी प्रदेश सरकारले अग्रणी भूमिका खेलेको समेत दाबी गरेका थिए ।

मुख्यमन्त्री गुरुङले जनताको ज्यान बचाउनु राज्यको पहिलो दायित्व भएको बताउँदै कोरोनो भाइरसको महामारी फैलिँदै गएमा सरकारले मणिपाल, जीएमसीलगायतका अन्य निजी अस्पताल पनि प्रयोग गरिने बताएका थिए ।

उनले पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पताललाई आवश्यक परे पूरै अस्पताललाई कोरोना उपचार अस्पतालमा रुपान्तरण गर्ने उल्लेख गरेका थिए । उनले संक्रमितको संख्या बढेको अवस्थामा ४ सय बेड नै लिने र त्योभन्दा बढी चाहिएको अवस्थामा मणिपाल, गण्डकी मेडिकल कलेललगायतका निजी अस्पताल प्रयोग गर्ने बताएका हुन् ।

त्यस्तै, मुख्यमन्त्री गुरुङले प्रदेशमा हाल ६ सय भीटीएम मौज्दात रहेको र २६ हजार खरिद गर्न लागेको बताउँदै प्रदेश सरकारले आवश्यक तयारी दृढताका साथ गरेको दाबी गरेको पेस गरेका छन् ।

मुख्यमन्त्रीले आवश्यक तयारी र तीव्रताका साथ काम भइरहेको बताउँदा सांसदहरूले भने उनले कोरोना तयारीको विषयमा ढाँटेको आरोप लगाएका छन् ।

उनीहरूका अनुसार कोरोना नियन्त्रणमा आवश्यक तयारी गरेको भनिए पनि बाहिर केही देखिँदैन । प्रदेशमा रहेका धेरै क्वारेन्टाइनहरू देखाउनका लागि मात्र छन् । मापदण्ड पूरा भएको क्वारेन्टाइनको संख्या न्यून छ ।

पूर्वाधारयुक्त अस्पतालको अभाव

संक्रमितको संख्या बढ्दै जाने अवस्थामा आइसोलेसन बेडको संख्या नै साह्रै न्यून भएको चिकित्सकहरू बताउँछन् । गण्डकी प्रदेशमा संक्रमितको संख्या बढिरहेकाे अवस्थामा पछिल्लो समय कोरोना अस्पताल बनाइएको पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतामा सीमित आइसोलेसन बेडबाहेक पोखराका अन्य अस्पतालहरूमा आइसोलेसन वार्ड बनाइएको छैन ।

गण्डकी प्रदेशभरिको सुविधासम्पन्न अस्पतालका रूपमा रहेको पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतामा मात्र सीमित संख्याको वार्ड बनाए पनि अन्य जिल्लाहरूमा सामान्य क्वारेन्टाइन मात्र छन् ।

जिल्ला अस्पतालमा समेत प्रविधियुक्त (भेन्टिलेटर भएको) अस्पताल नै छैनन् । कोरोना संक्रमितको उपचारका लालि प्रविधियुक्त आईसीयू कक्ष आवश्यक पर्छ ।

गण्डकी प्रदेशमा आईसीयू सुविधा भएको सरकारी अस्पतामा पश्चिमाञ्च अस्पताल मात्र छ । कोरोना भाइरस संक्रमण फैलिएको झण्डै ५ महिना बितिसक्दासमेत प्रदेश सरकारले आवश्यक तयारी गरेको देखिँदैन ।

सामान्य क्वारेन्टाइन निर्माणमै प्रदेश र स्थानीय सरकार रुमल्लिएका छन् । ठूलो मात्रामा बजेट विनियोजन गरे पनि सरकारले जुन तयारी गर्नुपर्ने हो, त्यो गर्न सकेको छैन ।

सरकारको तयारीप्रति सांसद असन्तुष्ट

गण्डकी प्रदेशका सांसद दोबाटे विश्वकर्माले कोरोना संक्रमितको संख्या बढ्दै जाँदा सरकारको तयारी सुस्त रहेको आरोप लगाउँदै क्वारेन्टाइन बेड, आईसीयू र कोरोना परीक्षणमा प्रभावकारी काम हुन नसकेको उनको भनाइ छ ।

सरकारले प्रदेशका जिल्ला अस्पताल वा अन्य उपयुक्त ठाउँका अस्पताललाई प्रविधियुक्त अस्पताल बनाएर संक्रमितका लागि व्यवस्था गर्नुपर्नेमा सो नगरी क्वारेन्टाइनमै सीमित भएको उनको आरोप छ ।

सामान्य ज्वरो आएका बिरामीलाई पनि निजी अस्पतालले उपचार गर्न आनाकानी गरेको गुनासो आउने गरेकाे छ । पोखरा १७ बस्ने प्रमिला तिवारी ज्वरो आएर चेक गर्न जाँदा नमस्ते अस्पतालले पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पताल जान सुझाएको बताइन् ।

पोखरा र वरिपरिका क्षेत्रमा देखिएका कोरोना संक्रमितलाई पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतामा ल्याएर उपचार गराउन थालिएपछि प्रदेशकै ठूलो र सुविधासम्पन्न अस्पताल पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पतालमा अन्य बिरामी उपचार गराउन जानै छाडिसकेका छन् ।

क्वारेन्टाइनबाटै संक्रमणकोे खतरा

मापदण्ड पूरा नगरी बनाइएका क्वारेन्टाइनबाट संक्रमणको खतरा बढेको गण्डकी प्रदशका सांसद बिन्दु कुमार थापा बताउँछन् । संक्रमण भएका र नभएका एउटै क्वारेन्टाइनमा राख्दा कोरोना फैलिने सम्भावना बढी भएको उनले बताए ।

‘सबैलाई एकै ठाउँमा राख्दा एक जनामा संक्रमण देखिएमा सबैलाई कोरोना लाग्ने भयो,’ उनले भने । प्रदेश सरकराले बनाएका क्वारेन्टाइन मापदण्डविपरीतका नाउँ मात्रका रहेका छन् ।

क्वारेन्टाइनमा सामान्यतया पिउने पानी र शौचालयसम्म नभएका गुनासो आउने गरेको छ । बस्नका लागि समेत उपयुक्त नभएका क्वारेन्टाइनले झन संक्रमण फैलिने चिन्ता छ ।

प्रदेशको कोरोना विशेष अस्पताल घोषणा मात्र

गण्डकी प्रदेश सरकारले कोरोना विशेष अस्पताल भनेर घोषणा गरेको लेखनाथ लायन्स अस्पतालमा अझैसम्म काम सुरु भएको छैन ।

अस्पताल व्यवस्थापनसँग स्वामित्व लिएर लायन्स अस्पतालाई कोरोना विशेष अस्पताल बनाउने तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको मुख्यमन्त्री गुरुङले सांसदहरुले उठाएको प्रश्नको जवाफ दिने क्रममा बताएका छन् ।

गण्डकी प्रदेशमा जम्मा एक सयको हाराहारीमा आइसोलेसन वेड रहेको मुख्यमन्त्री गुरुङको भनाइ छ । सबै स्थानीय तहमा क्वारेन्टाइन रहेको प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयले जानकारी दिएको छ ।

पोखरा महानगरपालिकाले प्रत्येक वडामा ५० वेडको क्वारेन्टाइन बनाउने घोषणा गरेको छ । पोखरा महानगरपालिकाका उपप्रमुख मञ्जु गुरुङको संयोजकत्वमा महानगरका प्रत्येक वडामा ५० बेडको क्वारेन्टाइन बनाउने अभियान अगाडि बढेको महानगरले जनाएको छ ।

अहिले पनि महानगरको क्वारेन्टाइनमा ६० जना बसिरहेका छन् । प्रदेशभरिमा अहिलेसम्म करिब ८ सय जना क्वारेन्टाइनमा बसेको प्रदेश स्वास्थ्य निर्देशनालयले जनाएको छ ।

कोरोना नियन्त्रणमा साढे २७ करोड खर्च

गण्डकी प्रदेश सरकारले कोरोना नियन्त्रण र रोकथामका लागि अहिलेसम्म २७ करोड ५८ लाख खर्च गरेको छ । करिब ४ महिनाका अवधिमा आवश्यक भौतिक पूर्वाधार निर्माण र केही उपकरण खरिदमा गर्न सरकारले सो रकम खर्च गरेको हो ।

गण्डकी प्रदेशका आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्रालयका प्रवक्ता निरन भट्टराईले आवश्यक पूर्वाधार निर्माण र उपकरण खरिद लगायतमा सरकारले रकम खर्च गरेको बताए ।

उनका अनुसार प्रदेश सरकारले महानगरपालिकालाई एक करोड, नगरपालिकालाई १० लाख र गाउँपालिकालाई ५ लाख गरी ६ करोड ५० लाख खर्च गरेको छ ।

त्यसैगरी, स्थानीय तह, सेना, सशस्त्र प्रहरी र प्रहरीलाई १५/१५ लाख गरेर ४५ लाख, स्वास्थ्य सामग्री खरिदमा ४५ लाख, ११ वटा जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा १ करोड ४५ लाख, जिल्ला अस्पतालहरूमा गाडी खरिदका लागि ४ करोड ९५ लाख खर्च गरेको छ ।

त्यस्तै, गोरखा र बाग्लुङ जिल्ला अस्पतालबाहेक अन्य जिल्ला अस्पतालको पूर्वाधार विकासका लागि १३ करोड ७८ लाख उपलब्ध गराएको प्रवक्ता भट्टराईले बताए ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ २५, २०७७ १४:५२