भोकले लैजाला कि रोगले ?

A+ A A-

दिनभर मजदुरी गर्न नपाएको एक सातै पुग्न लाग्यो । ज्यानको थकान छैन होला, मनको थकान भने बढेको छ । बाहिर काम छैन, त्रास छ । भित्र माम छैन, भोक छ ।

कति बेला बाबा आउला र खाऊँला भन्ने आसमा बसेका तर वास्तविक अवस्था अझै बुझ्न सक्ने नभएका छोराछोरी अहिले बाबुआमा सँगै हुँदा छिटोछिटो भोकाउँछन् । बुढोले ढिला गर्दा मागेरै पनि बच्चाबच्चीको पेट भर्ने गरेकी श्रीमतीको आँखामा खालि आँसु देखिन थालेको छ । किनभने आज त माग्नलाई पनि उपाय छैन ।

हिजोसम्म छोराछोरीलाई ३ पटक खुवाएकै हो । हामीले ४ दिनअघिसम्म ३ पटक खाँदै थियौँ, अस्तिसम्म २ पटक । हिजोबाट १ पटकमा झरेको छ । अब नाबालक छोराछोरीलाई खुवाउनु छ पहिला । उनीहरूसमेत भोकै हुँदा हाम्रो पेटमा पर्ने के होला र !

अस्ति रेडियोमा एउटा समाचार फुकेको थियो- कम आय भएका र ज्यालादारी मजदुरलाई सरकारले राहत दिने रे ! मन खुब खुसी भयो केही समय । ज्यानको थकान मात्र होइन, मनको थकान पनि मेटियो केहीबेर । पछि थाहा पाएँ- यस्तो निर्णय गरेको त भारत सरकारले रहेछ ।

बिहान सबेरै उठेर छोराछोरीले भोक लाग्यो भने । घरमा केही थियो जस्तो त लागेको थिएन, जे होस्, कहाँबाट खोले पकाएर खुवाइछे बुढीले । बिचरा ! यस्तो बेला कहाँबाट मागेर ल्याई होला !

छोराछोरीले खाएर रहेपछि हिजोदेखि भोकै हुनुहुन्छ खाऊ बुढा एकै गाँस भन्दै दिदै थिईँ । बिचरी ! उसले नखाएको पनि हिजोदेखि नै हो ।

यसरी भएन भनेर नाम्लो बोकेर हिँडेँ काम खोज्न । तर, काम कहाँ पाउनु ! परपरबाट ए दाइ, कहाँ हिँडेका यस्तो बेलामा ? भन्न थाले ।

मैले भनेँ, काम खोज्न ।

फेरि ती भाइले भने, रोग आएको छ बुढा मरौला, घरमै बस ।

उनलाई के थाहा होला र हामी घरमै बस्दा पनि उस्तै स्थितिमा छौँ भनेर । सधैँ काम दिने साहुजीकहाँ गएँ, खै के काम गर्दै थिए कुन्नि । साहुजी भनेर बोलाएँ, निकै झस्किए ।

यस्तो बेलामा कहाँ निस्केको होस् डाम्ना ! घरमै बस् भने ।

सबैले घरका बस्न भनेका छन्, मलाई पनि थाहा छ तर केटाकेटी भोकै भए भनेँ मैले ।

साहुजीले भने, त्यही भएर कमाएर खाने मात्र होइन, बचाउनु पनि पर्छ भनेको ।

भित्रबाट साहुनी आइन् । हाँसो गरेर भनेकी हुन् कि लागेरै भनेकी हुन्, रोग ल्याएर आइस् क्या हो कान्छा भनिन् ।

मैले भनेँ, होइन, भोक लिएर आएको । जा जा, गफ नगर, अहिले कुरा गर्ने होइन , भनिन् उनले । ।

साहुनी जस्तै भए पनि साहुजीले भने १ पाथीजति चामल ल्याएर दिए । त्यही बोकेर घर गएँ ।

बुढीलाई निकै खोकी लागेको रहेछ । राती सुँकसुँक गर्दै थिई, बिहान खुकखुक । अहिले ज्वरो पनि आएको रहेछ । पारि भाइले अहिलेको रोग लाग्दा खोकी लाग्ने, ज्वरो आउने, सास फेर्न समस्या पर्ने हुन्छ भन्दै थिए ।

बुढीलाई सोधेँ, सास फेर्न त गाह्रो भएको छैन नि ! बुढी सास फेर्न पनि गाह्रो भएको छ भनी ।

तलको राम भाइलाई बोलाएँ । भाइ आएनन् तर पनि कुरा सुनेँ, यस्तोयस्तो भयो भने घरमै बस्नु है दाइ, बाहिर ननिस्कनु । फेरि सोचेँ, पारि भाइले विदेशबाट आएकासँग नभेट्नू, केही हुँदैन । बाहिर नजानूू भन्दै थिए ।

हामी बाहिर पनि गएका छैनौँ, विदेशबाट आएकालाई पनि भेटेका छैनौँ, के होला र ! त्रास रोगले लाने हो कि भोकले भन्ने छ ।

भगवान् छिट्टै काम पाइयोस् । बाहिर हिँड्न पाइयोस्, यही प्रार्थना गरेको छु ।

उसो त भर्खर सुत्केरी भएकी बलेकी श्रीमती, निको नहुने रोग लागेर पटक पटक अस्पताल लैजानुपर्ने धनेका बाबु, झाडा-बान्ताले खङ्ग्रङ्गै भएकी ठूलीकी बहिनी, यी सबै म जस्तै त छन् । बरा ! कसरी धान्दा हुन् यो विपत्ति !

सरकारक छ, सरकारले हेरिहाल्छ नि अप्ठ्यारामा भन्थे । चुनावका बेला पनि धेरैले मजदुर, गरिब, दुखीलाई सरकारले हेर्छ भन्थे । तर, खोइ कहाँ छ सरकार अहिले ? म जस्ताको त न जीवनको ठेगान, न त मृत्युको नै ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, चैत १६, २०७६ ११:१४